Konu: Eklemler - Ansiklopedik Bilgi

[D®agon]

Alm. Gelenke, Fr. Articulation f, İng. Joint. İnsan ve omurgalı hayvanlarda vücut kemiklerinin ucuca veya yanyana gelip birleştiği yer. [img]http://www.uyanangenclik.com/gallery/1_04_09_14_10_34_47.jpeg[/img] Eklem, iki kemiğin vücut bölümlerinin hareket edebilmesini sağlamak için birleştiği kısıma verilen ad. İnsan vücûdunda kemik ve kıkırdaklar, eklemler vâsıtasıyla bir arada tutulurlar. Eklemler kemiklerin hareketini sağlarlar. [b]Yapısı: [/b] Bir eklemi meydana getiren kemiklerin birbirine karşı gelen yüzleri uyumludur ve kıkırdaktan yapılan bir tabakayla kaplanmıştır. Eklemdeki kemikler arasındaki mesâfe eklem boşluğunu meydana getirir. Eklem boşluğu, eklem kapsülü tarafından çevrelenir. Eklem kapsülü sert bağ dokusundan yapılmış koruyucu bir kılıftır. Eklemi yapan kemiklerin kıkırdak yüzleri sinovial membran denilen zar gibi ince, hassas bir hücre katıyle kaplıdır. Bu zar, sinovial mâyi denen bir sıvı salgılar. Bu mâyi hem eklemin kayganlığını temin ederek hareketi kolaylaştırır, hem de kıkırdağın beslenmesine yardım eder. Eklem kapsülü etrafındaki bağlar sâyesinde oldukça sağlam bir yapı kazanır. [b]Fonksiyonel sınıflandırma[/b] [b]Oynar eklemler: [/b] Kol ve bacak kemikleri bağlantı yerlerindeki eklemler oynar eklemlerdir. Bunlar iki bağlantı kemiğinin, eklem yerlerinde istenen hareketi verecek şekilde oynayabilmesini sağlamış olurlar. Böylece bu eklemlerin bulunduğu kemikler, çeşitli hareket yeteneğine sahip eklemler özelliğini kazanmış olurlar. Oynar eklemlerdeki kemiklerden birinin başı, öbür kemiğin çukuruna girmiş şekildedir. İki kemik, birbirlerine eklem bağları ile bağlanmıştır. Kemiklerin birbirlerine sürtünmeleri sırasında aşınmalarım önlemek için, bu eklem yüzlerinde kıkırdak yastıkları ve buraları yumurta akı bir madde ile sıvayarak kaygan hale getiren eklem kesecikleri bulunur. Eklem aralığındaki bu sıvının korunması ve her iki kemiğin hareket kaabiliyetinin sağlanması görevide eklem kapsülüne aittir. Oynar eklemlerin etrafında bir de hareketleri sağlayan ve eklem kapsülünü koruyan ligamentler vardır. Kasların bitiş noktalarını oluşturan ligamentler aynı zamanda eklemin hareketlerinin yönlerini belirler. Bazı oynar eklemlerin iç kısmında yani kapsülün içinde kalacak şekilde menisküs denilen yapılar ve iç ligamentler bulunur. [b]Oynamaz eklemler: [/b] Kafatası kemiklerinin birbirlerine eklendikleri yerlerdeki eklemlerdir. Buradaki eklem yerleri, bir testerenin dişleri gibi birbirlerine geçme şeklindedir. Kemikler, bu girinti ve çıkıntılarla birbirlerine oynamayacak şekilde eklenmiş durumdadırlar. [b]Yarı oynar eklemler: [/b] Omurgayı meydana getiren omurların birbirlerine olan eklemlerindeki eklemlerdir. Bunlar sınırlı olarak hareket ederler. [img width=507 height=400]http://www.uyanangenclik.com/gallery/1_04_09_14_10_36_50.jpeg[/img] Bir yönde veya bir düzlemde hareket eden eklemlere, menteşe eklem denir. Diz, dirsek ve parmak kemiklerinin eklemleri böyledir. Kalça ve omuz eklemleri her yöne hareket kabiliyeti olan eklemlerdir. Bir uzun eksen etrafında dönme hareketi yapan eklemlere trokoid eklem denir. El bileği eklemi bu tip bir eklemdir.