Muhterem Mü’minler!
Hutbemiz NEFİS MUHASEBESİ YAPMANIN EHEMMİYETİ ve KEYFİYETİ hakkındadır.
Cenâb-ı Hak Haşr Suresi’nde meâlen şöyle buyuruyor: "Ey iman edenler! Allah'tan
korkun. Herkes yarın için ne hazırladığına bir baksın. Allah'tan korkun. Şüphesiz Allah yapıp
ettiklerinizden tamamen haberdardır. Allah'ı unutan, bu yüzden Allah'ın da kendilerine
kendilerini unutturduğu kimseler gibi olmayın. İşte onlar gerçekten yoldan çıkmışlardır.
Cehennemliklerle cennetlikler bir değildir. Muratlarına erecek olanlar ancak cennet
ehlidir."1

Malum olduğu üzere Allahü Teâlâ’nın dinen kendilerine bazı vazifeler yüklediği, onlara
doğru ve yanlışı beyan edip doğruyu yaptıkları takdirde Cenneti vaad ettiği; yanlışa düştükleri
takdirde de cehennem ile azab edeceğini bildirdiği iki taife insanlar ve cinlerdir. Bu iki taifenin
mükellef tutulmaları ise, onlara akıl ve irade-i cüz’iyye verilmesinden dolayıdır. Bu itibarla
insan aklı ve iradesi ile dilerse iyiyi tercih edip yaparak neticesinde cennete; isterse de kötüyü
tercih edip yaparak neticesinde cehenneme gider. Yine Cenâb-ı Hak iyi ve kötünün ne
olduğunu da göndermiş olduğu Kitaplar ve Peygamberler vesilesiyle beyan buyurmuştur.
Tüm bunlardan dolayı akıllı ve şuurlu her insanın, imtihan için gönderildiği bu dünya
hayatında, maddi ve manevi gidişatını kontrol etmesi, zaman zaman “acaba doğru yolda mıyım
yoksa yanlışlara mı saplanmışım”, diye tefekkür etmesi, bu tefekkürünün neticesinde haline
çeki düzen vererek Allah’ın razı olduğu şekilde iman ve salih amellere yapışması icab
etmektedir.

İşte bu işe İslam Âlimlerimiz “Muhasebe” ismini vermişlerdir. Muhasebe “hesaba
çekmek” demektir ki başkası tarafından da yapılabilir; kendi kendine de yapılabilir. Ahiret
Günü Cenâb-ı Hak tüm akıl sahiplerini hesaba çekecektir. Ancak akıllı insan, o büyük hesap
günü gelmeden kendi kendini hesaba çekebilen ve buna göre hayatını tanzim eden insandır.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bir Hadis-i Şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır: “Akıllı
kimse nefsini hesaba çeken ve ölümden sonrası için çalışan kimsedir”2 Hz. Ömer (r.a.)
Efendimiz de “Hesaba çekilmezden evvel kendinizi hesaba çekiniz, amelleriniz tartılmadan
önce kendi kendinizi tartınız” buyurmuşlardır.3

İmam-ı Rabbani Ahmed-i Fârukiyyi Serhendi (k.s.) Hazretleri, Mektubat-ı Şerife’sinde
bu hususu “Günlük ve gecelik muhasebe” ünvanıyla izah etmiş ve şöyle buyurmuşlardır:
“Büyüklerden bir topluluk, muhasebe yolunu tercih etmişler ve her gece, uyumadan az önce o
günkü amellerini, sözlerini, hareketlerini tafsilatıyla mütalaa ve tetkik etmişlerdir. Bu tetkikleri
neticesinde kusurlarından dolayı Allah’tan af dileyip tazarru ve iltica ile bu kusurlarını telafi
etmeye çalışmış; Allah’ın rızasına uyan her salih amel için de Allah’a hamd ve şükürde
bulunmuşlardır. Bununla birlikte bu salih amellere muvaffakiyetlerini de Allah’tan bilip O’na
havale etmişlerdir. Hatta Muhyiddin-i A’rabi (k.s.) Hazretleri de bu mevzuda: ‘Ben muhasebe
hususunda biraz daha ziyade yaparak, niyetlerimi ve düşüncelerimi dahi hesaba çektim’
buyurmuşlardır.”4

