MİLLİ CEMİYETLER
-Kuruluşlarında milliyetcilik duygusu etkilidir. -Bölgesel savunmayı amaçlamıştır. -Sivas kongresinde bir çatı altında toplanılmıştır -Birinci dünya savaşıdan sonra yeni bir savaşın çıkmasını engellemek için kuruldur
-Milli Kongre cemiyeti : Kuruluş Amacı :Basın yayın yoluyla işgallerin haksızlıgını dünya kamuoyuna duyurmak, Türklerle yapılan yalan yayınlara da ilmi ve tarihi belgelerle cevap vermektir. -Milletler Cemiyeti : Birinci dünya savaşıdan sonra yeni bir savaşın çıkmasını engellemek için kurulan uluslar arası bir cemiyettir. -Klikyalılar cemiyeti : Milli bir cemiyettir. -İttihat ve terakki fırkası : II. Meşrutiyetin ilan edilmesiyle etkili olan bir cemiyettir. -Vatan ve Hürriyet cemiyeti : M. Kemal in şamda kurduğu cemiyettir. -Hıncak cemiyeti :Ermeniler tarafından kurulan bir cemiyettir.(Azınlıklar tarafından kuruldu) -Taşnak cemiyeti :Ermeniler tarafından kurulan bir cemiyettir.(Azınlıklar tarafından kuruldu) -Mavri mira cemiyeti : Rumların kurdugu bir cemiyettir. .(Azınlıklar tarafından kuruldu) -Etniki eterya cemiyeti : Rumların kurdugu bir cemiyettir. .(Azınlıklar tarafından kuruldu) -Alyans israilint cemiyeti : Azınlıklar tarafından kurulan bir cemiyettir -Fellah-ı Vatan Grubu : Mudafa-i Hukukçıların son Osmanlı mebusan meclisinde oluşturdukları gruptur. -Müdafa-i Hukuk Cemiyetleri kurulmasının ortak amacı kuruldukları bölgeleri korumaktır.
MİLLİ KONGRE CEMİYETİ
-İstanbuldaki yazarlar ve aydınlar tarafından kuruldu. -Amacı basın ve yayın yolu ile işgallerin haksızlığını kamuoyuna duyurmak. -Abadan ve Musul petrollerini korumak
MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER
-Sulh ve selamet Osmanlı fırkası -Hürriyet ve ittifak fırkası -Teali İslam cemiyeti -Kürt teali İslam cemiyeti (WİLSON İLKELERİNE dayanarak kurulmuştur) -İngiliz muhibler cemiyeti
BİRİNCİ MEŞRUTİYET
-Osmanlı tarihinda anayasanın uygulanmaya konuldugu tarih -Osmanlı devletinde 1876 anayasasının II. Abdulhamit tarafından 23 Aralık 1876 tarihinde onaylayarak yürürlüge girmesiyle 1 şubat 1878 tarihinde süresiz olarak kapatılmasıyla sona eren dönemdir.
-Meşrutiyet: Hükümdar ile yönetilen bir ülkede hükümdarın başkanlığı altında parlemento yönetimine dayanan hükümet biçimi -Kanuniesası : İlk Osmanlı ana yasası -Teşkilat-ı Esasiye Kanunu : Yeni Türk devletinin ilk anayasasıdır İradei milliye : Milli mücadelenin yayın organı olan gazete Genç Osmanlılar : I. Meşrutiyeti II. Abdülhamit e ilan ettiren aydınlar grubudur. -Türkçülük :İttihat ve terakki partisini iktidarın resmi politikası haline gelen bir fikir akımıdır. (İkici meşrutiyet döneminde önem kazanan fikir akımıdır.) -Osmanlıcılık : Jön Türkleri tarafından savunulan fikir akımı.(ikinci meşrutiyet döneminde bu fikir akımı önemini kaybetti) -Güçler birliği ilkesi : TBMM yasama yürütme yetkilerini elinde toplamasıdır. -Meclis-i Mebusanın : Misak-ı milliyi kabul etmesi istanbulu itilaf devletleri tarafından resmen işgal edilmesine neden oldu. -Düzenli Ordu birliklerinin ilk yenilgisi Kütahya – Eskişehir. -Temsili Heyet : Ali Rıza Paşa hükümeti yönetimine karşı çıktı. 31 Mart Vakası : II. Abdülhamit
ŞEHİRLER VE ÜLKELER
Batum : TBMM Hükümetinin Moskova anlaşmasıyla Gürcistana bırakıldıgı yerdir. Edirne : Kurtuluş savaşında savaş yapılmadan düşman işgalinden kurarılmıştır. Rusya : Birinci dünya savaşında Rejim degişikliği nedeniyle savaştan çekilen ülke. Arnavutluk :Birinci balkan savaşında bagımsızlıgını ilan etti -Osmanlı Devletinden ayrılan en son balkan ülkesi
İTTİFAK DEVLETLERİ : Osmanlı Devleti, Almanya, Avusturya Macaristan İTİLAF DEVLETLERİ : İtalya, Fransa, İngiltere, Rusya
ANKARANIN MİLLİ MÜCADELENİN MERKEZİ OLMASI - Anadolunun ortasnda olması - Haberleşme ulaşım imkanlarının uygun olması - Batı anadoluya va savaş alanlarına yakın olması
CEPHELER
-Galiçya cephesi : Osmanlı ordusunun I. Dünya savaşında müttefiklerine yardım etmek amacıyla sınır dışında savaştığı cephelerden biridir. -Doğu cephesi : Komutanı kazım Karabekir. -Güney cephesi : Fransız işgaline karşı kurulan cephe -Doğpu cephesi : Ermenilerle bu cephede savaşıldı. -Batı cephesi : Yunanistanla bu cephede savaşıldı. -Kanal cephesi : İngilizlere karşı kurulan cephe -Irak cephesi : İngilizlere karşı kurulan cephe -Suriye cephesi : İngilizlere karşı kurulan cephe -Kafkasya Cehesi : Birinci Dünya savaşı sonunda Ruslarla imzalandı -Versay antlaşması : Almanya ve İtilaf devletleri arasında imzalandı.
