1. Kişisel veya toplumsal, dostane veya düşmanca hemen her ilişkide kendisini hissettiren hukuk, ahlâk, örf ve âdet gibi temel kültür ögelerinin çoğu aşağıdaki hangi manevi kültür unsurunun etkisi altında şekillenmiştir? A) Adâlet B) Dil C) Din D) Değişim E) Teknoloji
2. Aşağıdakilerden hangisi Cahiliye döneminde Mekke halkının anlaşmazlık ve ihtilâf hallerinde başvurdukları hukuk kurumlarından biri değildir? A) Tard ve Hal B) Ehl-i kitap C) Kabile hakemleri D) Kaseme E) Eşnak
3. Osmanlı dünyasında, şu veya bu sebepten dolayı sıkıntıya düşen insanların haklarını korumak ve onlara yardım etmek üzere teşkilâtlanmış olan müesseseye ne ad verilir? A) Divan-ı Hümâyûn B) Vakıf C) İhtisâb D) İntişar-ı İslâm E) Meşîhat
4. Emeviler Dönemi'nde bugünkü ilk kaynaklarımız olan eserler vücuda getirilmiş olup aşağıdaki eşleşmelerden hangisi yanlıştır? A) Tabakatta-İbn Sina B) Lügatte-Halil b. Ahmed C) Nesirde-Câhız D) Hadiste-Buhâri E) Fıkıhta-İmâm-ı Azam
5. Müslümanların ilk halifesi olarak görev alan kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) Hz. Osman B) Hz. Ali C) Hz. Ömer D) Hz. Hasan E) Hz. Ebubekir
6. Aşağıdakilerden hangisi dâru’ş-şifâ anlamında kullanılan kavramlardan biri değildir? A) Dâru’l-Hikme B) Dâru’l-Âfiye C) Tâbhâne D) Mâristan E) Dâru’r-Râha
7. Fatih Sultan Mehmed’in imarethanesinde imaret duvarlarına yazılan yazıları ve yapılan resimleri silmekle görevli kişiye ne ad verilir? A) İane-i Cihadiyye B) İmdad-ı Seferiyye C) İmdad-ı Hazeriye D) Encümen-i Daniş E) Mâhi’n-Nukûş
8. Ortasında geniş bir avlusu bulunan ve iki katlı müstahkem binalar halinde yapılan yalnız Müslümanların değil, gayrimüslim olanların ve her millete mensup insanların da yol emniyeti ve huzurunun sağlandığı yapılara İslâm dünyasında ne ad verilir? A) Bimârhâne B) Kervansaray C) İmaret D) Sebil E) Şifâiye
9. Orhan Gazi’nin Bursa’da yaptırdığı cami ve zaviyesini idaresine verdiği ve aynı zamanda Osmanlıların ilk evkaf nâzırı sayılan kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) Ali Paşa B) Halil Paşa C) Sinan Paşa D) Ahmet Paşa E) Hayreddin Paşa
10. İslâm devletinin Müslüman olmayan vatandaşından askerlik hizmeti karşılığında aldığı vergi aşağıdakilerden hangisidir? A) Cizye B) Harac C) Öşür D) Zekât E) Sadaka
11. Müslüman devletlerde mülkiyeti devlete ait olan ve kullanım hakkı vatandaşa verilmiş bulunan araziye ne ad verilir? A) Paşmaklık arazi B) Vakıf arazi C) Haracî arazi D) Mîrî arazi E) Mukassem arazi
12. Fütüvvet ve ahiliğin devamı olarak XV. asırda Osmanlı toplumunda ortaya çıkan ve meslek mensuplarının yetiştirilmelerine ait eğitimleriyle önemli bir yer tutan yaygın eğitim kuruluşu aşağıdakilerden hangisidir? A) Temlîk B) Ferraş C) Lonca D) İhtisab E) Ribat
13. Osmanlı'nın ilk ilimler akademisi olan ve Sultan Abdülmecid’in iradesiyle kurulan Encümen-i Daniş, aşağıdaki ülkelerden hangisinin ilimler akademisi örnek alınarak oluşturulmuştur? A) İngiltere B) İtalya C) İspanya D) Fransa E) Almanya
14. Osmanlı medreselerinde müderris yardımcısına ne ad verilir? A) Halife B) Suhte C) Muîd D) Danişmend E) Talebe
15. Osmanlı hukuk sisteminde mahkemeler aldıkları karar itibariyle aşağıdaki hangi kurum tarafından denetlenmiştir? A) Vakıflar B) Divan-ı Hümayun C) Müftülük D) Mezalim Mahkemesi E) Şeyhulislâmlık