Muhterem Mü’minler!
İmam-ı Rabbânî (k.s.) Hz. aynı mektubun devamında, Hz. Ali (k.v.) Efendimiz’den rivayet
edilen bir Hadis-i Şerif’e dikkatleri çekmişlerdir. Bu rivayete göre Rasül-i Ekrem Efendimiz Hz.
Ali ve Hz. Fatıma (r.anhüma)’ya şöyle buyurmuşlardır: “Her gece uyumak için hazırlık
yaptığınızda, otuz üç defa ‘SübhanAllah’, otuz üç defa ‘el-hamdülillah’ ve otuz üç defa da
‘Allahüekber’ dersiniz”
İmam-ı Rabbânî Hz. bu hadis-i şerifi hatırlatıp şöyle devam etmişlerdir: “Bu fakire göre,
Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’den sabit olduğu şekliyle, her gece uyumadan az önce yüz defa
tesbih, tahmid ve tekbir okumak, bu muhasebeyi yapmak manasına gelir. Zira kişi tevbenin
anahtarı olan sübhanAllah kelimesini tekrar ederek taksiratından ve günahlarından dolayı özür
beyan eder. Elhamdülillah kelimesinin tekrarı ile salih amellere muvaffak kılınma nimetinin ve
diğer nimetlerin şükrünü eda etmiş olur. Allahüekber kelimesi ise, yapılan bu istiğfar ve
hamdin, Cenab-ı Hakk’a layık olmadığına, Allah-ü Teâlâ’nın bunlardan âli olduğuna işarettir.
Zira kulun özür beyanları ve istiğfarları dahi yine istiğfara muhtaçtır.


1 Haşr Suresi, 18-20
2 Sünen-i Tirmizî,cild 4, s.638
3İbn-i Kesir Tefsiri, cild 1, s.47
4Mektubat-ı İmam-ı Rabbani, cild 1, m.309

1. Evimizdeki gürültü yan tarafta yapılan tadilattan kaynaklanmaktadır.
Yukarıdaki cümlede ki’nin kullanımıyla ilgili: ki aitlik eki olarak kullanılmıştır.

2. Yazılı kompozisyonla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Konunun anlatım biçimlerinden biri ile ele alınması gerekir

3. Deneme türünün kurucusu sayılan Fransız edebiyatçısı kimdir?
Montaigne

4. Düz yazıda yapılan şiir alıntılarında mısraları birbirinden
ayırmak için kullanılan noktalama işareti aşağıdakilerden
hangisidir?
Eğik çizgi (/)

5. Aşağıdakilerden hangisi makale türünün özelliklerinden biri değildir?
Özneldir ve birinci Tekil anlatıma başvurulur

6. Şifalı bitkiler içerdiği çeşitli moleküller ve vitaminler insanlar
için oldukça faydalı bitkilerdir şifalı bitkilerde en sağlıklı
sonuçlar genellikle ağır hastalıkların üstesinden gelinmesi için
çok önemlidir kurutulan çiçekler için en elverişli zaman çiçek
açma dönemidir kökler ise baharda ya da Gözde çıkarılmalıdır
meyveleri ise olgunlaş tıkları devrede toplamak gerekir.
Yukarıdaki paragrafta aşağıdaki anlatım biçimlerinden Hangisi
ağır basmaktadır?
Tanımlama

7. Of of () bütün bunlar fayda etmedi tabii huylu huyundan
vazgeçer mi ()
Yukarıdaki cümlede ayraçla belirtilen yerlere sırasıyla hangi
noktalama işaretleri konmalıdır?
Üç nokta (…) / Soru işareti (?)