ANTLASMALAR
-Brest-Litowski antlaşması : I. Dünya savaşını Doğu cephesindeki Osmanlı-Rus savaşını sona erdiren antlaşmadır. -Londra antlaşması : 30 Mayıs 1913 (I. Dünya savaşı) -II. Balkan savaşı: Bulgarlardan Edirne ve Kırıkkale alındı. -Paris barış kanferansı : İzmiri yunanlıların işgal etmesi kararı alındı. -Lozan barış konferansı : Borçlar, bogazlar, savaş tazminatı görüşüldü. Kapitülasyonlar çözüme kavuşturuldu -Lozan antlaşması : Antlaşmaya göre 12 ada İtalyanlara bırakıldı. -Londra antlaşması : Osmanlı Devletini paylaşmak için yapılan gizli antlaşmalardan biridir. -30 agustos 1913 - I. Balkan savaşı sonunda -Londra konferansı : TBMM ni ilk defa temsil edildiği uluslar arası konferanstır. - Londra konferansında TBMM ni Bekir Sami bey Osmanlıyı Teyfik Paşa -Mudanya ateşkes antlaşması : Tekirdağ, Kırıkkale, Edirne işgalden kurtuldu. -Sevr antlaşması : Bu antlaşmaya göre Antalya ve Konya İtalyanlara verildi. -Sevr antlaşmasına göre : Bogazlar savaş ve barış zamanında tüm devletlere açık tutulacak bogazlar komisyonu kurulacak. - Sevr antlaşmasına göre : Arabistan ve Irak İngilizlere verilecek -Sevr anlaşması Osmanlı mebusan meclisi onaylamadıgı için hukuken geçersiz oldu -İstanbul antlaşması : II. Balkan savaşı sonunda Bulgaristanla imzalandı. Balkan savaşlarını sonlandırdı. -Ankara antlaşması :Kurtuluş savaşının güney cepesi savaşlarını sona erdirdi. -Uşi Antlaşması : Trablusgard savaşından sonra imzalandı -Osmanlı topraklarını paylaşmak için yapılan gizli antlaşmalar İstanbul antlaşması,Skey-picot antlaşması,Saint Jean De Mavrieenne antlaşması -Gümrü antlaşması: Kurtuluş savaşının dogu cephesinde birliklerin bir kısmı batıya kaydırılmıştır. -Bükreş antlaşması : II. Balkan savaşı yapan balkan devletleri arasında imzalandı -Ankara ve Kars anlaşması : Sakarya muharebesinin siyasi sonucudur. -Berlin antlaşması : Ermeni sorunu ilk kez uluslar arası bir sorun olarak ortaya çıktı. -Mudanya ateşkes antlaşması : Kurtuluş savaşını askeri safası sona erdi ve saltanatlık kaldırıldı. Dogu Trakyadan Yunanlılar çekimeyi kabul etti -Mondros ateşkes antlaşması : Osmanlı Devleti (ittifak devletleri adına)-yunanistanla imzaladı Bu antlaşmadan sonra işgale ugrayan şehişrler Konya, Antalya, Mugla
KONGRELER
SİVAS KONGRESİ
-Milli mücadelenin ilk yayın organı olan irade-i milliye gazetesinin çıkarılmasına karar verildi. -“Temsili heyet bütün vatanı temsil eder” -Milli cemiyetlerin birleştirilmesi ve kurtuluş savaşının tek elden yönetilmesi düşünülmüştür.
