1. Kişisel veya toplumsal, dostane veya düşmanca hemen her ilişkide kendisini
hissettiren hukuk, ahlâk, örf ve âdet gibi temel kültür ögelerinin çoğu aşağıdaki hangi
manevi kültür unsurunun etkisi altında şekillenmiştir?
A) Adâlet
B) Dil
C) Din
D) Değişim
E) Teknoloji
2. Aşağıdakilerden hangisi Cahiliye döneminde Mekke halkının anlaşmazlık ve ihtilâf
hallerinde başvurdukları hukuk kurumlarından biri değildir?
A) Tard ve Hal
B) Ehl-i kitap
C) Kabile hakemleri
D) Kaseme
E) Eşnak
3. Osmanlı dünyasında, şu veya bu sebepten dolayı sıkıntıya düşen insanların haklarını
korumak ve onlara yardım etmek üzere teşkilâtlanmış olan müesseseye ne ad verilir?
A) Divan-ı Hümâyûn
B) Vakıf
C) İhtisâb
D) İntişar-ı İslâm
E) Meşîhat
4. Emeviler Dönemi'nde bugünkü ilk kaynaklarımız olan eserler vücuda getirilmiş
olup aşağıdaki eşleşmelerden hangisi yanlıştır?
A) Tabakatta-İbn Sina
B) Lügatte-Halil b. Ahmed
C) Nesirde-Câhız
D) Hadiste-Buhâri
E) Fıkıhta-İmâm-ı Azam
5. Müslümanların ilk halifesi olarak görev alan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hz. Osman
B) Hz. Ali
C) Hz. Ömer
D) Hz. Hasan
E) Hz. Ebubekir
6. Aşağıdakilerden hangisi dâru’ş-şifâ anlamında kullanılan kavramlardan biri değildir?
A) Dâru’l-Hikme
B) Dâru’l-Âfiye
C) Tâbhâne
D) Mâristan
E) Dâru’r-Râha
7. Fatih Sultan Mehmed’in imarethanesinde imaret duvarlarına yazılan yazıları ve yapılan
resimleri silmekle görevli kişiye ne ad verilir?
A) İane-i Cihadiyye
B) İmdad-ı Seferiyye
C) İmdad-ı Hazeriye
D) Encümen-i Daniş
E) Mâhi’n-Nukûş
8. Ortasında geniş bir avlusu bulunan ve iki katlı müstahkem binalar halinde yapılan
yalnız Müslümanların değil, gayrimüslim olanların ve her millete mensup insanların da
yol emniyeti ve huzurunun sağlandığı yapılara İslâm dünyasında ne ad verilir?
A) Bimârhâne
B) Kervansaray
C) İmaret
D) Sebil
E) Şifâiye
9. Orhan Gazi’nin Bursa’da yaptırdığı cami ve zaviyesini idaresine verdiği ve aynı zamanda
Osmanlıların ilk evkaf nâzırı sayılan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ali Paşa
B) Halil Paşa
C) Sinan Paşa
D) Ahmet Paşa
E) Hayreddin Paşa
10. İslâm devletinin Müslüman olmayan vatandaşından askerlik hizmeti karşılığında
aldığı vergi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cizye
B) Harac
C) Öşür
D) Zekât
E) Sadaka
11. Müslüman devletlerde mülkiyeti devlete ait olan ve kullanım hakkı vatandaşa verilmiş
bulunan araziye ne ad verilir?
A) Paşmaklık arazi
B) Vakıf arazi
C) Haracî arazi
D) Mîrî arazi
E) Mukassem arazi
12. Fütüvvet ve ahiliğin devamı olarak XV. asırda Osmanlı toplumunda ortaya çıkan ve meslek
mensuplarının yetiştirilmelerine ait eğitimleriyle önemli bir yer tutan yaygın
eğitim kuruluşu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Temlîk
B) Ferraş
C) Lonca
D) İhtisab
E) Ribat
13. Osmanlı'nın ilk ilimler akademisi olan ve Sultan Abdülmecid’in iradesiyle kurulan
Encümen-i Daniş, aşağıdaki ülkelerden hangisinin ilimler akademisi örnek alınarak
oluşturulmuştur?
A) İngiltere
B) İtalya
C) İspanya
D) Fransa
E) Almanya
14. Osmanlı medreselerinde müderris yardımcısına ne ad verilir?
A) Halife
B) Suhte
C) Muîd
D) Danişmend
E) Talebe
15. Osmanlı hukuk sisteminde mahkemeler aldıkları karar itibariyle aşağıdaki hangi
kurum tarafından denetlenmiştir?
A) Vakıflar
B) Divan-ı Hümayun
C) Müftülük
D) Mezalim Mahkemesi
E) Şeyhulislâmlık
16. Osmanlılarda kaza kadılığını tamamlayıp yükselen kadı aşağıdaki yerlerden hangisine
atanır?
A) Sancak
B) Vilâyet
C) Eyalet
D) Köy
E) Nahiye
17. Kadı adına keşif yapan veya mahkemenin yetki alanındaki davalara bakan kişiye ne ad
verilir?