16. Osmanlılarda kaza kadılığını tamamlayıp yükselen kadı aşağıdaki yerlerden hangisine atanır? A) Sancak B) Vilâyet C) Eyalet D) Köy E) Nahiye
17. Kadı adına keşif yapan veya mahkemenin yetki alanındaki davalara bakan kişiye ne ad verilir? A) Kâtip B) Mıhzır C) Kazasker D) Nâib E) Mültezim
18. Hz. Peygamber zamanında orduda sağlık hizmetlerinin verildiği bilinmektedir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber zamanında yapılan Hendek Savaşı sırasında askerî hastahane gibi görev yapan çadırdır? A) Hisbe Çadırı B) Bedir Çadırı C) Şifa Çadırı D) Mürezâ Çadırı E) Rüfeyde Çadırı
19. İslâm dünyasında ilk defa düzenli ve daimi orduyu kim kurmuştur? A) Hz. Ömer www.uyanangenclik.com B) Hz. Ebubekir C) Hz. Osman D) Hz. Ali E) Harun Reşid
20. Selçuklu dönemi kurumlarından olan Gulamhane, yapı itibariyle aşağıdaki hangi Osmanlı kurumuna benzemektedir? A) Dâru'l Muallime B) Dâru'l Funûna C) Ticaret Mektebine D) Rüşdiyelere E) Enderun Mektebine
21. Kültür, toplumsal olarak öğretilen ve aynı yolda yeni kuşaklara aşılanan davranış türleri ya da kalıplarıdır. Yukarıdaki kültür tanımını yapan düşünür kimdir? A) MacIver B) Sapir C) Young D) Tozzer E) Wissler
22. Medeniyetin kavram boyutu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Doğada basit haliyle bulunur. B) Selçuklu Türkçesinde medeniyet yerine daha çok “uygarlık” kelimesi kullanılmıştır. C) İnsanın yapmadığı, katkıda bulunmadığı şeyler demektir. D) İnsanî eserler ve tasarruflar, insanın maddî ve manevi eserlerinin bütünüdür. E) Hayatın, sadece manevî boyutlarını içine almaktadır.
23. Müslümanların kısa sürede Cebel-i Tarık Boğazı’ndan Çin Seddi’ne kadar uzanan bölgeye hâkim olmasının sebebi nedir? A) Geleneklere gösterdikleri büyük saygı ve hakim oldukları topraklardaki hoşgörü B) İdarecilerinin aşırı derece merhametli olması ve hakim oldukları topraklara yeni insanlar yerleştirmeleri C) İlme ve ilmî gelişmelere açık olan İslâm sayesinde kısa sürede meydana getirdikleri medeniyet D) Devletin ekonomik bakımdan giderek güçlenmesi ve elde edilen ganimetler E) Askerî alanda gösterilen başarılar ve yayılmacı politakalar
24. Karahanlılardan günümüze ulaşan ve Yusuf Has Hâcib tarafından kaleme alınan Siyasetname mahiyetindeki devlet yönetme bilgisini veren eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Târîhu’l-Yemînî B) Divân-ı Hikmet C) Kutadgu Bilig D) Atebetü’l-Hakâyık E) Divânu Lügati’t-Türk
25. Terim olarak divan ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Gerek sayı gerekse divan üyelerinin görev ve nitelikleri bakımından Emevîler döneminde büyük bir gerileme dönemine girmiştir. B) Devlet idaresindeki muhtelif idarî, askerî ve malî hizmetlerin yerine getirilmesinde kullanılan defterlere; bunların ve devlet memurlarının bulundukları yere verilen addır. C) Abbasîler, Büveyhîler, Fatımîler, Eyyûbîler ve Memlükler’de divan teşkilatı kullanılmamıştır. D) Bizanslılar ve Sasânîler divan kurumunu İslâm’dan almışlardır. E) İlk olarak Hz. Ali döneminde devlet hazinesini düzene koymak ve savaşlarda orduya katılanları kayıt altına almak üzere kurulmuştur.