ERZURUM KONGRESİ (23 Temmuz – 7 Agustos 1919)
-Temsili heyet ilk defa bu kongrede seçildi -Kararları yönüyle milli kongre özelligini oluşturur -Milli sınırlar ifadesi ilk defa kullanıldı -İlk kez manda ve himaye düşüncesine karşı çıkıldı -Milli egemenligin koşulsuz olarak görüşü ortaya çıktı.
AMASYA GENELGESİ -Kurtuluş savaşının amacını ve gerekçesini açıklamıştır.
Misak-ı milli : Azınlıklar, Bogazlar, Kapütülasyonlar
I. İNÖNÜ ZAFERİ -Londra konferansının toplanması -Moskova antlaşması -Afganistanla dostluk ve barış antlaşması
M.KEMAL
- Başkomutanlık meydan muharebesi TBMM tüm yetkilerini kullanma hakkını elde etmiştir. -30 Agustos 1922 Başkomutanlık meydan muharebesi M.KEMAL paşanın yönetiminde dumlupınarda yapılan savaştır. -Kurtuluş savaşında M Kemal in yanında yer alan paşalar Fevzi çakmak, İsmet İnönü, Rauf albay -Maraşallık rütbesini : Sakarya savaşı sonunda aldı M Kemal in yaptıgı görevler Kardeşlerinin adı : Makbule ve Naciye
Görevleri -9. ordu müfettişliği : Mustafa kemal samsundan itibaren bütün dogu illerindeki askeri ve sivil makamlara emir verme yetkisini aldı. -Sofya Ateşemiliterligi : Balkan savaşlarından sonra bu göreve geldi -Hareket ordularına Kurmay başkanlıgı -Yıldırım ordularına grup komutanlıgı -Trablusgard savaşı -31 Mart ayaklanmasının bastırılması -Çanakkale savaşı (sonrasında albay rütbesi aldı)
1 Nisan 1916 General rütesi aldı 13 Kasım 1918 geldikleri gibi gider dedi
Sakarya muharebesi öncesi derne ve tobrug da trablusgard savunma savaşı yaptı
Kemal ismini : Atatük bu ismi Selanik Askeriye Rüştiyesinde aldı
SAVAŞ
İtilaf devletlerinin çanakkaleye saldırma nedenleri -Rusya’ya yardım malzemesi yardımı yapmak -Balkan devletlerini kendi yanlarına çekmek -Boğazları ele geçirerek Osmanlı Devletini saf dışı bırakmak.
I.Balkan savaşı : Osmanlı Devleti - Sırbistan, Karadag, Bulgaristan karşı yapıldı
Kurtuluş savaşının hazırlık dönemi -Amasya genelgesi, Erzurum kongresi, Mısak-ı milli
Yunanlılarla yapılan savaşlar -I. Ve II İnönü savaşları -Sakarya savaşı -Zaferle sonuçlandı:
Bulgaristanın savaştan çekilmesi -I. Dünya savaşı devam ederken Osmanlı Devletinin müttefikleri ile baglantısını kesti
Osmanlı Devleninin Almanya yanında savaşa girmesi -Savaş alanının genişlemesine sebeb oldu
Batı Trakyalı Türklerin durumu -Balkan savaşları sonunda Edirne ve Kırıkkale Türkiye’ye bırakıldı -Yahya Selanik, Girit adası, Yunanistana bırakıldı -Dedeağaç civarı Bulgaristana bırakıldı -Bu durum günümüze kadar gelen son durumdur.
Trablusgard savaşı -M Kemal Derne ve Tobruktaki askeri başarısını bu savaşta gösterdi. -Uşi antlaşması imzalandı -Osmanlı Devleti ile İtalya arasına yapıldı
I. Dünya savaşı sonunda kurulan devletler -Çekostavakya, Polonya, Yugostavya
I.Dünya savaşını bitiren antlaşmalar -Brest-ı litowsk, Versay, Sen Jermen antlaşması
Sakarya meydan muharebesi -Fransa Misak-ı milliye yi tanımıştır.
Son Osmanlı mebusan meclisinin misakımilli’yi kabul etmesi -İstanbul resmen işgal etmesine neden oldu
KİŞİLER -Alirza Paşa Hükümeti : Temsili heyetle Amasya görüşmeleri yapan İstanbul hükümeti -Çerkez Ethem : Düzenli orduların kurulmasına karşı oldugu için TBMM ne isyan eden Kuva-i milliye komutanıdır. -Kazım Karabekir : Kurtuluş savaşında Dogu cephesi komutanıydı -Makbule Hanım : Atatürkün kız kardeşi -Ferit paşa : Sultan Abdülmecitin Mediha adlı kızıyla evlendi -Abdülmecit Efendi : TBMM tarafından seçilen Osmanlı halifesi -Osman Zeki Üngör : İstiklal marşını bestecisidir Not : istiklal marşı 10 kıtadır.
|