A) Kâtip
B) Mıhzır
C) Kazasker
D) Nâib
E) Mültezim
18. Hz. Peygamber zamanında orduda sağlık hizmetlerinin verildiği bilinmektedir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber zamanında yapılan Hendek Savaşı
sırasında askerî hastahane gibi görev yapan çadırdır?
A) Hisbe Çadırı
B) Bedir Çadırı
C) Şifa Çadırı
D) Mürezâ Çadırı
E) Rüfeyde Çadırı
19. İslâm dünyasında ilk defa düzenli ve daimi orduyu kim kurmuştur?
A) Hz. Ömer www.uyanangenclik.com
B) Hz. Ebubekir
C) Hz. Osman
D) Hz. Ali
E) Harun Reşid
20. Selçuklu dönemi kurumlarından olan Gulamhane, yapı itibariyle aşağıdaki hangi
Osmanlı kurumuna benzemektedir?
A) Dâru'l Muallime
B) Dâru'l Funûna
C) Ticaret Mektebine
D) Rüşdiyelere
E) Enderun Mektebine
21. Kültür, toplumsal olarak öğretilen ve aynı yolda yeni kuşaklara aşılanan davranış türleri ya da
kalıplarıdır. Yukarıdaki kültür tanımını yapan düşünür kimdir?
A) MacIver
B) Sapir
C) Young
D) Tozzer
E) Wissler
22. Medeniyetin kavram boyutu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Doğada basit haliyle bulunur.
B) Selçuklu Türkçesinde medeniyet yerine daha çok “uygarlık” kelimesi kullanılmıştır.
C) İnsanın yapmadığı, katkıda bulunmadığı şeyler demektir.
D) İnsanî eserler ve tasarruflar, insanın maddî ve manevi eserlerinin bütünüdür.
E) Hayatın, sadece manevî boyutlarını içine almaktadır.
23. Müslümanların kısa sürede Cebel-i Tarık Boğazı’ndan Çin Seddi’ne kadar uzanan
bölgeye hâkim olmasının sebebi nedir?
A) Geleneklere gösterdikleri büyük saygı ve hakim oldukları topraklardaki hoşgörü
B) İdarecilerinin aşırı derece merhametli olması ve hakim oldukları topraklara yeni insanlar
yerleştirmeleri
C) İlme ve ilmî gelişmelere açık olan İslâm sayesinde kısa sürede meydana getirdikleri
medeniyet
D) Devletin ekonomik bakımdan giderek güçlenmesi ve elde edilen ganimetler
E) Askerî alanda gösterilen başarılar ve yayılmacı politakalar
24. Karahanlılardan günümüze ulaşan ve Yusuf Has Hâcib tarafından kaleme alınan
Siyasetname mahiyetindeki devlet yönetme bilgisini veren eser aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Târîhu’l-Yemînî
B) Divân-ı Hikmet
C) Kutadgu Bilig
D) Atebetü’l-Hakâyık
E) Divânu Lügati’t-Türk
25. Terim olarak divan ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Gerek sayı gerekse divan üyelerinin görev ve nitelikleri bakımından Emevîler
döneminde büyük bir gerileme dönemine girmiştir.
B) Devlet idaresindeki muhtelif idarî, askerî ve malî hizmetlerin yerine getirilmesinde
kullanılan defterlere; bunların ve devlet memurlarının bulundukları yere verilen addır.
C) Abbasîler, Büveyhîler, Fatımîler, Eyyûbîler ve Memlükler’de divan teşkilatı kullanılmamıştır.
D) Bizanslılar ve Sasânîler divan kurumunu İslâm’dan almışlardır.
E) İlk olarak Hz. Ali döneminde devlet hazinesini düzene koymak ve savaşlarda orduya katılanları kayıt altına almak üzere kurulmuştur.
26. Aşağıdakilerden hangisi İslâm tarihinde "Asr-ı Saadet" olarak isimlendirilen dört büyük halife döneminin devlet şekillerinden biri değildir?
A) Cumhuriyet
B) Krallık
C) Demokrasi
D) Oligarşi
E) Monarşi
27. Aşağıdakilerden hangisi Kur'ân-ı Kerim'de zekât almaya hakkı olanlar arasında yoktur?
A) Borçtan kurtulacaklar
B) Yolda kalanlar
C) Allah yolunda çalışmakta olanlar
D) Müellefe-i kulûb
E) Yoksul olmayan hak sahipleri
28. “Kim ki hasta olursa ona hekim götüreler, ilaç ettireler ve hekim hakkın vereler ve
edviye bahasını (ilaç parasını) vereler” ifadeleri ile vakıf şartlarının yazılı olduğu vakfiye kime aittir?
A) Germiyanoğlu Yakup Çelebi
B) Tulunoğlu Ahmed
C) Karamanoğlu Mehmet Bey
D) Aydınoğlu Mehmet Bey
E) Osmanoğlu Orhan Bey
29. Osmanlı toplumunda günlük hayatın akışı içinde, halk ile esnaf arasındaki
münasebetleri düzenleme ve esnafla ilgili kanunların uygulanıp uygulanmadığını
kontrol etmekle de görevli olan kişiye ne ad verilir?
A) Müşrif
B) Mültezim
C) Muhtesib
D) Muhasib
E) Nakib
30. İslâm tarihinde ilk divan hangi halife zamanında kurulmuştur?
