Konu: Gama - Ansiklopedik Bilgi

[kardelen]

[b]Gama Harfi: [/b] Gama (harf) Yunan alfabesinin üçüncü harfi. Gama (Γ γ) (Yunanca: Γάμμα, Gama), Yunan alfabesinin üçüncü harfidir. Γ harfi, Fenike alfabesi'nin gimel Gimel harfinden gelmektedir. [b]Gama Işını:[/b] Gama ışını, ışınetkin atomların 3 ana tip enerji salınım şeklinden birisi (Alfa, Beta ve Gama). Gama ışını, gama-ışını veya gamma ışıması (simge: γ), atom altı parçacıkların etkileşiminden kaynaklanan, belirli bir titreşim sayısına sahip elektromanyetik ışınımdır; genelde uzayda gerçekleşen çekirdeksel tepkimelerin sonucunda üretilirler. X Işınları'nın ötesindedir. Gama Işınının ötesinde ise Beta ışınları'dır. İlk defa, Paul Villard adlı Fransız kimyager-fizikçi, radyum ile çalışırken gama ışınlarını fark etti. Villard'ın fark ettiği bu ışınlara, Rutherford gama ışınımı adını vermiştir. Bu ışınlar atom çekirdeğinin enerji seviyelerindeki farklılıklardan meydana gelir. Çekirdek bir alfa veya bir beta parçacığı çıkarttıktan sonra genellikle kararlı bir durumda olmaz. Fazla kalan çekirdek enerjisi bir elektromanyetik radyasyon halinde yayınlanır. γ ile sembolize edilirler. Gama ışınları, diğer elektromanyetik ışınlar arasında, en yüksek frekansa ve en düşük dalga boyuna sahiptirler. Taşıdıkları enerji (erke) düzeyi nedeniyle yaşayan hücrelere önemli zarar verirler. Gama ve x ışınlarının, alfa ve beta parçacıklarına göre madde içine nüfuz etme kabiliyetleri çok daha fazla, iyonlaşmaya sebep olma etkileri ise çok daha azdır. İyonize etme gücünün daha düşük olması, onun kalın cisimlerden kolayca geçmesini sağlar. Gamma ışını, birkaç santimetre kalınlığındaki kurşun tuğlalarla ve sadece belli bir kısmı durdurulabilir. Madde içerisinden geçerken üstel bir fonksiyon şeklinde bir şiddet azalmasına uğrarlar. Yüksüz olduklarından elektrik ve manyetik alanda sapma göstermezler. Alfa ışıması (üst) bir parça kâğıt ile bile durdurabilir. Beta ışıması için daha kalın bir madde lazımdır (örneğin pleksiglas). Gamma ışıması ise çok kalın kurşun tabaka haricinde hemen hemen tüm maddelerden geçebilir. Kobalt-60 ın yaymış olduğu gama ışınları ve lineer hızlandırıcı ışınlar x-ışınlarına dönüştürülerek kanser tedavisinde kullanılmaktadır. Bu ışın dokuya en yüksek şekilde radyasyon verirken dokuyu saran katmana en düşük dozu vererek bu hastalığın yenilmesine katkı sağlamaktadır. [b]Gama Anlam Ayrımı:[/b] Her yıl 21 Mart tarihinde güneşin yeryüzünden bakıldığında izlenebildiği özel nokta. Bir ham filmin kontrast toleransının ölçüsü. Yüksek bir gama, yüksek kontrastı ifade eder. Kayalarda dinamit yuvası açmakta kullanılan demir araç.