[img width=533 height=365]http://www.uyanangenclik.com/gallery/1_22_09_14_6_04_17.jpeg[/img]
Afrika kıtasının batısında, Gine Körfezinde; kuzeyinde Kamerun güney ve doğusunda Gabon, batısında Gine Körfezi bulunan kıyı şeridi ile körfezdeki iki adadan müteşekkil devlet. Eski İspanyol sömürgelerindendir.
Ekvator Ginesi ya da resmi adıyla Ekvator Ginesi Cumhuriyeti, Afrika kıtasında Atlantik Okyanusu kıyısında bulunan bir ülke. Sahraaltı Afrikasında yer alan ülke, kıtanın en küçük ülkelerinden biri konumudadır. Ülke anakara ve adalar olmak üzere iki ayrı bölümden oluşmaktadır.
[img width=533 height=355]http://www.uyanangenclik.com/gallery/1_22_09_14_5_59_05.png[/img]
Ülkenin Mbini olarak adlandırılan anakarası kuzeyde Kamerun, güneyde ve doğuda Gabon ile komşu konumdayken, batıda Atlas Okyanusu bulunmaktadır. Anakaranın güneybatısında Gabon açıklarında bulunan Annobón adası Ekvator çizgisinin 156 km güneyinde yer alırken, ülkenin başkenti Malabo'nun da bulunduğu Bioko adası anakaranın kuzeybatısında Kamerun açıklarında yer almaktadır.
DEVLETİN ADI: Ekvator Ginesi Cumhûriyeti
BAŞŞEHRİ: Malabo
NÜFÛSU: 358.000
YÜZÖLÇÜMÜ: 28.051 km2
RESMÎ DİLİ: İspanyolca
DÎNİ: Katolik, İslâm, Protestan
PARA BİRİMİ: Ekuele
Internet TLD: .gq
Telefon kodu: 240
Kıyıya yakın bölgelerde bulunan Corisco, Elobey Grande ve Elobey Chico adaları da ülkeye aittir. Atlas Okyanusu üzerinde bulunan Sao Tome ve Principe ile de ülkenin deniz sınırı mevcuttur.
Afrika kıtasının en küçük ülkelerinden biri olarak ülke 28.051 km²'lik bir alana yayılmış durumdadır. Bu alanlardan 26.000 km²'si anakarayı oluştururken, geri kalan yüz ölçümü adaları kapsamaktadır. Adalar içerisinde de Bioko 2017 km² ile en büyük ada konumundadır. Mbini anakara kıyıdan başlayarak iç kesimlerde 1.200 m'ye kadar çıkan yükseltilere ulaşmaktadır
[b]Târihi[/b]
Ekvator Ginesinin bilinen târihi 10. asırdan itibaren başlar. Bantu lisanı konuşan Bubi halkı, 10-15. asırlar arasında, adı sonradan Fernando Po olan bölgeye göç ettiler. 1749’da Portekizli gemiciFernando Po, adaya ayak basan ilk Avrupalı oldu. Portekiz burayı sömürge hâline getirdi. 1778’de ada İspanyollara geçti. Bunlar bir koloni kuramadılar. 1827’de İngilizlere adada (Santa İsabel’de) kölecilik faaliyetlerine karşı yardım etmeleri için bir üs temin edildi. Bundan sonra İngilizlerin nüfûzu hissedilmeye başlandı. İspanyollar 1843’te Fernando Po Adasında kontrolu ele geçirdiler. Ada bir aralık politik sürgünler ve azat edilmiş Kübalılarla doldu. Ekonomik gelişmesi 20. yüzyıldan sonra olmuştur. Yirminci yüzyıla kadar İspanya Rio Muni’deki kıyı bölgelerini işgâl etti. 1923’e kadar bu işgal resmîleşemedi. 1959 ve 1960’ta, kolonicilik fikrine karşı Birleşmiş Milletlerde meydana gelen fikir akımıyla İspanya Ekvatorial Gine’yi koloni yerine uzak denizlerdeki eyâlet hâline getirdi. Daha sonra İspanyol Ginesi tekrar Ekvator Ginesi hâline geldi. Fernando Po ve Rio Muni adında iki eyâlete de sınırlı olarak kendi kendini idâre etme hakkı tanındı. Madrit’deki bir konferanstan sonra 1968’de Ekvatorial Gine bağımsızlığına kavuştu. Fang topluluğundan Francisco Macias Nquema ilk başkan seçildi.
Ekvator Ginesi bağımsızlığı kazandıktan sonra ekonomik buhranın yanında politik buhran da geçirdi. 1969’da İspanyollar ile Rio Muni’deki halk arasındaki gerginlik gösteri yapmaya kadar varınca, İspanya, gemi yollayarak vatandaşlarınıİspanya’ya getirtti. Madrit elçisini geri çağırdığından, kriz bitmiş olmasına rağmen pekçok İspanyol ülkeyi terk etti. 1969 Mart ayında, Dışişleri Bakanı Atanassio Ndongo ve Birleşmiş Milletler Temsilcisi Saturnio İbongo, darbe teşebbüsünde bulundular. Fakat, başkan Macias’ı yakalayamadılar. Macias tekrar iktidara geldi. Ndongo, İbongo ve diğer Bubi liderleri yakalandı. Darbeden sonra Macias diktatör hâline geldi. 1979’da yapılan bir darbeyle askeriye yönetimi ele geçirdi. 1982’de yeni anayasa kabul edildi. 1983’te seçimler yapıldı.
