Konu: Bilinen bir hususun bir nükteye bağlı olarak bilinmiyormuş gibi ifade edilmesi

[Uyanan Gençlik]

SORU: Şiir ve nesirde, “bilinen bir hususun bir nükteye bağlı olarak bilinmiyormuş gibi ifade edilmesi” şeklinde tarif edilebilen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir? A) Tecâhül-i ârifâne B) Teşhis ve İntak C) Hüsn-i ta’lil D) Tenâsüb E) Leff ü neşr [b]CEVAP: [/b]Tecâhül-i ârifâne Osmanlı edebiyat çevrelerinda kısaca [color=red][b]“tecâhül”[/b][/color] veya [color=blue][b]“tecâhül-i ârifâne”[/b][/color] şeklinde anılan tecâhül-i ârif sanatı, şiir ve nesirde, “bilinen bir hususun bir nükteye bağlı olarak bilinmiyormuş gibi ifade edilmesi”şeklinde tarif edilebilir. [color=blue][b]Batı retoriği[/b][/color]ndeki karşılığı [color=red][b]ironi[/b][/color]dir. Şair bunun için muhatabına aslında cevabını bildiği sorular sorar. Böylece hem maksadı doğrudan söylemenin basitliği yahut yeknesaklığı kırılmış olur, hem de söze nükte ve zarâfet kazandırılır.