Konu: Vaha - Ansiklopedik Bilgi

[D®agon]

Alm. Oase (f), Fr. Oasis (f), İng. Oasis. Çöllerdeki sulak ve bitkili yerler. [img width=600 height=333]http://www.uyanangenclik.com/gallery/1_27_02_14_10_25_19.jpeg[/img] Crescent Vahası: Çin'de, Dunhuang şehrinin güneyinde, Gobi Çölü'nde bulunan muhteşem ve son derece güzel bir vahadır. Suyu çiftçiler ve yerel halk tarafından binlerce yıldır kullanılan vaha, yağmursuzluktan giderek yok oluyor. Göl, İpek Yolu üzerinde bulunuyor. Vahaların konumu çöllerdeki seyahat rotalarının saptanmasında kritik önem taşır. Aynı zamanda çölün kontrol edilebilmesi için vahaların kontrolü büyük önem taşır. Örneğin Libya'daki Awjila ve Kufra vahaları Sahra Çölünün kuzey ve güney yakasının kontrol edilmesini kolaylaştırır. Çölün ortasında su ve yeşilliğin bulunmadığı belli yerlerde hayat fışkıran vahalara tesadüf etmek mümkündür. Su bulunan bu yerlerde bitkiler yetiştiği gibi insanlar da yerleşip barınırlar. Yeraltı sularının bulunduğu, artezyen kuyularının açıldığı, büyük su kaynaklarına yakın ve dağ eteğinde taban suyunun yüze çıktığı yerlerde vahalara rastlanır. Genelde bütün vahalarda sulama yoluyla sebze ve meyve yetiştirilir. Kuzey Afrika’daki vahalarda yetişen en önemli bitki hurmadır. Hurma olgunlaşmak için yakıcı sıcağa ihtiyaç gösterir. Heybetli olan bu ağaçların gölgesinde de sebze ve meyveler yetiştirilir. Vahalarda sulamanın bittiği yerlerde hemen uçsuz bucaksız çöl başlar. En büyük vahalara, çölde büyük nehirlerin aktığı yatağa yakın yerlerde rastlanır. Mısır’da Nil Nehrinin kenarlarında yerleşme yeri şeklinde pekçok vaha vardır. Dağ eteğinde taban suyunun yer yüzüne çıktığı Büyük Sahra’daki Tibesli Dağlarının ve Atlas Dağlarının eteğindeki vahalar dikkati çekenlerdir. Bâzı vahalarda ise yeraltı suları büyük kaynaktır. Libya Çölünün Kharya ve Dakkla vahalarıyla Avustralya’da Batı Queenslan’daki vahalar yeraltı su kaynakları ile beslenirler. Çöl vahalarında tarım, sulanabilen topraklarda yapılır. Pamuk, zeytin, domates, soğan ve meyve gibi çok çeşitli ürünler yetiştirilir. Vahalar çöldeki ulaşım vâsıtaları için konaklama ve pazar yerleridir. Bunların içinde küçük bir şehir görünüşünde olanları da vardır. [b]Dünya'nın en güzel vahaları:[/b] 1) Ubari Vahası - Targa Vadisi Güneybatı Libya Ürdün'deki Ölü Deniz gibi suyu tuzludur. 2) Huacachina Vahası - Peru Çölün ortasında, vaha kenarında devamlı yaşayan 100 kişinin bulunduğu küçük bir köyde bulunan "Amerika'nın tek büyük vahası". Ica şehrinin turistik sayfiye yeri olarak kullanılıyor. 3) Ein Gedi - İsrail Ölü Deniz'in batısında yer alan en büyük vaha. 4) Chebika Vahası - Tunus Tunus dağlarının kuzeyinde "Güneşin Kalesi" olarak adlandırılan vaha. 'Star Wars Episode IV' filminin çekimlerinin yapıldığı çöl bugün turistlerin sıklıkla ziyaret ettiği bir yer. 5) Timia Vahası - Nijer Nijer'in kuzeyinde yer alan vaha ülkenin en güzel vahası olarak biliniyor. Çölün ortasında ağaçlardan portakal ve nar toplamak isterseniz Timia Vahası'na gitmeniz gerekiyor. 6) Gaberoun Vahası - Libya Sahra Çölün'de bulunan Gaberoun, Libya'nın Sabha şehrine yakın bir konumda bulunuyor. Çok geniş göle sahip ve göl suyu çok tuzlu. 7) Herdubreidarlindir - İzlanda Odadahraun Çölü'nün, dünyanın en kurak yerlerinden birinin tam ortasında yer alır. 8) Gobi Çölü - Çin. İpek yolu üzerindde bulunan bu hava yüzyıllar boyunca ticaretle uğraşanların konakladığı bir yer oldu. Günümüzde ise çölün ortasında tatil yapmak isteyen turistlere hizmet veriyor.