A) Hz. Peygamber
B) Muaviye
C) Harun Reşid
D) Me'mun
E) Mansur
31. Bütün prensiplerini dinin asıl kaynağından alan ahiliğin nizamnamelerine ne ad verilir?
A) Siyasetname
B) Fütüvvetname
C) Tekalifname
D) Kanunname
E) Vakfiye
32. İznik'te kurulan ilk Osmanlı Medresesi’nin ilk resmî müderrisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Davud-ı Kayserî
B) Molla Fenarî
C) Tâceddin-i Kürdî
D) Alâeddin Esved
E) Kadızâde-i Rûmî
33. Rüşdiye mektebi ilk kez aşağıdaki hangi padişah tarafından açılmıştır?
A) II. Mustafa
B) II. Mehmet
C) II. Mahmut
D) II. Osman
E) II. Murat
34. Osmanlı medreselerinin bir sistem içinde kurulmasında ve teşkilatın işlemesinde ilk
önemli adım aşağıdaki padişahlardan hangisi zamanında atılmıştır?
A) Yavuz Sultan Selim
B) II. Murad
C) Yıldırım Bayezid
D) Kanuni Sultan Süleyman
E) Fatih Sultan Mehmed
35. Aşağıdakilerden hangisi Abbasilerde kadıların görevlerinden biri değildir?
A) Davalara bakmak
B) Müderrisleri tayin etmek
C) Vakıflarla ilgilenmek
D) Şer'î kanunları ihlal edenleri cezalandırmak
E) Yetimleri koruyup gözetmek
36. Abbasiler döneminde kurulan ve Kâdilkudâtlık (başkadılık) unvanını alan ilk kişi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ömer b. Abdülaziz
B) Hişam b . Abdülmelik
C) Dursun Fakih
D) Ebu Yusuf
E) Kadı Gavs
37. Osmanlıda Divan-ı Hümayun ve Örfî Hukuktan sorumlu kişi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nişancı
B) Defterdar
C) Sadrazam
D) Şeyhulislâm
E) Tuğracı
38. Abbasiler devrinde, Anadolu’da Tarsus, Adana, Ceyhan, Maraş ve Malatya civarında
oluşan ve Avâsım ve Suğur adı verilen askerî bölgelerde yani Bizans-İslâm sınırlarında özel
düzenlemeler yapan Abbasi halifesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Me’mun
B) Mehdi
C) Harun Reşid
D) Mütevekkil
E) Mu’tasım
39. Müslümanların Bizans ile yaptıkları savaşlar sırasında kullanmayı öğrendikleri "Rum
Ateşi" de denilen, mancınık ve ok ile atılan bir süre su üzerinde yanan ateşli silah
aşağıdakilerden hangisidir? www.uyanangenclik.com
A) Nakkab
B) Neft
C) Arrâde
D) Grejuva
E) Debbabe
40. İslâm dünyasında askeri alanda kurumlaşma faaliyetleri kim zamanında başlamıştır?
A) Hz. Ebubekir
B) Hz. Osman
C) Hz. Muhammet
D) Hz. Ali
E) Hz. Ömer
41. Allah’tan başka hiçbir ilahın olmadığına kanaat getirmek ve şahitlik etmeye ne ad verilir?
A) Umrân
B) Naat
C) Tevhid
D) Gelenek
E) Hâbbaz
42. Aşağıdakilerden hangisi medeniyetlerin doğuşunu etkileyen faktörlerin başında gelir?
A) İnsan unsuru
B) Coğrafya
C) Kurumsal ve güçlü bir ekonomik yapı
D) İstikrarlı bir siyasî sistem ve sağlıklı eğitim programı
E) İklim değişiklikleri
43. İslâm’ın önemsediği ve insanlar arasında uygulanmasını istediği değerlerden biri olan ve görmezliğe gelme, bağışlama anlamında kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A) Amil
B) Müsamaha
C) Ferraş
D) Cibayet
E) Mütetavvia
44. I. Dönemin iki önemli ilim ve kültür merkezidir.
II. Binlerce öğrenciyi ve hocayı bünyesinde barındırmışlardır.
III. Medreselerinde pek çok âlim ders vermiş ve öğrenci yetiştirmişlerdir.
IV. Yapılan medreseler devletten destek görmüşlerdir.
Yukarıdakilerden hangileri Buhara ve Semerkant şehirlerinin ortak özelliklerindendir?
A) Yalnız II
B) I ve II
C) II ve IV
D) I, II ve III
E) I, II, III ve IV
45. Aşağıdakilerden hangisi hilafetin “Hulefâ-i Râşidîn Dönemi” hakkında doğru bir ifadedir?
A) Hz. Ebu Bekir kendisinden sonra Hz. Osman’ın halife olmasını önerdi.
B) Hz. Ali ve Hâşimîler, Hz. Ebu Bekir’in halifeliği boyunca herhangi bir olumsuzluğun
içinde bulunmadılar, saygın ve olgun bir şekilde hayatlarına devam ettiler.
C) Hz. Ömer, her alanda muhteşem bir on yıllık halifelikten sonra, kendi yerine oğlu
Abdullah’ın geçmesini önerdi.