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde/ç/>/c/ nöbetleşmesine örnek bir
kelime bulunmaktadır?
Geçen yıl sahiplendiğimiz kedi büyüdükçe ele avuca sığmaz oldu

9. Kompozisyonda ana düşünce ve yardımcı düşüncelerini
belirlenmesi aşaması ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?
Konu ortak olduğu için ana ve yardımcı düşünceler nesneldir

10. Tiyatro ve edebiyat insanlık tarihi kadar köklü ve yaygın
iki farklı sanat dalıdır amaçları aynı olsa da bu amaca ulaşmada
kullanılan araçları temel unsurları mahiyetleri ve nitelikleri
farklı iki sanat türü Zehra edebiyat bir anlatma işitme sanatıdır
tiyatro ise doğrudan doğruya sahne sanatı gösteri sanatıdır
edebiyatın kendisinden beklenen estetik hazzı yaratabilmek teki
tek vasitası dil iken tiyatronun ki dil kullanmakla birlikte
gösterme sahneleme dir Bu açıdan tiyatroda asıl olan
dramatizasyon edebiyat İse dille ifadedir.
bu paragrafta aşağıdaki anlatım biçimlerinden Hangisi ağır
basmaktadır?
Karşılaştırma

11. Kasımpatları bir hikaye başyapıtı bence ruhsal durumların
sadece diyaloglarla ve hareketlerle verildiği işlevsel olmayan tek
konuşmanın tek hareketin bulunmadığı böylece ustaca kurulmuş
çok az hikaye anımsıyorum . Steinbeck düz sade bir anlatımla
yazınsal dile örnek gösterilebilecek bir hikaye yazmış. Söylemek
istediklerini açıkça söylemiyor söylenenlerden Siz
çıkarıyorsunuz bunları.
yukarıdaki parçada aşağıdaki yazı türlerinin hangisine örnektir?
Eleştiri

12. B.necatigil şiirin kendi geleneğinden Koparamayacağını
Özgün şiir ürünlerinin de ancak geleneğin özümsenmesi ile
gerçekleştirilebileceğini çekilen bir çizgide değerlendirilirse doğu
ile batı edebiyatının yaşayan yanlarını bileşime kavuşturmuş
örnek bir Türk şairidir. Çağından kopmamış çağının gölgesini
satırlarda sürüklemiştir.
Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisine örnektir?
Eleştiri

13. Diş ağrısı çekenler dişleri sağlam olanları yoksulluk
çekenler parası bol olanları mutlu sanır
Bu cümlede parantezle belirtilen yerlere aşağıdaki noktalama
işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilebilir?
(,) ( (,) (.)

14. Karşısında yıllar önce ilkokulda aynı sırayı paylaştığı
pervin’i görünce dili tutulmuş casına kekeleyerek ama () sen ()
sen nereden çıktın? Demişti
Yukarıdaki cümlede ayraçla belirtilen yerlere hangi noktalama
işareti konmalıdır?
Üç nokta (…)

15. Bir düşüncenin gerçekliğini yatsın ama yazacak bir şey
kesinlikle göstermek şeklinde tanımlanan anlatım biçimi
aşağıdakilerden hangisidir?
Tanıtlama

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
Bu okulda 3.’uncu ve 4.’uncu sınıflar bir arada eğitim görüldü

17. Ses bilgisi ile ilgili çalışmalarda ünlünün uzun olduğunu
göstermek için ünlü’den sonra konan noktalama işareti
aşağıdakilerden hangisidir?
İki nokta( : )

18. Konuşmada yazıda eserde ele alınan düşünce olay veya
durum……. Olarak adlandırılır
Yukarıda verilen bu cümledeki boşluğa Aşağıdakilerden hangisi
gelmelidir?
Konu

19. Konuşma bölümlerinde duraksama veya kekelemeyi
göstermek için kullanılan noktalama işareti aşağıdakilerden
hangisidir?
Üç nokta (…)

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ayrı yazılması gereken de
bitişik yazılmıştır?
Uzak da olsa o benim için her zaman en yakın dostum du

21. Bir sözcüğün eş anlamlısı olduğunu belirtmek için
kullanılır
Tarih ve saat bildiren sayılar arasına getirilir
Dilbilgisi incelemelerinde eklerin başına getirilir
Kendisinden sonra açıklama yapılacak cümlenin sonuna getirilir
Yukarıdaki açıklaması yapılmayan noktalama işareti
aşağıdakilerden hangisidir?
Kısa çizgi

22. Aşağıdaki tümcelerin hangisinde olaya dayalı plan
uygulanır?
Tiyatro

23. Aşağıdakilerden hangisi eleştiri türünde eser vermiş
Tanzimat dönemi edebiyatçılarından biri değildir?
Nurullah ataç

24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde /t/>/D/nöbetleşme sini
örnek yoktur?
Tüm yaşananların bir rüya olduğunu düşündü

25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde Bir yazım yanlışı
yapılmıştır?
Senin benimle geleceğini bil miyormuydu?

