Müslüman erkek veya kadının giyim-kuşamında örtülmesi gereken yerler, doğrudan ayet ve hadislerle belirlenmiştir. Bu, dışarıda erkeğin göbekle diz kapağı arası, kadının ise el, ayak ve yüz dışındaki bütün vücudunun örtülmesi şeklinde olur.
Allah ve resulü, belli bir elbise modeli üzerinde durmamıştır. Gerek Hz. Peygamber, gerekse dört halife döneminde çeşitli giyim kuşamı olan topluluklar İslâm’a girmiş, fakat bunların hiçbirine modeli belirli standard elbise tipi öngörülmemiştir.
Giyimin temel ilkeleri; avret denilen yerleri örtmek (tesettür), temiz ve güzel görünmek, dikkat çekici davranışlardan kaçınmak, kendi cinsiyetine özgü giysileri giymek ile giysinin şeffaf olmaması, vücut hatlarını belli etmemesi şeklinde belirlenmiştir.
Elbiselerin temel özelliği, avret denilen yerleri örtücü nitelikte olmasıdır. Bu konudaki, başlıca hükümleri, şu ayetler ortaya koyar:
“Mü’min erkeklere söyle, gözlerini haramdan sakınsınlar, ırzlarını korusunlar. Bu davranış onlar için daha nezihtir. Şüphe yok ki, Allah onların yaptıklarından hakkıyla haberdardır. Mü’min kadınlara da söyle, gözlerini haramdan sakınsınlar, ırzlarını korusunlar. (Yüz ve el gibi) görünen kısımlar müstesna, zînet (yer)lerini göstermesinler. Başörtülerini ta yakalarının üzerine kadar salsınlar… Ey mü’minler, hep birlikte tövbe ediniz ki kurtuluşa eresiniz!” (en-Nûr 24/30-31);
“Ey Peygamber! Hanımlarına, kızlarına ve mü’minlerin kadınlarına söyle, dışarı çıkarken bedenlerini örtecek elbiselerini giysinler. Bu, onların tanınıp incitilmemelerine daha uygundur. Şüphesiz Allah, çok bağışlayıcıdır, çok merhamet edicidir” (el-Ahzâb, 33/59).
Erkeklerin, saf ipek veya malzemesinin çoğu ipek olan giyecekler ile altını giyecek, süs ve eşya olarak kullanması haramdır. (Ebû Dâvûd, “Libâs”, 4, 9, 11; Nesâî, “Zînet”, 40, 43, 45).
Bunların yanında büyüklük taslamak için giyilen elbise (Ebû Dâvûd, “Libâs”, 40; Tirmizî, “Libâs” 9, 1731; Nesâî, “Zinet”, 106)
ile küfür alâmeti taşıyan elbiselerin giyilmesinin (Müslim, “Libâs”, 27; Ebû Dâvûd, “Libâs”, 20; Nesâî, “Zinet”, 96) haram olduğu da bilinmelidir.
Giyimle ilgili bu dinî ölçüler dışında, kişiler kendi çevrelerine ve beğenilerine uygun olarak diledikleri tarz, renk ve desendeki giysileri kullanabilirler.
Giyimin örtücülük, güzellik, yapay çekicilik ve cinsiyete uygunluk ölçütleri açısından, her biriyle ilgili ayrıntılara da dikkat edilerek değerlendirilmesi gerekir.
|