D) Hz. Hasan Müslümanların birbirlerini öldüreceği bir iç savaşı göze almadı. İntikam
siyaseti gütmemesi, kendisinden sonra halifeyi şûranın seçmesi, kendisi ve ailesi
için hazineden tahsisat bağlanması karşılığında Hz. Ali ile anlaşarak hilâfetten çekildi.
E) Hz. Hüseyin Hz. Hasan’dan sonra savaşlarla ve mücadelelerle geçen 4,5 yıl halifelik yaptı.
46. Selçuklularda devletin mâli işlerini yürütmekle görevli divana ne ad verilir?
A) Divân-ı İşraf
B) Divân-ı İnşâ
C) Divân-ı Arz
D) Divân-ı İstifâ
E) Divân-ı Berîd
47. Vezirlik ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Devlet memuru olarak vezir, yasama, yürütme ve yargı yetkilerini kayıtsız şartsız
elinde bulunduran ve hükümdarın vekili sıfatı ile devletin bütün işlerini yürüten ve idare
eden en yüksek dereceli bürokrattır.
B) Terim olarak vezir, pâdişahın işlerini yüklenen ve hükümdarlıkla ilgili konularda
ona görüşleri ve idâresi ile yardımcı olan kimse demektir.
C) Selçuklularda vezirlik, bütün üst düzey bürokratlardan sonra gelen bir makamdı ve
babadan oğula geçerdi.
D) Vezirlik kurumu, Horasan ve Mâverâünnehir’de hüküm sürmüş olan Sâmânîler (819-1005), Gazneliler (962-1187) ve Karahanlılar (992-1211) dönemlerinde Abbasilerdeki yapısını ve
genel özelliklerini korumuştur.
E) Selçuklularda vezire, vezirlik alâmeti olarak altın divit, tac veya külah ve kılıç verilirdi.
48. Aşağıdakilerden hangisi zekâttan yararlanacak olan müellefetü’l-kulûb arasında yer almazlar?
A) Kalplerindeki iman tam anlamıyla yerleşmemiş kişiler
B) Herhangi bir kabilenin Müslüman olan ileri gelen kişileri
C) Yahudi ve Hristiyanlardan Müslümanlığı kabul etmiş olanlar
D) Hudut boylarında veya stratejik ehemmiyeti olan bölgelerde düşmanlara karşı kendilerini
savunmak durumunda bulunan Müslümanlar
E) İslâm’ın doğuşundan beri Müslümanlığı kabul etmiş imanı kuvvetli kişiler
49. Aşağıdakilerden hangisi devrin üniversite öğrencilerinin yararlandığı ve yoksullar ile
yolcuların yemek ihtiyaçlarının da karşılandığı kurumlardan biridir?
A) Kervansaray
B) İmaret
C) Cami
D) Dâru’l-âfiye
E) Şifâhâne
50. İslâmiyet, bir toplumda bir arada yaşayan fertlere aşağıdaki haklardan hangisini
tanımamıştır?
A) Özel mülkiyete sâhip olmak
B) Miras mülkiyetini elde etmek
C) Emrinde çalışanlara hükmetmek
D) Serbest teşebbüs sahibi olmak
E) Meşru kazanç hürriyetini kullanmak
51. İslâm tarihinde devlet tarafından zamanın ihtiyaçlarına göre alınan vergi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tekâlif-i Resmiyye
B) Tekâlif-i Şer’iyye
C) Tekâlif-i Hayriyye
D) Tekâlif-i Haraciyye
E) Tekâlif-i Örfiyye
52. Osmanlılar döneminde İhtisab Nezareti’nin ortadan kalkıp yerine Şehremaneti’nin
kurulduğu yıl aşağıdakilerden hangisidir?
A) 1850
B) 1855
C) 1863
D) 1865
E) 1870
53. İlk kez XIII. asırda Kırşehir’de kurulan Ahilik teşkilâtına adını veren Ahi Evran, aşağıdaki
Selçuklu sultanlarının hangisinden büyük destek ve yardım görmüştür?
A) I. İzzeddin Keykâvus
B) I. Gıyaseddin Keyhusrev
C) I. Alâeddin Keykubad
D) III. Kılıç Arslan
E) II. Süleyman Şah
54. Osmanlı eğitim sisteminde ‘Hasoda’ aşağıdaki kurumların hangisinde yer almıştır?
A) Yeniçeri Ocağı
B) Acemioğlanlar Ocağı
C) Hendesehane
D) Darulfünun
E) Enderun
55. İslam tarihinin ilk dönemlerindeki mahalle mektepleri anlamında kullanılan kavram
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Medrese
B) Darulkurra
C) Darulhadis
D) Küttâb
E) Daruleytam
56. Hz. Ömer Mısır kadılığına aşağıdakilerden hangisini tayin etmiştir?
A) Osman b. Kays
B) Kadı Şureyh
C) Ebu’d-Derda
D) Übeyy b. Ka’b
E) Zeyd b. Sâbit
57. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber’in sağlığında fetva vermekle ünlenen yedi
kişiden biri değildir?
A) Ebu Musa el-Eş’arî
B) Abdullah b. Mesûd
C) Zeyd b. Sâbit
D) Abdullah b. Ömer
E) Abdullah b. Abbas
58. “Hukuku’l-ibad” kavramı aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilmiştir?