26. Sait Faik hikayelerinin ağırlık noktası ilk bakışta insanı
toplum içindeki değersizliği ne dayanır o savaşların hikayecisi
dir faziletlerini koruyarak veya kaybederek mağlup olan veya
Galip alnıak veya Kara üste çıkmış yahut belli bir hayat
çizgisinin mahkumu kalmış kişilerin kaderini yazar İstanbul’un
kırık hayatlarını kuytu Bucak insanlarını ışığa çıkarır bir
İstanbul hikayecisi olan Sait Faik İstanbul’u düşüren
düşürülmüş insanların kaynaştığı bir suçlu şehir olarak görür.
Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinden hangisine örnektir?
Deneme

27. Aşağıdaki tek sözcüklü kısaltmalarından hangisinin yazımı
yanlıştır?
Bulv.(bulvar)

28. Kompozisyonda……. Konunun nasıl ve ne ölçüde
işleneceğini görüşlerin düşüncelerin hangi sıra ile ele alınacağını
adımlarıdır.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen cümledeki boşluğa
doğru bir şekilde tamamlar ?
Plan

29. Türk edebiyatında seyahatname türüne örnek olabilecek
ilk eser hoca Gıyasettin nakkaşın 1422 tarihli…… Olarak da
bilinen eseridir.
boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Hıtay sefaretnamesi

30. Muallim naci’nin özyaşamöyküsü türünde edebiyatımıza
kazandırdığı Eser aşağıdakilerden hangisidir?
Ömer’in çocukluğu

31. Kompozisyonun giriş bölümü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
hangisi yyanlıştır
Giriş bölümünde yazıya doğrudan doğruya bir soru ile başlamak
doğru değildir

32. Aşağıdaki kelimelerden hangisinde ünlü daralması vardır?
Başlıyor

33. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde virgül (,) işaretinin
kullanımı yanlıştır?
Yanımıza, yaklaşan kır saçlı adam her halinden belli olduğu üzere
buraların yabancısıydı

34. 4 Ekim 1910’da Diyarbakır’da dünyaya geldi babası
Diyarbakır’da Ticaret ve ziraat ile uğraşan köklü pirinççizade
ler ailesinden Bekir Sıtkı bey annesi babasının amca kızı. Ailesi
ona Hüseyin Cahit ismini verdi akrabaları pirinççioğlu soyadını
aldığı halde soyadı kanunun çıktığı yıl pirinç hekiminden çok
zarara uğrayan babası Bekir Sıtkı bey bu duruma kızarak çiftçi
anlamına gelen Tarancı soyadını almıştır.
Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisine örnektir?
Biyografi

35. Kişilerin nesnelerin olayların ve olguların benzer veya ayrı
yanlarını incelemek için kıyaslama şeklinde yapılan anlatıma ne
denir?
Karşılaştırma

36. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde parantez ile belirtilen yere
noktalı virgül ( getirilmelidir?
Ankara’da Çankaya Dikmen ve Kızılay() İzmir’de Karşıyaka Hatay ve
Konak semtlerini iyi bilirim

37. Başka kentler başka denizler adlı gezi kitabı aşağıdaki
yazarlardan hangisine aittir?
Murat belge

38. Bir metinde olayların yaşandığı eserlerin yazıldığı basıldığı
tarih veya yeri gösterirken kullanılan noktalama işareti
aşağıdakilerden hangisidir?
Ayraç/parantez ()

39. Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili kelimelerin hangisinde de
da eki ayrı yazılmalıdır?
Barok etkisi müzikli olduğu gibi resim ve heykeldede karşımıza
çıkıyor