26. Aşağıdakilerden hangisi İslâm tarihinde "Asr-ı Saadet" olarak isimlendirilen dört büyük halife döneminin devlet şekillerinden biri değildir? A) Cumhuriyet B) Krallık C) Demokrasi D) Oligarşi E) Monarşi
27. Aşağıdakilerden hangisi Kur'ân-ı Kerim'de zekât almaya hakkı olanlar arasında yoktur? A) Borçtan kurtulacaklar B) Yolda kalanlar C) Allah yolunda çalışmakta olanlar D) Müellefe-i kulûb E) Yoksul olmayan hak sahipleri
28. “Kim ki hasta olursa ona hekim götüreler, ilaç ettireler ve hekim hakkın vereler ve edviye bahasını (ilaç parasını) vereler” ifadeleri ile vakıf şartlarının yazılı olduğu vakfiye kime aittir? A) Germiyanoğlu Yakup Çelebi B) Tulunoğlu Ahmed C) Karamanoğlu Mehmet Bey D) Aydınoğlu Mehmet Bey E) Osmanoğlu Orhan Bey
29. Osmanlı toplumunda günlük hayatın akışı içinde, halk ile esnaf arasındaki münasebetleri düzenleme ve esnafla ilgili kanunların uygulanıp uygulanmadığını kontrol etmekle de görevli olan kişiye ne ad verilir? A) Müşrif B) Mültezim C) Muhtesib D) Muhasib E) Nakib
30. İslâm tarihinde ilk divan hangi halife zamanında kurulmuştur? A) Hz. Peygamber B) Muaviye C) Harun Reşid D) Me'mun E) Mansur
31. Bütün prensiplerini dinin asıl kaynağından alan ahiliğin nizamnamelerine ne ad verilir? A) Siyasetname B) Fütüvvetname C) Tekalifname D) Kanunname E) Vakfiye
32. İznik'te kurulan ilk Osmanlı Medresesi’nin ilk resmî müderrisi aşağıdakilerden hangisidir? A) Davud-ı Kayserî B) Molla Fenarî C) Tâceddin-i Kürdî D) Alâeddin Esved E) Kadızâde-i Rûmî
33. Rüşdiye mektebi ilk kez aşağıdaki hangi padişah tarafından açılmıştır? A) II. Mustafa B) II. Mehmet C) II. Mahmut D) II. Osman E) II. Murat
34. Osmanlı medreselerinin bir sistem içinde kurulmasında ve teşkilatın işlemesinde ilk önemli adım aşağıdaki padişahlardan hangisi zamanında atılmıştır? A) Yavuz Sultan Selim B) II. Murad C) Yıldırım Bayezid D) Kanuni Sultan Süleyman E) Fatih Sultan Mehmed
35. Aşağıdakilerden hangisi Abbasilerde kadıların görevlerinden biri değildir? A) Davalara bakmak B) Müderrisleri tayin etmek C) Vakıflarla ilgilenmek D) Şer'î kanunları ihlal edenleri cezalandırmak E) Yetimleri koruyup gözetmek
36. Abbasiler döneminde kurulan ve Kâdilkudâtlık (başkadılık) unvanını alan ilk kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) Ömer b. Abdülaziz B) Hişam b . Abdülmelik C) Dursun Fakih D) Ebu Yusuf E) Kadı Gavs
37. Osmanlıda Divan-ı Hümayun ve Örfî Hukuktan sorumlu kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) Nişancı B) Defterdar C) Sadrazam D) Şeyhulislâm E) Tuğracı
38. Abbasiler devrinde, Anadolu’da Tarsus, Adana, Ceyhan, Maraş ve Malatya civarında oluşan ve Avâsım ve Suğur adı verilen askerî bölgelerde yani Bizans-İslâm sınırlarında özel düzenlemeler yapan Abbasi halifesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Me’mun B) Mehdi C) Harun Reşid D) Mütevekkil E) Mu’tasım
39. Müslümanların Bizans ile yaptıkları savaşlar sırasında kullanmayı öğrendikleri "Rum Ateşi" de denilen, mancınık ve ok ile atılan bir süre su üzerinde yanan ateşli silah aşağıdakilerden hangisidir? www.uyanangenclik.com A) Nakkab B) Neft C) Arrâde D) Grejuva E) Debbabe
40. İslâm dünyasında askeri alanda kurumlaşma faaliyetleri kim zamanında başlamıştır? A) Hz. Ebubekir B) Hz. Osman C) Hz. Muhammet D) Hz. Ali E) Hz. Ömer
41. Allah’tan başka hiçbir ilahın olmadığına kanaat getirmek ve şahitlik etmeye ne ad verilir? A) Umrân B) Naat C) Tevhid D) Gelenek E) Hâbbaz
42. Aşağıdakilerden hangisi medeniyetlerin doğuşunu etkileyen faktörlerin başında gelir? A) İnsan unsuru B) Coğrafya C) Kurumsal ve güçlü bir ekonomik yapı D) İstikrarlı bir siyasî sistem ve sağlıklı eğitim programı E) İklim değişiklikleri
43. İslâm’ın önemsediği ve insanlar arasında uygulanmasını istediği değerlerden biri olan ve görmezliğe gelme, bağışlama anlamında kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Amil B) Müsamaha C) Ferraş D) Cibayet E) Mütetavvia
44. I. Dönemin iki önemli ilim ve kültür merkezidir. II. Binlerce öğrenciyi ve hocayı bünyesinde barındırmışlardır. III. Medreselerinde pek çok âlim ders vermiş ve öğrenci yetiştirmişlerdir. IV. Yapılan medreseler devletten destek görmüşlerdir. Yukarıdakilerden hangileri Buhara ve Semerkant şehirlerinin ortak özelliklerindendir? A) Yalnız II B) I ve II C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
45. Aşağıdakilerden hangisi hilafetin “Hulefâ-i Râşidîn Dönemi” hakkında doğru bir ifadedir? A) Hz. Ebu Bekir kendisinden sonra Hz. Osman’ın halife olmasını önerdi. B) Hz. Ali ve Hâşimîler, Hz. Ebu Bekir’in halifeliği boyunca herhangi bir olumsuzluğun içinde bulunmadılar, saygın ve olgun bir şekilde hayatlarına devam ettiler. C) Hz. Ömer, her alanda muhteşem bir on yıllık halifelikten sonra, kendi yerine oğlu Abdullah’ın geçmesini önerdi. D) Hz. Hasan Müslümanların birbirlerini öldüreceği bir iç savaşı göze almadı. İntikam siyaseti gütmemesi, kendisinden sonra halifeyi şûranın seçmesi, kendisi ve ailesi için hazineden tahsisat bağlanması karşılığında Hz. Ali ile anlaşarak hilâfetten çekildi. E) Hz. Hüseyin Hz. Hasan’dan sonra savaşlarla ve mücadelelerle geçen 4,5 yıl halifelik yaptı.