A) Allah hakkı
B) Ortak haklar
C) Dinî haklar
D) Kul hakları
E) Mali haklar
59. “Topraklarını koruma ihtiyacı duyduklarında geçici olarak eli silâh tutan
erkekler kılıç, ok, mızrak ve kalkan gibi o dönemin bilinen silâhlarını alıyor, yaya
veya süvari olarak kabile liderinin başkanlığında bir askerî birlik oluşturuyor
ve düşmanla savaşıyorlardı. Savaştan sonra da evlerine dönüp günlük işleri ile
meşgul oluyorlardı” tanımlaması aşağıdaki hangi dönem için geçerlidir?
A) Hz. Ömer dönemi
B) Emeviler dönemi
C) Abbasiler dönemi
D) İslam öncesi dönem
E) Selçuklular dönemi
60. İslam tarihinde, orduya katılan gönüllülerin, bir karışıklığa meydan vermemek ve savaşa
kimlerin katıldığını izlemek için bir sicil defterine yazılması uygulaması ilk defa kim
tarafından başlatılmıştır?
A) Hz. Peygamber
B) Hz. Ebu Bekir
C) Hz. Ömer
D) Hz. Osman
E) Hz. Ali
61. Aşağıdakilerden hangisi sosyal ilişki tanımına girmez?
A) İşçi - işveren ilişkisi
B) Sürücü - otomobil ilişkisi
C) Müşteri - satıcı ilişkisi
D) Amir - memur ilişkisi
E) Futbolcu - seyirci ilişkisi
62. Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyeti için temel olan Kur’ânî mesajlardan biri değildir?
A) Müslümanları, “Dünyada insanlara yol göstermek ve onları ıslah etmek için çıkarılmış en iyi topluluktur.”
B) Allah insan için medenî bir ortamın bütün fizîkî şartlarını hazırlamış ve yeryüzünü buna
uygun düzenlemiştir.
C) Müslümanları, dünyanın siyaset ve ekonomisini ele geçirmek suretiyle sahip
olacakları güç ve zenginlik ile bütün dünyaya egemen olmalıdırlar.
D) İnsan eşyayı yaratılış amacına uygun kullanacaktır. Onu elde etmeyi tek amaç
olarak görmeyecektir. Eşya insana değil, insan eşyaya egemen olacaktır. Doğayı
tahrib ederek ekolojik dengeyi bozmaktan şiddetle kaçınacaktır.
E) İnsana yeryüzünde Allah’ın hükümranlığının önüne hiçbir hükümranı geçirmeme
sorumluluğu ve yeryüzünün imâr edilmesi görevi verilmiştir.
63. Kur’an-ı Kerim’in ilk ayetinde aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?
A) Okumaktan
B) Namaz kılmaktan
C) Oruç tutmaktan
D) Cihad etmekten
E) Zekât vermekten
64. İslâm dünyasında farklı coğrafyalardan birçok âlim yetiştiren İslam medeniyetine
mensup Türkler arasından da çok sayıda âlim, hem dinî hem de diğer alanlarda
önemli eserler ortaya koymuşlardır. Buna göre aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi
yanlıştır?
A) Sem’ânî – Kitâbü’l-Ensâb
B) Fârâbî – İhsâu’l-Ulûm
C) Yusuf Has Hâcib – Kutadgu Bilig
D) Edib Ahmed b. Mahmud Yüknekî – Atebetü’l-Hakâyık
E) Buhâri – Müsned
65. Hilafetin Selçuklular ve Osmanlılar dönemi serüveninde aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Selçuklular’ın 1055’de Bağdat’a gelmelerinden Halife Tuğrul Bey’e törenle taç giydirerek kılıç kuşattı ve onu “Sultânü’lMağrib ve’l-Maşrık” (Doğu’nun ve Batı’nın Hükümdarı) ilan etti. Böylece halifenin görev ve yetki alanı yeniden tanımlanmış oldu.
B) 1055 yılından sonra Selçuklularla birlikte Abbâsî halifeleri ilk yıllarındaki yetki, sorumluluk ve güçlerine yeniden döndüler.
C) Osmanlılarda Osman Bey’in Karacahisar’ı fethinden sonra kılınan ilk Cuma namazının
hutbesi Osman Bey adına okunmuştur. Böylece halife sıfatını kullanma Osman Bey ile başlamıştır.
D) Osmanlı sultanları halife ünvanını resmî olarak ilk defa “III. Ahmed’in 1727 yılında
Afgan hükümdarı İran’lı Eşref Han ile imzaladığı bir anlaşmada kendisini ‘bütün Müslümanların halifesi’ olarak nitelemesiyle” başlamıştır.
E) Osmanlı sultanları içinde, dönemindeki dünya konjonktürü ve iç karşıklıklar sonucu, halifeliğe en fazla önem veren, onu Osmanlı Devletini kurtaracak yegâne dinî ve siyasî unsur gören II. Abdülhamit olmuştur.
66. Osmanlılar döneminde “Vezirlik” makamıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) I. Murad zamanında vezir sayısı ikiye çıkmış ve biri “vezîr-i âzam” (baş vezir) olmuştur.
