1. Suç kavramını ifade etmek için klasik İslam ceza hukuku kaynaklarında genellikle ……. ve ………... terimleri kullanılmaktadır. Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir? A) Cerime, Cinayet B) Cinayet, Günah C) Mekruh, Cerime D) Cinayet, Mekruh E) Cerime, Günah
Çözüm: Suç kavramını ifade etmek için klasik İslam ceza hukuku kaynaklarında genellikle cerîme ve cinâyet terimleri kullanılmaktadır. Cinâyet terimi, cerîme karşılığı olarak kimi zaman tüm suç türlerini ifade edecek biçimde kullanıldığı gibi, çoğunlukla da yalnızca cana ve vücut bütünlüğüne yönelik suçları belirtmek üzere dar anlamda kullanılmaktadır. Doğru cevap A’dır.
2. Zina ve içki içme suçları hangi suç türlerinden biridir? A) Allah ve kul hakkı ortak olup, Allah hakkının daha ağırlıklı olarak ihlâl edildiği suçlar B) Allah ve kul hakkı ortak olup, kul hakkının daha ağırlıklı olarak ihlâl edildiği suçlar C) Sırf kul haklarını ihlâl eden suçlar D) Sırf Allah hakkını ihlâl eden suçlar E) Hiçbiri
Çözüm: Zina ve içki içme suçları sırf Allah hakkını ihlâl eden suçlardandır. Bunların işlenmesinde başka kişilere doğrudan verilen bir zarar bulunmamaktadır. Zina suçu işleyen kimselerin birbirlerine verdikleri bir zarardan değil, neslin korunması ilkesine aykırılıktan ve evlilik kurumuna yönelik bir saldırıdan söz edilebilir. Benzer şekilde içki içen kimse de başka bir kişinin hakkını değil, aklın korunması ilkesine aykırı davranarak, kamusal bir hakkı ihlâl etmektedir. Doğru cevap D’dir.
3. Bir kişinin bilerek neden olmadığı bir hayatî tehlikeden kendisini ya da başkasını kurtarmak amacıyla suç teşkil eden davranışta bulunmasına ne ad verilir? A) Meşru Müdafaa B) Görevin Yerine Getirilmesi C) Hakkın Kullanılması D) Kusur E) Zorunluluk Hali
Çözüm: Zorunluluk (zaruret, ıztırar) hali, bir kişinin bilerek neden olmadığı bir hayatî tehlikeden kendisini ya da başkasını kurtarmak amacıyla suç teşkil eden davranışta bulunması demektir. Zorunluluk hali, ceza hukuku kuralında suç olarak tanımlanmış olan davranışı suç olmaktan çıkartır. Doğru cevap E’dir.
4. Cezaların tüm kişilere aynı şekilde uygulanması anlamına gelen ceza ilkesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Kanunilik İlkesi B) Genellik İlkesi C) Şahsîlik İlkesi D) Kapsamlılık İlkesi E) Değişmezlik İlkesi Çözüm: Genellik ilkesi, cezaların tüm kişilere aynı şekilde uygulanması anlamındadır. İslam ceza hukukunda cezaların aynı statüdeki kişilere eşit şekilde uygulanması ilkesidir. Doğru cevap B’dir.
5. ……………… aslî cezaya hükmedilmesiyle suçlunun doğrudan katlandığı ve ayrıca hükmedilmesine gerek olmaksızın kesinleşen cezalardır. Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir? A) Değiştirici cezalar B) Aslî cezalar C) Tâbi cezalar D) Tamamlayıcı cezalar E) Bedelî cezalar
Çözüm: Tâbi cezalar, aslî cezaya hükmedilmesiyle suçlunun doğrudan katlandığı ve ayrıca hükmedilmesine gerek olmaksızın kesinleşen cezalardır. Mûrisini öldüren kâtilin mirastan mahrum kalması ya da zina iftirasında bulunan kimsenin şahitlik ehliyetini kaybetmesi tâbi cezalardandır. Doğru cevap C’dir.