40. Yazar yapıtında istanbulu semtleriyle sokaklarıyla
anlatıyor semtleri sokakları ayrıntılarıyla zihninizde
canlandırıyor İstanbul hiç görmeyen biri kitabı okuduktan sonra
İstanbul’a gitse ben bu şehri bu semti bu sokağı daha önce
görmüştüm sanki demekten kendini alamaz.
Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisine örnektir?
Eleştiri

41. Paragrafta bir kavramın niteliklerini eksiksiz olarak
belirtilmesi ve açıklanması anlamına gelen anlatım biçimi
aşağıdakilerden hangisidir?
Tanıtlama

42. Ayraç/parantez () işareti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
Aynen aktarmalar, kelime

43. Derslerdeki yazma çalışması ile dar bir tanıma sığdırdığı
mız……… Aslında sözcük anlamı olarak farklı parçaların bir
araya getirilmesi ile oluşturulan bütün ifade eder.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen cümlelerdeki boşluğu
doğru bir şekilde tamamlar?
Kompozisyon

44. Ses bilgisi ile ilgili çalışmalarda filminin uzun olduğunu
göstermek için ünlü’den sonra konan noktalama işareti
aşağıdakilerden hangisidir?
İki nokta ( : )

45. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerine göre daha
sınırlandırılmış bir konudur?
yabani kediler

46. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru eki soru anlamı
taşımamaktadır?
İktisatçıların söylediğine göre önümüzdeki 6 ay ekonomik anlamda
zor mu zor geçecek

47. I.Sabır etmek sadece beklemek değildir nasıl beklediğiniz
ile de ilgilidir
II.bütün işi biz yaptık ödülü o kapınca hepimiz mahvolduk
III.aylardır görüşmediğim teyzemle uzun uzun sohbet ettik
IV.komşuların hepsini akşam yemeği için bağ evine davet etti
bu haberi anneme yumuşatarak anlatmanı rica ediyorum
yukarıdaki cümlelerin hangisinde birleşik sözcüklerin yazımı ile
ilgili yazım yanlışı vardır?
I

48. Aşağıdakilerden hangisi söyleşi türünde yazarken Bu yazı
türünün dikkat edilmesi gereken ayırt edici özelliklerinden biri
değildir?
nesnel bir anlatım vardır

49. Aşağıdaki türlerin hangisinde olaya dayalı plan uygulanır?
Tiyatro

50. İlgi zamiri eki olan ki ve sıfat yapan ki bitişik yazılır bağlaç
olan ki ayrı yazılır
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ki’nin yazımı
yanlıştır?
Belliki sizin yanınızda kendini güvende hissediyordu

51. İki nokta ( : ) işaretinin kullanımı ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
Cümle ile ilgili verilecek örneklerden önce kullanılır

52. Bugüne kadar kimler kimler yazdı ()anlattı beyoğlu’nu
()Sait Faik ()Salah Birsel () Behçet necatigil()
Parantezli boş bırakılan yerlere sırasıyla hangi noktalama işareti
konulmalıdır?
(,)( : ) (,) (,) (…)

53. Kompozisyonda başlık konusu ile ilgili aşağıdaki
ifadelerden hangisi yanlıştır?
Başarılı bir kompozisyon yazmak için öncelikle başlığı koyarak
yazmaya başlanmalıdır

54. Aşağıdaki tamlamaların hangisinde ünsüz türemesi vardır?
Telefon hattı

55. Bursa’yı arkada bırakıp ovalara daldık ağaçlar yarı çiçek
yarı yaprak en güzel çağında Ekin tarlaları alabildiğine yeşil 8 –
10 kilometrede bir Bir çeşme her yer sulak toprağı azıcık Eşseniz
su fışkıracak türkiye’mizin en verimli en mamur garpın mesela
Fransa’nın normandiya sına çok andıran arazisinde yol
almaktayız hoşa gitmeyen tek şey yok uzaktaki Dağlar
yaklaştığımız göller ve kasa bağcıklar ne varsa kuzuları
koyunları davarları hepsi temiz.
Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisine örnektir?
Gezi

56. Şu cep telefonu denen aleti bir türlü sevemedim bir sürü
küçücük tuşun ne işe yaradığını çözemedim
Yukarıdaki cümlede virgülün kullanılma amacı aşağıdakilerden
hangisi olabilir?
Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak

57. Tanzimatla birlikte edebiyatımıza giren günlüğün ilk
örneği olan seyahat jurnali 1897 adlı eser aşağıdaki yazarlardan
hangisine aittir?
Direktör Ali bey

58. Aşağıdaki kelimelerin hangisinde düzeltme işareti
kaldırıldığında kelimenin anlamı değişmektedir?
Vâris

59. Julius sezar’ın kendini savunmak düşüncesi ile yazdığı anı
türündeki Eser aşağıdakilerden hangisidir?
Gallia savaşı

60. Aşağıdaki sayılardan hangisinin yazımı yanlıştır?
Onbeş

61. İki nokta (: ) işaretinin kullanan ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
Alıntı yapıldığında atlanan yeri belirtmek için kullanılır

62. Aşağıdakilerden hangisi bir yazının giriş cümlesi olabilir?
Sporcu ahlaklı kültürlü aynı zamanda da akıllı olmalı

1. İslam hukukunun oluşum sürecinde temel özellikleri tedrice riayet, kolaylık ilkesi,
toplumun maslahatının gözetilmesi olan dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Hz. Peygamber dönemi

2. I. Tavsiye edici nitelikte olması
II. Emredici nitelikte olması
III. Tecviz edici nitelikte olması
Yukarıdakilerden hangileri kuralların bağlayıcılığı açısından fıkhın hukuktan farklı olduğu hususlar arasında yer alır?
Yalnız I

3. İslam hukukunun kazuistik bir metoda sahip oluşuyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
İslam hukukçuları hukuki fiil ve olaylardan benzer olanlar için ortak hükümler
belirlemek yerine, onların hükümlerini özel olarak açıklama yöntemini benimsemişlerdir.

4. İslam hukukunun Roma hukuku ile ilişkisi bağlamında aşağıdaki ifadelerden hangisi
doğrudur?
İslam hukukunun Roma hukukundan iktibas edildiği iddiasının yanlışlığı ispatlanmıştır.

5. Müctehid İmamlar döneminin temel özellikleriyle ilgili:
– Fıkhın tedvin edilmesi bu dönemin önemli özelliklerindendir.
– Şahıs merkezli yeni bir hukuki yapılanma doğmuştur.
– Kurucu kabul edilen hukukçuların görüşleri çerçevesinde mezhep adı verilen yapılanma
ortaya çıkmıştır.
– Ortaya konulan içtihatların naslarla bağlantısını ve tutarlılığını göstermek amacıyla fıkıh usulü bu dönemde ortaya çıkmıştır.

– İslâm’ın, Câhiliye hukuku karşısındaki tutumuyla ilgili:
– Mehir, selem, kısas diyet gibi kurallar ibkâ edilmiştir.
– Mudarabe hakkında ibkâ tutumu benimsenmiştir.
– Mehirsiz ve mübadele suretiyle evlenme ilgâ edilmiştir.
– İddet, miras ve vasiyet gibi kurallar ıslah edilmiştir.

7. Aşağıdakilerden hangisi sahabe dönemindeki hukuk kaynaklarından biridir?
İctihad

8. Aşağıdakilerden hangisi fıkhın tanımında yer alan unsurlardan:
– Şer‘î hüküm
– Amelî hüküm
– Tafsili delil
– Hükümlerin bilinmesi

9. Mecelle ile ilgili:
– Eşya, borçlar ve yargılama hukukuyla ilgili kısımları kapsamaktadır.
1869-1876 yılları arasında hazırlanmış,
– 1851 maddelik bir kanundur.
– İslam hukukunda kanunlaştırma hareketinin ilk örneğidir.
– Tam adı Mecelle-i Ahkam-ı Adliye’dir.