Vezir sayısı, II. Murad döneminde dörde çıkmıştır. Kanunî döneminin sonlarına doğru yedi olmuştur.
B) Fatih döneminden Kanunî dönemine kadar vezîr-i âzam yerine, “sadr-ı a’zam”
(sadrâzam) , “sadr-ı âlî “ ve “sadâret-penâh” adları kullanılmaya başlanmıştır.
C) Fâtih Kânunnâmesine göre vezîr-i âzamın devlet yönetimindeki görevleri şöyle
sıralanmıştır; “Vezîr-i âzam evvelâ vezirlerle emirlerin başıdır. Cümlenim ulusudur. Bütün
işlerin mutlak vekilidir, oturmada, durmada, mertebede vezîr-i âzam hepsinden öndedir.”
D) Fâtih dönemine kadar vezirler genellikle köklü Türk âilelerden tayin edilirdi. Ancak
Fâtih bu geleneği değiştirdi ve vezirleri büyük ölçüde devşirmelere tahsis etti.
E) Osmanlılar’da kuruluştan itibâren var olan vezirlik, bütün kurumsal özellikleriyle, doğal
olarak Selçuklular’ın devamı niteliğindedir.
67. İslâm medeniyet tarihinde fukaraya, yolculara ve medrese öğrencilerine ekmek
ve çorba vs. pişirilip yedirmeye mahsus hayrat müessese aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yoksullar evi
B) Bimârhâne
C) Çarşı
D) İmaret
E) Darüşşifa
68. Aşağıdakilerden hangisi, İslâm tarihinde vakıf statüsü taşıyan ilk işlem olarak kabul edilmektedir?
A) İbrahim (as) tarafından Kâbe-i Muazzama’nın vakfedilmesi
B) İskenderiye Kütüphanesi
C) Kudüs havuzları
D) Mısır ve çevresinin Rum kilisesince vakfedilmesi
E) Hz. Ömer’e ait Semğ arazisindeki hurmalığın tahsisi
69. Osmanlılar’da Bâc-ı Bazar denilen vergi uygulamaları aşağıdakilerden hangisi
döneminde uygulanmaya başlanmıştır?
A) Fatih Sultan Mehmet
B) Kanuni Sultan Süleyman
C) IV. Murad
D) Osman Gazi
E) II. Abdülhamid
70. İslâm dünyasında ilk Beytülmal’ın temeli aşağıdakilerden hangisi tarafından atılmıştır?
A) Hz. Ömer
B) Harun Reşit
C) Hz. Muhammed
D) Sultan Alparslan
E) Fatih Sultan Mehmet
71. İslâm hukukuna göre cizye senede kaç kez verilir?
A) 1
B) 2
C) 4
D) 6
E) 5
72. Aşağıdaki savaşlardan hangisinde alınan esirlerin on Müslüman çocuğuna okumayazma
öğretmeleri karşılığında serbest bırakılmıştır?
A) Bedir
B) Uhud
C) Hendek
D) Hayber
E) Ridaniye
73. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı sıbyan mekteplerinde okutulan derslerin en önemlisidir?
A) Hüsn-i Hat
B) Dinler Tarihi
C) Fıkıh / İlmihal
D) Kur’ân-ı Kerim’in öğretimi
E) Edep / Ahlâk
74. Maarif-i Umumiye Nizamnamesi aşağıdaki yıllardan hangisinde yürürlüğe girmiştir?
A) 1869
B) 1868
C) 1867
D) 1866
E) 1865
75. Osmanlı mahkemelerinde aşağıdakilerden hangisinin Avrupa’daki jüriye karşılık
geldiği söylenebilir?
A) Kazaskerler
B) Şuhûdu’l-hâl
C) Naibler
D) Muhzırlar
E) Mevâlîler
76. Osmanlıda Divan-ı Hümayun ve Örfî Hukuktan sorumlu kişi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şeyhulislâm www.uyanangenclik.com
B) Tuğracı
C) Sadrazam
D) Nişancı
E) Vazir
77. Günümüzde bilinen anlamıyla hapishane aşağıdaki halifelerden hangisi döneminde ortaya çıkmıştır?
A) Hz. Ebu Bekir
B) Hz. Osman
C) Hz. Ali
D) Hz. Hasan
E) Hz. Ömer
78. Yeniçeri Ocağının kuruluşu ve son şeklini alması hangi Osmanlı padişahları zamanında olmuştur?
A) I. Murat - Yıldırım
B) Orhan Gazi - Fatih
C) I. Murat - Fatih
D) Osman Gazi - I. Murat
E) Orhan Gazi - Yıldırım
79. Hz. Ömer devrinde başlatılan maaşlı-dâimî askerlik uygulaması aşağıdakilerden hangisine neden oldu?
A) Cihad ruhunu zayıflattı.
B) Medine dışına göçü durdurdu.
C) Fetihlerin durmasına sebep oldu.
D) Askerî kurumlaşmaya engel oldu.
E) Müslümanların, askerliği bırakıp tarım ve ticaretle uğraşmalarının önüne geçti.