6. I. Mağdurun Rızası II. Suçlunun Ölümü III. Suçlunun Tevbesi Yukarıdakilerden hangisi cezayı düşüren sebeplerden biridir? A) I B) I, II C) I, II, III D) I, III E) III
Çözüm: Mağdurun rızası, kişinin, ceza hukuku kuralında suç olarak tanımlanmış olan davranışın kendisine karşı yapılmasına rıza göstermesi anlamındadır ve cezayı düşüren bir sebeptir. Suçlunun ölümü, onun şahsıyla ilgili (bedenî, ruhî ve hürriyeti bağlayıcı) cezaları doğal olarak düşürmektedir. Ayrıca islam ceza hukukunda suçlunun tevbesinin yol kesme suçunun cezasını düşürdüğü konusunda görüş birliği vardır. Doğru cevap C’dir.
7. I. İslam ceza hukukunda zina suçu, aralarında nikah akdi bulunmayan kimselerin cinsel ilişkisi olarak tanımlanmaktadır. II. Zina suçu, iki şahit ile kanıtlanabilmektedir. III. Evli kimselerin işledikleri zina suçunun cezası recmdir. Yukarıdaki zina suçu ile ilgili ifadelerden hangisi doğrudur? A) I B) I, III C) I, II D) I, II, III E) III
Çözüm: İslam ceza hukukunda zina suçu, aralarında nikah akdi bulunmayan kimselerin cinsel ilişkisi olarak tanımlanmaktadır. Evli kimselerin işledikleri zina suçunun cezası recmdir. Zina suçu, suçu işleyen kimsenin ikrarı ya da dört şahitle kanıtlanabilmektedir. Doğru cevap B’dir.
8. Aşağıdakilerden hangisi kısâs suçları ve cezalarından biridir? A) Adam Öldürme B) Dinden Dönme C) İsyan D) Yol Kesme E) Hırsızlık
Çözüm: Kısâs suçları ve cezaları İslam hukuku kaynaklarında genellikle cinâyât başlıklı bölümde incelenir. Kısâs suçları cana ve vücut bütünlüğüne yönelik suçlardır. Bu itibarla kısâs suçları adam öldürme ve müessir fiiller olarak iki kısımda ele alınmalıdır. Doğru cevap A’dır.
9. …………, Kitâb ve Sünnet’te doğrudan suç olarak düzenlenmiş, cezaları belirlenmiş ve esas itibariyle Allah haklarını ihlâl eden davranışlardır…………., cana ve vücut bütünlüğüne karşı saldırı niteliği taşıyan davranışlardır. Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir? A) Had, Zuhur B) Milk, Had C) Had, Kısas D) Kısas, Zuhur E) Had, Tazir
Çözüm: Had suçları, Kitâb ve Sünnet’te doğrudan suç olarak düzenlenmiş, cezaları belirlenmiş ve esas itibariyle Allah haklarını ihlâl eden davranışlardır. Kısâs suçları, cana ve vücut bütünlüğüne karşı saldırı niteliği taşıyan davranışlardır. Doğru cevap C’dir.
10. I. Had ve kısâs suçlarında hâkimin takdir yetkisi bulunmadığı halde, ta’zîr suçlarında vardır. II. Had suçlarında suçlunun affı mümkündür. III. Zamanaşımı Allah haklarını ihlâl eden suçlarda dikkate alınır. Yukarıdaki had, kısâs ve ta’zîr suçlarının özellikleri ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur? A) I, B) I, II C) I, III D) I, II, III E) II
Çözüm: Had ve kısâs suçlarında hâkimin takdir yetkisi bulunmadığı halde, ta’zîr suçlarında vardır. Zamanaşımı Allah haklarını ihlâl eden suçlarda dikkate alınır. Ancak, Had suçlarında suçlunun affı mümkün olmadığı halde, kısâs ve ta’zîr suçlarında mümkündür. Doğru cevap C’dir.
|