46. Selçuklularda devletin mâli işlerini yürütmekle görevli divana ne ad verilir? A) Divân-ı İşraf B) Divân-ı İnşâ C) Divân-ı Arz D) Divân-ı İstifâ E) Divân-ı Berîd
47. Vezirlik ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Devlet memuru olarak vezir, yasama, yürütme ve yargı yetkilerini kayıtsız şartsız elinde bulunduran ve hükümdarın vekili sıfatı ile devletin bütün işlerini yürüten ve idare eden en yüksek dereceli bürokrattır. B) Terim olarak vezir, pâdişahın işlerini yüklenen ve hükümdarlıkla ilgili konularda ona görüşleri ve idâresi ile yardımcı olan kimse demektir. C) Selçuklularda vezirlik, bütün üst düzey bürokratlardan sonra gelen bir makamdı ve babadan oğula geçerdi. D) Vezirlik kurumu, Horasan ve Mâverâünnehir’de hüküm sürmüş olan Sâmânîler (819-1005), Gazneliler (962-1187) ve Karahanlılar (992-1211) dönemlerinde Abbasilerdeki yapısını ve genel özelliklerini korumuştur. E) Selçuklularda vezire, vezirlik alâmeti olarak altın divit, tac veya külah ve kılıç verilirdi.
48. Aşağıdakilerden hangisi zekâttan yararlanacak olan müellefetü’l-kulûb arasında yer almazlar? A) Kalplerindeki iman tam anlamıyla yerleşmemiş kişiler B) Herhangi bir kabilenin Müslüman olan ileri gelen kişileri C) Yahudi ve Hristiyanlardan Müslümanlığı kabul etmiş olanlar D) Hudut boylarında veya stratejik ehemmiyeti olan bölgelerde düşmanlara karşı kendilerini savunmak durumunda bulunan Müslümanlar E) İslâm’ın doğuşundan beri Müslümanlığı kabul etmiş imanı kuvvetli kişiler
49. Aşağıdakilerden hangisi devrin üniversite öğrencilerinin yararlandığı ve yoksullar ile yolcuların yemek ihtiyaçlarının da karşılandığı kurumlardan biridir? A) Kervansaray B) İmaret C) Cami D) Dâru’l-âfiye E) Şifâhâne
50. İslâmiyet, bir toplumda bir arada yaşayan fertlere aşağıdaki haklardan hangisini tanımamıştır? A) Özel mülkiyete sâhip olmak B) Miras mülkiyetini elde etmek C) Emrinde çalışanlara hükmetmek D) Serbest teşebbüs sahibi olmak E) Meşru kazanç hürriyetini kullanmak
51. İslâm tarihinde devlet tarafından zamanın ihtiyaçlarına göre alınan vergi aşağıdakilerden hangisidir? A) Tekâlif-i Resmiyye B) Tekâlif-i Şer’iyye C) Tekâlif-i Hayriyye D) Tekâlif-i Haraciyye E) Tekâlif-i Örfiyye 52. Osmanlılar döneminde İhtisab Nezareti’nin ortadan kalkıp yerine Şehremaneti’nin kurulduğu yıl aşağıdakilerden hangisidir? A) 1850 B) 1855 C) 1863 D) 1865 E) 1870
53. İlk kez XIII. asırda Kırşehir’de kurulan Ahilik teşkilâtına adını veren Ahi Evran, aşağıdaki Selçuklu sultanlarının hangisinden büyük destek ve yardım görmüştür? A) I. İzzeddin Keykâvus B) I. Gıyaseddin Keyhusrev C) I. Alâeddin Keykubad D) III. Kılıç Arslan E) II. Süleyman Şah
54. Osmanlı eğitim sisteminde ‘Hasoda’ aşağıdaki kurumların hangisinde yer almıştır? A) Yeniçeri Ocağı B) Acemioğlanlar Ocağı C) Hendesehane D) Darulfünun E) Enderun
55. İslam tarihinin ilk dönemlerindeki mahalle mektepleri anlamında kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Medrese B) Darulkurra C) Darulhadis D) Küttâb E) Daruleytam
56. Hz. Ömer Mısır kadılığına aşağıdakilerden hangisini tayin etmiştir? A) Osman b. Kays B) Kadı Şureyh C) Ebu’d-Derda D) Übeyy b. Ka’b E) Zeyd b. Sâbit 57. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber’in sağlığında fetva vermekle ünlenen yedi kişiden biri değildir? A) Ebu Musa el-Eş’arî B) Abdullah b. Mesûd C) Zeyd b. Sâbit D) Abdullah b. Ömer E) Abdullah b. Abbas
58. “Hukuku’l-ibad” kavramı aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilmiştir? A) Allah hakkı B) Ortak haklar C) Dinî haklar D) Kul hakları E) Mali haklar