80. Abbasiler devrinde, Anadolu’da Tarsus, Adana, Ceyhan, Maraş ve Malatya civarında
oluşan ve Avâsım ve Suğur adı verilen askerî bölgelerde yani Bizans-İslâm
sınırlarında özel düzenlemeler yapan Abbasi halifesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mehdi
B) Me’mun
C) Harun Reşid
D) Mu’tasım
E) Mütevekkil
81. “Kültürü, bir halkın yaşama tarzıdır” şeklinde tanımlayan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) C. Wissler
B) E. Sapir
C) A. Young
D) R. Thurnwald
E) R.M. Maclver
82. Kur’an’ı Kerimde “Ümmü’l-Kura” olarak geçen bölge aşağıdakilerden hangisidir?
A) Taif
B) Kudüs
C) Bağdat
D) Mekke
E) Şam
83. Müslüman Araplar İslâmiyet’i İspanya’ya kaç yılında getirmişlerdir?
A) 710
B) 711
C) 712
D) 713
E) 714
84. Uygur harfleri ile Türkçe olarak Edip Ahmed Mahmut Yükneki tarafından kaleme alınan nasîhatnâme türündeki eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Atebetü’l Hakâyık
B) Kutadgu Bilig
C) Divânu Lügati’t Türk
D) İhsâu’l Ulûm
E) Keşfü’z-Zünûn
85. İdari ve siyasi yapılanmada “Vezirlik” makamı ilk defa bir kurum olarak kimler zamanında kullanılmıştır?
A) Emeviler
B) Memluklar
C) Abbasiler
D) Eyyubiler
E) Gazneliler
86. Emeviler döneminde devleti “din” adına değil de “kabile” adına yöneterek dini
siyasetin hizmet alanına sokan ve meşruiyeti kabileye ve kuvvete yönelten ilk
halife aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yezid
B) Ebu’l-Abbas
C) Abdullah b. Zübeyir
D) Muaviye
E) Abdülmelik b. Mervan
87. I. Kur’ân
II. Hadis
III. Maslahat
Yukarıdakilerden hangileri İslâmî dönemde vezirliğin dayandırıldığı meşruiyyet gerekçelerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
88. İslâm dünyasında halk yararına veya vakıf esasına göre kurulan darüşşifaların
yanında sonradan tıp medreselerinin açılmasının ilk büyük örneği hangi dönemde olmuştur?
A) Emeviler
B) Anadolu Selçukluları
C) Abbasiler
D) Büyük Selçuklular
E) Gazneliler
89. I. Yolda kalanlar
II. Fakir ve yoksullar
III. Düşkünler
IV. Âmiller
Yukarıdakilerden hangileri Kur’an’a göre zekât almaya hakkı olanlardandır?
A) Yalnız I
B) I ve II
C) II ve III
D) I, III ve IV
E) I, II, III ve IV
90. Erkeklerin meslek sahibi olup dükkân açması, kızların çeyizlerinin hazırlanması
gibi esnafla mahallenin dayanışmasını ortaya koyan en belirgin vakıf aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tımar
B) Avârız
C) Mülk
D) Paşmaklık
E) Zeamet
91. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı toplumunun sosyal yaşantısında hizmette bulunan “muhtesibin” görevlerinden biri değildir?
A) Devlete asker kazandırma
B) Esnafın kontrolünü sağlama
C) Devlet adına vergi toplama
D) İşyerlerini açma ruhsatlarını verme
E) Vergi gelirlerini gereken yerlere sarf etme
92. Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyetinde varlığını devam ettiren kurumlardan biri değildir?
A) Beytülmal
B) Divan
C) İhtisab
D) Ahilik
E) Nevâib
93. İslâm dünyasında gelişip kurumlaşan divan kim zamanında oluşturulmuştur?
A) Hz. Ali
B) Hz. Osman
C) Hz. Ebubekir
D) Hz. Ömer
E) Hz. Muhammet
94. Rüşdiye mektebi ilk kez hangi padişah tarafında açılmıştır?
A) I. Murad
B) II. Mahmut
C) IV. Mustafa
D) II. Osman
E) III. Ahmet
95. Kur’an’ı Kerim’in öğretilmesi için ülkenin her köşesine mekteplerin açılmasına ve bu
mekteplerde ders vermek üzere maaşlı öğretmenlerin tayin edilmesi aşağıdakilerden hangisinin döneminde olmuştur?
A) Hz. Osman
B) Muaviye
C) Hz. Ömer
D) Hz. Ali
E) Yezid
96. Osmanlıda mektep kurucularının en az yüzde kaçını hanımlar oluştururdu?
A) 10’unu
B) 15’ini
C) 20’sini
D) 25’ini
E) 30’unu
97. Aşağıdakilerden hangisi şer’î hükümler verilirken dayandırılan ilkelerden biri değildir?
A) Kur’an
B) İcmâ
C) Kıyas
D) Ferman
E) Hadis
98. Osmanlı’daki Kazaskerlik makamının günümüzdeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İçişleri Bakanlığı
B) Kültür Bakanlığı
C) Milli Eğitim Bakanlığı
D) Diyanet İşleri Başkanlığı
E) Türk Tarih Kurumu
99. Aşağıdakilerden hangisi II. Mervan’a kadar Emevi ordusunu oluşturan hamîs in
bölümlerinden biri değildir?
