Konu: Şuğul Hakkında Bilgi

[Ders Hocası]

Şuğul: Türk bestekârları tarafından Türk mûsikisi makam ve usulleriyle bestelenmiş Arapça güfteli ilâhilere verilen isimdir. Elimizde bulunan şuğullerin büyük kısmı, kolay anlaşılan ifadelerden meydana gelmiş olup, ritim itibariyle de hareketli eserlerdir. Şuğullerin ağızdan ağza nakledilmesi esnasında bazı güftelerin bozulması nedeniyle, pek az şuğulün güfte yazarı bilinmektedir. Tekkelerde zikir esnasında okunduklarından daha çok nîm sofyan, sofyan ve düyek gibi küçük usullerle ölçülmüşlerdir. Şuğuller özellikle Kādirî, Rifâî, Sa‘dî, Şâzelî ve Bedevî tekkelerinde bayramlarda ve kandil gecelerinde yapılan kıyam zikri esnasında halîle, kudüm ve mahzar gibi ritim sazlarının eşliğinde Arapça kasidelerle birlikte okunurdu. Birkaç saat süren bu merasimlerde okunan şuğullerde, ağırdan başlayıp giderek süratlenen bir seyir takip edilirdi. Günümüz dinî mûsiki icralarında pek az yer verilen şuğuller, dinî mûsiki repertuarında da fazla bir yere sahip değildir. Zamanımıza ulaşan şuğullerin büyük bir kısmının bestekârı [b]Eyyûbî Zekâî Dede[/b]’dir (ö. 1897).