59. “Topraklarını koruma ihtiyacı duyduklarında geçici olarak eli silâh tutan erkekler kılıç, ok, mızrak ve kalkan gibi o dönemin bilinen silâhlarını alıyor, yaya veya süvari olarak kabile liderinin başkanlığında bir askerî birlik oluşturuyor ve düşmanla savaşıyorlardı. Savaştan sonra da evlerine dönüp günlük işleri ile meşgul oluyorlardı” tanımlaması aşağıdaki hangi dönem için geçerlidir? A) Hz. Ömer dönemi B) Emeviler dönemi C) Abbasiler dönemi D) İslam öncesi dönem E) Selçuklular dönemi
60. İslam tarihinde, orduya katılan gönüllülerin, bir karışıklığa meydan vermemek ve savaşa kimlerin katıldığını izlemek için bir sicil defterine yazılması uygulaması ilk defa kim tarafından başlatılmıştır? A) Hz. Peygamber B) Hz. Ebu Bekir C) Hz. Ömer D) Hz. Osman E) Hz. Ali
61. Aşağıdakilerden hangisi sosyal ilişki tanımına girmez? A) İşçi - işveren ilişkisi B) Sürücü - otomobil ilişkisi C) Müşteri - satıcı ilişkisi D) Amir - memur ilişkisi E) Futbolcu - seyirci ilişkisi 62. Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyeti için temel olan Kur’ânî mesajlardan biri değildir? A) Müslümanları, “Dünyada insanlara yol göstermek ve onları ıslah etmek için çıkarılmış en iyi topluluktur.” B) Allah insan için medenî bir ortamın bütün fizîkî şartlarını hazırlamış ve yeryüzünü buna uygun düzenlemiştir. C) Müslümanları, dünyanın siyaset ve ekonomisini ele geçirmek suretiyle sahip olacakları güç ve zenginlik ile bütün dünyaya egemen olmalıdırlar. D) İnsan eşyayı yaratılış amacına uygun kullanacaktır. Onu elde etmeyi tek amaç olarak görmeyecektir. Eşya insana değil, insan eşyaya egemen olacaktır. Doğayı tahrib ederek ekolojik dengeyi bozmaktan şiddetle kaçınacaktır. E) İnsana yeryüzünde Allah’ın hükümranlığının önüne hiçbir hükümranı geçirmeme sorumluluğu ve yeryüzünün imâr edilmesi görevi verilmiştir.
63. Kur’an-ı Kerim’in ilk ayetinde aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir? A) Okumaktan B) Namaz kılmaktan C) Oruç tutmaktan D) Cihad etmekten E) Zekât vermekten
64. İslâm dünyasında farklı coğrafyalardan birçok âlim yetiştiren İslam medeniyetine mensup Türkler arasından da çok sayıda âlim, hem dinî hem de diğer alanlarda önemli eserler ortaya koymuşlardır. Buna göre aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) Sem’ânî – Kitâbü’l-Ensâb B) Fârâbî – İhsâu’l-Ulûm C) Yusuf Has Hâcib – Kutadgu Bilig D) Edib Ahmed b. Mahmud Yüknekî – Atebetü’l-Hakâyık E) Buhâri – Müsned
65. Hilafetin Selçuklular ve Osmanlılar dönemi serüveninde aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Selçuklular’ın 1055’de Bağdat’a gelmelerinden Halife Tuğrul Bey’e törenle taç giydirerek kılıç kuşattı ve onu “Sultânü’lMağrib ve’l-Maşrık” (Doğu’nun ve Batı’nın Hükümdarı) ilan etti. Böylece halifenin görev ve yetki alanı yeniden tanımlanmış oldu. B) 1055 yılından sonra Selçuklularla birlikte Abbâsî halifeleri ilk yıllarındaki yetki, sorumluluk ve güçlerine yeniden döndüler. C) Osmanlılarda Osman Bey’in Karacahisar’ı fethinden sonra kılınan ilk Cuma namazının hutbesi Osman Bey adına okunmuştur. Böylece halife sıfatını kullanma Osman Bey ile başlamıştır. D) Osmanlı sultanları halife ünvanını resmî olarak ilk defa “III. Ahmed’in 1727 yılında Afgan hükümdarı İran’lı Eşref Han ile imzaladığı bir anlaşmada kendisini ‘bütün Müslümanların halifesi’ olarak nitelemesiyle” başlamıştır. E) Osmanlı sultanları içinde, dönemindeki dünya konjonktürü ve iç karşıklıklar sonucu, halifeliğe en fazla önem veren, onu Osmanlı Devletini kurtaracak yegâne dinî ve siyasî unsur gören II. Abdülhamit olmuştur.
