Konu: 6. Sınıf Fen ve Teknoloji - Isının Işıma yoluyla yayılması - Konu Anlatımı

[Uyanan Gençlik]

Dünyamızın ısınması Güneş’ten yayılan ışık ışınlarının ulaşması ile gerçekleşir. Isının madde taneciklerine ihtiyaç duymadan taşınmasına ışıma yolu ile yayılması denir. [img width=300 height=168]http://www.uyanangenclik.com/gallery/530_12_04_16_4_42_18.png[/img] Yanan ampulün camını ısıtması, şöminenin odayı ısıtması olaylarında da ısı ışıma yolu ile yayılır. Buna göre bir kaynaktan yayılan ışık madde tanecikleri tarafından soğrulduğunda ısı enerjisine dönüşür ve o maddeyi ısıtır. Yanan ampulden ve odun alevinden yayılan ışık ışınlarını gözle görebildiğimiz gibi gözle görülemeyen ışık ışınları da vardır.  Televizyon, klima, kombi ve müzik seti gibi elektrikli cihazların uzaktan kumandalarında gözle görülemeyen kızıl ötesi ışınlardan faydalanılır. Mikrodalga fırınların çalışması da bu gözle görülemeyen ışınların taşıdığı enerjinin gıda maddelerine aktarılması şeklinde gerçekleşir. Yazın gölgelerin serin olması ve fazla ışık yayan ampülün camını daha çok ısıtması ışıma yolu ile ısınan maddenin ısınma miktarının üzerine düşen ışık miktarına bağlı olduğunu gösterir. Maddenin üzerine düşen ışığın dik yada eğik olması maddenin soğurabildiği ışık miktarını etkiler. Öğle saatlerine doğru güneşin yakıcılığının artması ve ekvatora yakın bölgelerin sıcak,kutuplara yakın bölgelerin ise soğuk olması buna örnek olarak gösterilebilir. Maddelerin ışıma ve ısınma miktarını etkileyen diğer faktörde yansıtıcı özellikleridir. Elektrik sobalarındaki ışık yayan tellerin arkasındaki yüzeyin kaplamasında ve önündeki ızgaranın yapımında parlak metal kullanılır. Parlak arka yüzey üzerine düşen ışığı soğurmaz ve ısıtılması istenilen ortama doğru yansıtılır.öndeki parlak ızgarada  ışığı soğurmayarak ısınmaz ve temas halindeki yanma tehlikelerine karşı bizi korur. Tehlikeli kimyasallar taşıyan tankerlerin depoları da aynı amaçla parlak metallerden yapılmıştır. Maddelerin üzerine düşen ışık ışınlarını soğurma oranı renklerine göre de değişir Koyu renkli maddeler üzerine düşen ışığın çoğunu soğururken açık renkli maddeler üzerine düşen ışığın çoğunu yansıtırlar.Buna göre açık renkli maddeler aynı şartlar altında daha az ısınır. Yazın açık renkli kışın ise koyu renkli giysilerin tercih edilmesinin nedeni budur. Bulunduğumuz bölgede gündüz ölçülen sıcaklık değerleri gece ölçülerinden yüksektir. Gündüz bölgemize ulaşan güneş ışınları gece olduğunda kesintiye uğradığından sıcaklık düşer ve bölgemiz soğur. Soğuyan maddelerin ise etrafına ısı yaydığını biliyoruz. Buna göre dünyamızda gecenin yaşandığı bölgeler soğurken bu bölgelerden etrafa gözle görülmeyen ışınlar yayıldığı yani soğumanın ışıma yolu ile gerçekleştiği söylenebilir.