Fizikî Yapı
Ülkenin Afrika kıtasındaki bölümünde, ortalama 20 km genişliğindeki kıyı ovasından hemen sonra başlayan tepeleri Gabon sınırına doğru yükselen platolar tâkib eder.
Fernando Po Adası, 2108 km2 olup, Rio Muni’nin 150 km kuzey batısındaki Baifra Körfezindedir. 850 m yüksekliğe varan hâlen aktif Pico de Santa İsabel volkanı buraya hâkimdir. En geniş kuzeyde olan dar sâhil düzlüğü hâriç arâzinin geri kalan kısmı tepeliktir. Çok sayıda turist çeken siyah kum sâhilleriyle bitki örtüsünün görünümü güzeldir.
Annobon Adası, 17 km2dir. Yaklaşık 600 km güney batıdadır. Nisbeten çıplaktır.
Büyük dağlarla kaplı Rio Muni 26.004 km2 olup, 10-15 km içeriye uzanan sâhil düzlüklerinden îtibâren arâzi deniz seviyesinden 120 m yüksekliğe varan Crystal Dağlarına kadar yükselir. Ovadan bir sene içerisinde birkaç kere mahsul alınabilir. Nehirlerinin çoğu kısadır. Başlıca üç tâne akarsuyu vardır. Kamerun boyunca akan Cmapa, Rio Muni’nin merkezinde kısmen ulaşıma elverişli Benito ve yine bu bölgeye suyunu akıtan güneydeki Utamboni Ekvatoriyal Gine’nin başlıca nehirleridir.
İklim
Tropik iklime sâhiptir. Rio Muni’de sıcaklık ortalaması 26°C civârındadır. Bol yağış alan ülkede senelik ortalama yağış miktarı 2400-4600 mm arasında değişir. Yağışlar yaz aylarında artar.
Tabiî Kaynakları
İklimden dolayı tropikal bir bitki örtüsü hâkimdir. Bitki örtüsü yüksekliğe göre değişir. En alçak kesimlerde tropik ormanlar, sonra sırasıyla, seyrek ormanlar, savanlar, otluklar ve kırlar gelir. Yoğun petrol araştırmaları yapılmaktadır.
Nüfus ve Sosyal Hayat
Ekvator Ginesi’nin nüfûsu 358 bindir. 100 bini Fernando Po’da, geri kalanı da Rio Muni’de yaşamaktadır. Fernando Po’da yaşayan en büyük grup 1970’lerin başında sayıları 15.000’i aşmayan Bubilerdir. Bubilerin aslı bilinmemektedir. Fakat altıncı ve 8. yüzyıllar arasında Güney Cameroon sâhillerinin nüfûsunu meydana getiren Ekvatoriyal Bantu göçlerinin bir kolu olduğu zannedilmektedir. Bubilerin çoğu çiftçidir. 3000 civârındaki Fernandilolar melez olup İngilizce konuşurlar. Ekvatoriyal Gine’nin en tahsilli vatandaşları olan Fernandilolar adanın ekonomisine de hâkimdirler. Şehir işlerinin çoğu ve büyük verimli çiftliklerin bir kısmı onlara âittir. Fernando Po’nun geri kalan nüfûsunu Rio Munili nisbeten az sayıda Fang işçileri, 70.000 civârında Nijerya, Kamerun ve Portekiz’e âit komşu Sao Tome Adasından zirâat işçileri meydana getirir. Nijeryalıların 30.000’i Fernando Po’nun kakao ağacı dikili alanlarında veya çiftliklerinde çalışan mukâveleli işçilerdir. Annobon’da Portekizlilerin getirdiği esirlerden kalma sayıları gittikçe azalan bir grup insan daha vardır. Dağlıların çoğu bir tür Portekizce konuşur.
Rio Muni’nin nüfûsunun % 90’dan fazlası Fang (pamue) etnik grubuna dâhildir. Lakin, Fangların bir kısmı, kakao çiftçiliği ve kerestecilik yapar. Diğerlerinin çoğu ülkenin ekonomisine pek katkısı olmayan çiftçilerdir. Rio Muni’de ahâlinin çoğu küçük kıyı kabîlelerine dâhildir. Bir kısmı da karışık etnik menşelidir. 15.000 kadar da Nijeryalı işçi vardır. 1960’dan önce ülkede 7000 kadar İspanyol vardı. Politik karışıklık sebebiyle aynı sene 600 kadar kaldı. Rio Muni’nin en önemli şehirlerinin başında Bata gelir.