66. Osmanlılar döneminde “Vezirlik” makamıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) I. Murad zamanında vezir sayısı ikiye çıkmış ve biri “vezîr-i âzam” (baş vezir) olmuştur. Vezir sayısı, II. Murad döneminde dörde çıkmıştır. Kanunî döneminin sonlarına doğru yedi olmuştur. B) Fatih döneminden Kanunî dönemine kadar vezîr-i âzam yerine, “sadr-ı a’zam” (sadrâzam) , “sadr-ı âlî “ ve “sadâret-penâh” adları kullanılmaya başlanmıştır. C) Fâtih Kânunnâmesine göre vezîr-i âzamın devlet yönetimindeki görevleri şöyle sıralanmıştır; “Vezîr-i âzam evvelâ vezirlerle emirlerin başıdır. Cümlenim ulusudur. Bütün işlerin mutlak vekilidir, oturmada, durmada, mertebede vezîr-i âzam hepsinden öndedir.” D) Fâtih dönemine kadar vezirler genellikle köklü Türk âilelerden tayin edilirdi. Ancak Fâtih bu geleneği değiştirdi ve vezirleri büyük ölçüde devşirmelere tahsis etti. E) Osmanlılar’da kuruluştan itibâren var olan vezirlik, bütün kurumsal özellikleriyle, doğal olarak Selçuklular’ın devamı niteliğindedir.
67. İslâm medeniyet tarihinde fukaraya, yolculara ve medrese öğrencilerine ekmek ve çorba vs. pişirilip yedirmeye mahsus hayrat müessese aşağıdakilerden hangisidir? A) Yoksullar evi B) Bimârhâne C) Çarşı D) İmaret E) Darüşşifa
68. Aşağıdakilerden hangisi, İslâm tarihinde vakıf statüsü taşıyan ilk işlem olarak kabul edilmektedir? A) İbrahim (as) tarafından Kâbe-i Muazzama’nın vakfedilmesi B) İskenderiye Kütüphanesi C) Kudüs havuzları D) Mısır ve çevresinin Rum kilisesince vakfedilmesi E) Hz. Ömer’e ait Semğ arazisindeki hurmalığın tahsisi
69. Osmanlılar’da Bâc-ı Bazar denilen vergi uygulamaları aşağıdakilerden hangisi döneminde uygulanmaya başlanmıştır? A) Fatih Sultan Mehmet B) Kanuni Sultan Süleyman C) IV. Murad D) Osman Gazi E) II. Abdülhamid
70. İslâm dünyasında ilk Beytülmal’ın temeli aşağıdakilerden hangisi tarafından atılmıştır? A) Hz. Ömer B) Harun Reşit C) Hz. Muhammed D) Sultan Alparslan E) Fatih Sultan Mehmet
71. İslâm hukukuna göre cizye senede kaç kez verilir? A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 5
72. Aşağıdaki savaşlardan hangisinde alınan esirlerin on Müslüman çocuğuna okumayazma öğretmeleri karşılığında serbest bırakılmıştır? A) Bedir B) Uhud C) Hendek D) Hayber E) Ridaniye
73. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı sıbyan mekteplerinde okutulan derslerin en önemlisidir? A) Hüsn-i Hat B) Dinler Tarihi C) Fıkıh / İlmihal D) Kur’ân-ı Kerim’in öğretimi E) Edep / Ahlâk 74. Maarif-i Umumiye Nizamnamesi aşağıdaki yıllardan hangisinde yürürlüğe girmiştir? A) 1869 B) 1868 C) 1867 D) 1866 E) 1865
75. Osmanlı mahkemelerinde aşağıdakilerden hangisinin Avrupa’daki jüriye karşılık geldiği söylenebilir? A) Kazaskerler B) Şuhûdu’l-hâl C) Naibler D) Muhzırlar E) Mevâlîler
76. Osmanlıda Divan-ı Hümayun ve Örfî Hukuktan sorumlu kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) Şeyhulislâm www.uyanangenclik.com B) Tuğracı C) Sadrazam D) Nişancı E) Vazir
77. Günümüzde bilinen anlamıyla hapishane aşağıdaki halifelerden hangisi döneminde ortaya çıkmıştır? A) Hz. Ebu Bekir B) Hz. Osman C) Hz. Ali D) Hz. Hasan E) Hz. Ömer
78. Yeniçeri Ocağının kuruluşu ve son şeklini alması hangi Osmanlı padişahları zamanında olmuştur? A) I. Murat - Yıldırım B) Orhan Gazi - Fatih C) I. Murat - Fatih D) Osman Gazi - I. Murat E) Orhan Gazi - Yıldırım
79. Hz. Ömer devrinde başlatılan maaşlı-dâimî askerlik uygulaması aşağıdakilerden hangisine neden oldu? A) Cihad ruhunu zayıflattı. B) Medine dışına göçü durdurdu. C) Fetihlerin durmasına sebep oldu. D) Askerî kurumlaşmaya engel oldu. E) Müslümanların, askerliği bırakıp tarım ve ticaretle uğraşmalarının önüne geçti.