A) Kalbü’l-ceyş
B) Meymene
C) Meysere
D) Mukaddeme
E) Haresü’l-halîfe
100. İslâm dünyasında askeri alanda kurumlaşma faaliyetleri kimin zamanında başlamıştır?
A) Hz. Ali
B) Hz. Ömer
C) Hz. Ebubekir
D) Hz. Osman
E) Hz. Muhammet
[b]CEVAP ANAHTARI:[/b]
1. C) Din
2. B) Ehl-i kitap
3. B) Vakıf
4. A) Tabakatta-İbn Sina
5. E) Hz. Ebubekir
6. A) Dâru’l-Hikme
7. E) Mâhi’n-Nukûş
8. B) Kervansaray
9. C) Sinan Paşa
10. A) Cizye
11. D) Mîrî arazi
12. C) Lonca
13. D) Fransa
14. C) Muîd
15. B) Divan-ı Hümayun
16. A) Sancak
17. D) Nâib
18. E) Rüfeyde Çadırı
19. A) Hz. Ömer
20. E) Enderun Mektebine
21. D) Tozzer
22. D) İnsanî eserler ve tasarruflar, insanın maddî ve manevi eserlerinin bütünüdür.
23. C) İlme ve ilmî gelişmelere açık olan İslâm sayesinde kısa sürede meydana getirdikleri
medeniyet
24. C) Kutadgu Bilig
25. B) Devlet idaresindeki muhtelif idarî, askerî ve malî hizmetlerin yerine getirilmesinde
kullanılan defterlere; bunların ve devlet memurlarının bulundukları yere verilen addır.
26. D) Oligarşi
27. E) Yoksul olmayan hak sahipleri
28. A) Germiyanoğlu Yakup Çelebi
29. C) Muhtesib
30. A) Hz. Peygamber
31. B) Fütüvvetname
32. A) Davud-ı Kayserî
33. C) II. Mahmut
34. E) Fatih Sultan Mehmed
35. B) Müderrisleri tayin etmek
36. D) Ebu Yusuf
37. A) Nişancı
38. C) Harun Reşid
39. D) Grejuva
40. E) Hz. Ömer
41. C) Tevhid
42. A) İnsan unsuru
43. B) Müsamaha
44. E) I, II, III ve IV
45. B) Hz. Ali ve Hâşimîler, Hz. Ebu Bekir’in halifeliği boyunca herhangi bir olumsuzluğun
içinde bulunmadılar, saygın ve olgun bir şekilde hayatlarına devam ettiler.
46. D) Divân-ı İstifâ
47. C) Selçuklularda vezirlik, bütün üst düzey bürokratlardan sonra gelen bir makamdı ve
babadan oğula geçerdi.
48. E) İslâm’ın doğuşundan beri Müslümanlığı kabul etmiş imanı kuvvetli kişiler
49. B) İmaret
50. C) Emrinde çalışanlara hükmetmek
51. E) Tekâlif-i Örfiyye
52. B) 1855
53. C) I. Alâeddin Keykubad
54. E) Enderun
55. D) Küttâb
56. A) Osman b. Kays
57. A) Ebu Musa el-Eş’arî
58. D) Kul hakları
59. D) İslam öncesi dönem
60. A) Hz. Peygamber
61. B) Sürücü - otomobil ilişkisi
62. C) Müslümanları, dünyanın siyaset ve ekonomisini ele geçirmek suretiyle sahip
olacakları güç ve zenginlik ile bütün dünyaya egemen olmalıdırlar.
63. A) Okumaktan
64. E) Buhâri – Müsned
65. B) 1055 yılından sonra Selçuklularla birlikte Abbâsî halifeleri ilk yıllarındaki yetki, sorumluluk ve güçlerine yeniden döndüler.
66. B) Fatih döneminden Kanunî dönemine kadar vezîr-i âzam yerine, “sadr-ı a’zam”
(sadrâzam) , “sadr-ı âlî “ ve “sadâret-penâh” adları kullanılmaya başlanmıştır.
67. D) İmaret
68. E) Hz. Ömer’e ait Semğ arazisindeki hurmalığın tahsisi
69. D) Osman Gazi www.uyanangenclik.com
70. C) Hz. Muhammed
71. A) 1
72. A) Bedir
73. D) Kur’ân-ı Kerim’in öğretimi
74. A) 1869
75. B) Şuhûdu’l-hâl
76. D) Nişancı
77. E) Hz. Ömer
78. C) I. Murat - Fatih
79. E) Müslümanların, askerliği bırakıp tarım ve ticaretle uğraşmalarının önüne geçti.
80. C) Harun Reşid
81. A) C. Wissler
82. D) Mekke
83. B) 711
84. A) Atebetü’l Hakâyık
85. C) Abbasiler
86. D) Muaviye
87. E) I, II ve III
88. C) Abbasiler
89. E) I, II, III ve IV
90. B) Avârız
91. A) Devlete asker kazandırma
92. E) Nevâib
93. D) Hz. Ömer
94. B) II. Mahmut
95. C) Hz. Ömer
96. A) 10’unu
97. D) Ferman
98. C) Milli Eğitim Bakanlığı
99. E) Haresü’l-halîfe
100. B) Hz. Ömer
|
0 Yanıt
2671 Gösterim