Ekvator Ginesi’nin başşehri ve en büyük şehri Malabo’dur. Fernando Po bölgesinde kurulmuştur. Ülkede resmî lisan İspanyolcadır. Fakat pekçok kimse Afrika lisanlarını konuşur. “West Coast” Batı kıyısı mânâsına gelen ve ahâlinin “Weskos” adını verdikleri acâyip bir İngilizce de konuşulmaktadır. Rio Muni’deki en mühim Afrika lisanı, Fang’dır. Fernando Po’da ise Afro Portekiz lisanı olan Annobon dili konuşulur. İspanyol resmî makamlarına göre, 226.517 kişi Katolik resmî dînine mensuptur. Malabo’da ve Rio Muni’de azınlıkta kalan Protestan ve Müslüman ahâliye de rastlanır. Ekvator Ginesi’nde eğitim işleri hızla gelişmektedir. Bunun bir netîcesi olarak 40 yaşından küçük şahısların çoğu okuma yazma bilir. Ortaokulların ve öğretmen okullarının çoğu batıda ve Malabo’da bulunur. Batıda bir teknik eğitim okulu vardır. Üniversite yoktur. Gençlerin bir kısmı Kanarya Adalarında ve bilhassa İspanya’da eğitim görmektedir.
[b]Siyâsî Hayat[/b]
Ekvator Ginesi’nin yeni anayasası 1982 senesinde kabul edildi. Anayasaya göre yasama yetkisi, üyeleri beş senede bir seçilen ulusal meclise verilmiştir. Yürütme yetkisi ise devlet başkanına âit olup, seçimlere katılacak başkan adaylarını belirleme yetkisi devlet konseyine âittir.
[b]Ekonomi
[/b]
Halkın çoğu ziraatla uğraşır. Bunlar çeşitli meyve, sebze ve tahıl üretirler. Ülke ekonomisinin yükünün büyük bir kısmını Fernando Po bölgesi karşılamaktadır. 1980’lerde burada yıllık birinci sınıf kakao üretimi 50.000 ton idi. Rio Muni’de yılda 2700 ton kakao yetiştirilir. Rio Muni’nin kahvesinin, tropikal kerestesinin ehemmiyeti giderek artmaktadır. İhraç ürünlerinin en önemlisi kakaodur. Dış ticâretinin % 75’ini İspanya ile yapar. İspanya, Ekvator Ginesi’nin kakaosuna dünyâ pazarlarında ödenen fiyatın iki katını ödemekte, daha az gümrük vergisi tatbik etmektedir. İstiklâlini kazandıktan kısa bir zaman sonra ülkede ekonomik buhran başgösterdi. Bu durum dış ticâreti etkileyerek, ticâret dengesini bozdu. 1969’da İspanyolların ülkeyi terkinden sonra ekonomik durum iyice bozuldu. 1969’un Mayıs ayında İspanya ile anlaşmalar imzâlandı. Buhran kısmen atlatıldı. İspanya 6 milyon dolarlık para yardımı yaptı. Gine Millî Bankasının kurulmasına yardım etti. Bunun yanında daha başka yardımlarda da bulundu. Bundan başka Birleşmiş Milletlerden ve bâzı komşu Afrika ülkelerinden, bilhassa Kamerun’dan yardım alarak ekonomisini düzeltti. Bütün bu yardımlara rağmen Ekvator Ginesi’nin ekonomik problemleri bitmedi. Zenginlerinin çoğu Fernando Po’da toplandı. Nüfûsunun üçte ikisi Rio Muni’de fakir olarak yaşamaktadır.
Ülkede çok sık bir şekilde polis kontrol noktaları bulunmaktadır. Ülke içerisinde seyahat etmek, yolların kontrol nedeniyle kapalı ya da var olanların çok bozuk bir konumda olmasından dolayı çok zor bir olanaktır. Turist dahi olsa ülkede fotoğraf çekilmesi pek kabul görmeyen bir davranış olup, dürbün bulundurma yetkisi sadece askeri personellerde olduğu için sivil kişilerin dürbün kullanması yasaktır.
[img width=533 height=357]http://www.uyanangenclik.com/gallery/1_22_09_14_6_10_01.jpeg[/img]
Malabo, Ekvator Ginesi'nin başkenti ve en büyük şehridir.
Malabo bir liman kentidir. Nüfusu 100.000'dir. Şehrin uluslararası havaalanı, devlet sarayları, ulusal stadyumu ve limanı vardır. Dünyada anakarada yer alan bir ülkenin, adada yer alan tek başkentidir.
Şehir halkının geçim kaynakları balıkçılık ve ticarettir. İklimin çok sıcak olması ve toprakların verimsiz olmasından dolayı tarım gelişmemiştir. Bir diğer geçim kaynağı turizmdir. Turizmin her geçen yıl artmasıyla şehir ve ülke büyük gelişme göstermektedir.
|
0 Yanıt
5402 Gösterim