80. Abbasiler devrinde, Anadolu’da Tarsus, Adana, Ceyhan, Maraş ve Malatya civarında oluşan ve Avâsım ve Suğur adı verilen askerî bölgelerde yani Bizans-İslâm sınırlarında özel düzenlemeler yapan Abbasi halifesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Mehdi B) Me’mun C) Harun Reşid D) Mu’tasım E) Mütevekkil
81. “Kültürü, bir halkın yaşama tarzıdır” şeklinde tanımlayan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir? A) C. Wissler B) E. Sapir C) A. Young D) R. Thurnwald E) R.M. Maclver
82. Kur’an’ı Kerimde “Ümmü’l-Kura” olarak geçen bölge aşağıdakilerden hangisidir? A) Taif B) Kudüs C) Bağdat D) Mekke E) Şam
83. Müslüman Araplar İslâmiyet’i İspanya’ya kaç yılında getirmişlerdir? A) 710 B) 711 C) 712 D) 713 E) 714
84. Uygur harfleri ile Türkçe olarak Edip Ahmed Mahmut Yükneki tarafından kaleme alınan nasîhatnâme türündeki eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Atebetü’l Hakâyık B) Kutadgu Bilig C) Divânu Lügati’t Türk D) İhsâu’l Ulûm E) Keşfü’z-Zünûn
85. İdari ve siyasi yapılanmada “Vezirlik” makamı ilk defa bir kurum olarak kimler zamanında kullanılmıştır? A) Emeviler B) Memluklar C) Abbasiler D) Eyyubiler E) Gazneliler
86. Emeviler döneminde devleti “din” adına değil de “kabile” adına yöneterek dini siyasetin hizmet alanına sokan ve meşruiyeti kabileye ve kuvvete yönelten ilk halife aşağıdakilerden hangisidir? A) Yezid B) Ebu’l-Abbas C) Abdullah b. Zübeyir D) Muaviye E) Abdülmelik b. Mervan
87. I. Kur’ân II. Hadis III. Maslahat Yukarıdakilerden hangileri İslâmî dönemde vezirliğin dayandırıldığı meşruiyyet gerekçelerindendir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
88. İslâm dünyasında halk yararına veya vakıf esasına göre kurulan darüşşifaların yanında sonradan tıp medreselerinin açılmasının ilk büyük örneği hangi dönemde olmuştur? A) Emeviler B) Anadolu Selçukluları C) Abbasiler D) Büyük Selçuklular E) Gazneliler
89. I. Yolda kalanlar II. Fakir ve yoksullar III. Düşkünler IV. Âmiller Yukarıdakilerden hangileri Kur’an’a göre zekât almaya hakkı olanlardandır? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
90. Erkeklerin meslek sahibi olup dükkân açması, kızların çeyizlerinin hazırlanması gibi esnafla mahallenin dayanışmasını ortaya koyan en belirgin vakıf aşağıdakilerden hangisidir? A) Tımar B) Avârız C) Mülk D) Paşmaklık E) Zeamet
91. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı toplumunun sosyal yaşantısında hizmette bulunan “muhtesibin” görevlerinden biri değildir? A) Devlete asker kazandırma B) Esnafın kontrolünü sağlama C) Devlet adına vergi toplama D) İşyerlerini açma ruhsatlarını verme E) Vergi gelirlerini gereken yerlere sarf etme
92. Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyetinde varlığını devam ettiren kurumlardan biri değildir? A) Beytülmal B) Divan C) İhtisab D) Ahilik E) Nevâib
93. İslâm dünyasında gelişip kurumlaşan divan kim zamanında oluşturulmuştur? A) Hz. Ali B) Hz. Osman C) Hz. Ebubekir D) Hz. Ömer E) Hz. Muhammet
94. Rüşdiye mektebi ilk kez hangi padişah tarafında açılmıştır? A) I. Murad B) II. Mahmut C) IV. Mustafa D) II. Osman E) III. Ahmet
95. Kur’an’ı Kerim’in öğretilmesi için ülkenin her köşesine mekteplerin açılmasına ve bu mekteplerde ders vermek üzere maaşlı öğretmenlerin tayin edilmesi aşağıdakilerden hangisinin döneminde olmuştur? A) Hz. Osman B) Muaviye C) Hz. Ömer D) Hz. Ali E) Yezid
96. Osmanlıda mektep kurucularının en az yüzde kaçını hanımlar oluştururdu? A) 10’unu B) 15’ini C) 20’sini D) 25’ini E) 30’unu
97. Aşağıdakilerden hangisi şer’î hükümler verilirken dayandırılan ilkelerden biri değildir? A) Kur’an B) İcmâ C) Kıyas D) Ferman E) Hadis
98. Osmanlı’daki Kazaskerlik makamının günümüzdeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) İçişleri Bakanlığı B) Kültür Bakanlığı C) Milli Eğitim Bakanlığı D) Diyanet İşleri Başkanlığı E) Türk Tarih Kurumu
99. Aşağıdakilerden hangisi II. Mervan’a kadar Emevi ordusunu oluşturan hamîs in bölümlerinden biri değildir? A) Kalbü’l-ceyş B) Meymene C) Meysere D) Mukaddeme E) Haresü’l-halîfe
100. İslâm dünyasında askeri alanda kurumlaşma faaliyetleri kimin zamanında başlamıştır? A) Hz. Ali B) Hz. Ömer C) Hz. Ebubekir D) Hz. Osman E) Hz. Muhammet
[b]CEVAP ANAHTARI:[/b] 1. C) Din 2. B) Ehl-i kitap 3. B) Vakıf 4. A) Tabakatta-İbn Sina 5. E) Hz. Ebubekir 6. A) Dâru’l-Hikme 7. E) Mâhi’n-Nukûş 8. B) Kervansaray 9. C) Sinan Paşa 10. A) Cizye 11. D) Mîrî arazi 12. C) Lonca 13. D) Fransa 14. C) Muîd 15. B) Divan-ı Hümayun 16. A) Sancak 17. D) Nâib 18. E) Rüfeyde Çadırı 19. A) Hz. Ömer 20. E) Enderun Mektebine 21. D) Tozzer 22. D) İnsanî eserler ve tasarruflar, insanın maddî ve manevi eserlerinin bütünüdür. 23. C) İlme ve ilmî gelişmelere açık olan İslâm sayesinde kısa sürede meydana getirdikleri medeniyet 24. C) Kutadgu Bilig 25. B) Devlet idaresindeki muhtelif idarî, askerî ve malî hizmetlerin yerine getirilmesinde kullanılan defterlere; bunların ve devlet memurlarının bulundukları yere verilen addır. 26. D) Oligarşi 27. E) Yoksul olmayan hak sahipleri 28. A) Germiyanoğlu Yakup Çelebi 29. C) Muhtesib 30. A) Hz. Peygamber 31. B) Fütüvvetname 32. A) Davud-ı Kayserî 33. C) II. Mahmut 34. E) Fatih Sultan Mehmed 35. B) Müderrisleri tayin etmek 36. D) Ebu Yusuf 37. A) Nişancı 38. C) Harun Reşid 39. D) Grejuva 40. E) Hz. Ömer 41. C) Tevhid 42. A) İnsan unsuru 43. B) Müsamaha 44. E) I, II, III ve IV 45. B) Hz. Ali ve Hâşimîler, Hz. Ebu Bekir’in halifeliği boyunca herhangi bir olumsuzluğun içinde bulunmadılar, saygın ve olgun bir şekilde hayatlarına devam ettiler. 46. D) Divân-ı İstifâ 47. C) Selçuklularda vezirlik, bütün üst düzey bürokratlardan sonra gelen bir makamdı ve babadan oğula geçerdi. 48. E) İslâm’ın doğuşundan beri Müslümanlığı kabul etmiş imanı kuvvetli kişiler 49. B) İmaret 50. C) Emrinde çalışanlara hükmetmek 51. E) Tekâlif-i Örfiyye 52. B) 1855 53. C) I. Alâeddin Keykubad 54. E) Enderun 55. D) Küttâb 56. A) Osman b. Kays 57. A) Ebu Musa el-Eş’arî 58. D) Kul hakları 59. D) İslam öncesi dönem 60. A) Hz. Peygamber 61. B) Sürücü - otomobil ilişkisi 62. C) Müslümanları, dünyanın siyaset ve ekonomisini ele geçirmek suretiyle sahip olacakları güç ve zenginlik ile bütün dünyaya egemen olmalıdırlar. 63. A) Okumaktan 64. E) Buhâri – Müsned 65. B) 1055 yılından sonra Selçuklularla birlikte Abbâsî halifeleri ilk yıllarındaki yetki, sorumluluk ve güçlerine yeniden döndüler. 66. B) Fatih döneminden Kanunî dönemine kadar vezîr-i âzam yerine, “sadr-ı a’zam” (sadrâzam) , “sadr-ı âlî “ ve “sadâret-penâh” adları kullanılmaya başlanmıştır. 67. D) İmaret 68. E) Hz. Ömer’e ait Semğ arazisindeki hurmalığın tahsisi 69. D) Osman Gazi www.uyanangenclik.com 70. C) Hz. Muhammed 71. A) 1 72. A) Bedir 73. D) Kur’ân-ı Kerim’in öğretimi 74. A) 1869 75. B) Şuhûdu’l-hâl 76. D) Nişancı 77. E) Hz. Ömer 78. C) I. Murat - Fatih 79. E) Müslümanların, askerliği bırakıp tarım ve ticaretle uğraşmalarının önüne geçti. 80. C) Harun Reşid 81. A) C. Wissler 82. D) Mekke 83. B) 711 84. A) Atebetü’l Hakâyık 85. C) Abbasiler 86. D) Muaviye 87. E) I, II ve III 88. C) Abbasiler 89. E) I, II, III ve IV 90. B) Avârız 91. A) Devlete asker kazandırma 92. E) Nevâib 93. D) Hz. Ömer 94. B) II. Mahmut 95. C) Hz. Ömer 96. A) 10’unu 97. D) Ferman 98. C) Milli Eğitim Bakanlığı 99. E) Haresü’l-halîfe 100. B) Hz. Ömer
|