10. Aşağıdakilerden hangisi hadis taraftarlığının Hicaz bölgesinde, re’y taraftarlığının Irak bölgesinde yoğunlaşmasının nedenleri:
– Hicaz bölgesinde çok sayıda hadis ve sahabe fetvası bulunması
– Siyasi karışıklıklar dolayısıyla Iraklıların hadis kabul kriterlerinin daha sıkı olması
– Irak’taki sosyal şartların re’yin daha yoğun kullanımını gerektirmesi
– Irak’ta yeterli yoğunlukta rivayet malzemesinin olmaması

11. “es-Sünnetu kâdiyetün ale’l-kitâb” anlayışı aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Sünnet’in Kur’an’ın anlamını belirlemede etkili olduğunu

12. Aşağıdakilerden hangisi Hanefi mezhebinde fetvaya esas teşkil eden görüşlerin toplandığı muteber dört eser (mütûn-ı erbaa):
– Mecmau’l-bahreyn
– el-Vikâye
– Kenzu’d-dekâik
– el-Muhtâr

Aşağıdakilerden hangisi Şii çevrede teşekkül eden ekollerden biridir?
– Caferi

14. İstihsanla ilgili:
– Unutarak yiyip içmekle ilgili hadis, kurala aykırı bir nassın bulunduğu istihsan çeşididir.
– Kıyası bırakıp insanlara en uygun olanı almaktır.
– Birbiriyle çatışan iki kıyasın bulunduğu durumda kapalı kıyas istihsanı söz konusu olur.
– Mezhebi rasyonel temeller üzerine kurma anlayışının bir gereğidir.

15. “Kıyas hükmü ispat etmez, ızhar eder.” sözüyle asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
– Kıyas, asılda potansiyel olarak bulunan hükmün açığa çıkarılmasıdır.

16. Mecbur kalmadıkça kıyasa başvurmayan, mürsel ve zayıf hadisleri kıyasa tercih eden mezhep imamı aşağıdakilerden hangisidir?
– Ahmed b. Hanbel

17. Aşağıdakilerden hangisi istihsan yöntemini kabul etmeyen ekollerden biridir?
– Şafiî

18. Aşağıdakilerden hangisi Caferi ekolünün hukuki konulardaki başvuru kaynaklar:
– Sünnet
– Akıl
– İcmâ
– Kitâb

19. İslam hukukunun kaynakları ile ilgili:
– İslam hukuku, kaynakları itibariyle sui generis bir nitelik taşımaktadır.
– İslam hukukunun kaynakları kitab sünnet ve içtihaddır.
– İslam hukukunun kaynakları, fıkıh usulü ilminin konusudur.
– Kıyas, diğer yöntemlere nazaran objektif bir niteliktedir.

20. İcmâ delili ile ilgili:
– İcmâın hükmü, inkarının küfrü gerektirmesidir.
– Hz. Peygamber sonrasında ortaya çıkan otorite boşluğu, icmâ ile doldurulmuştur.
– İcmâ, ümmetin yanılmazlığı fikrine dayanır.
– İcmâ, deliller arasında kuvvet sıralamasında birinci sırada kabul edilmiştir.

– XVIII. yüzyılda Nedim’in öncülüğünde başlayan akım aşağıdakilerden hangisidir?
CEVAP: Mahallileşme

– Hz. Ali ve oğlu Muhammed Hanefiyye’nin katıldığı savaşları anlatan dini destani mesnevilere ne ad verilir?
CEVAP: Cenkname

– Belâgatte bir düşüncenin gereğinden fazla sözle ifade edilmesine ————— denir.
CEVAP: Itnâb

– Türk edebiyatında ilk mesnevi örneği aşağıdakilerden hangisidir?
CEVAP: Kutadgu Bilig

– Tarikatın usul ve erkanının öğretildiği, dervişlerin ruhen ve ahlâken eğitilip olgun ve yetkin kişiler hâline geldikleri yere ne ad verilir?
CEVAP: Tekke

– Türk süfliliğinin en önemli temsilcisi kimdir ?
CEVAP: Hoca Ahned Yesevi

– “Muhibbi” mahlasıyla şiirler yazan Osmanlı padişahı aşağıdakilerden hangisidir?
CEVAP : Kanuni (I. Süleyman)

– Genelde bir veya daha fazla yazar yahut şaire ait çeşitli sekil ve hacimlerdeki dini, din dişi, nesir ya da şiirlerden oluşan derleme kitaplara ne ad verilir?
CEVAP: Mecmua

– Hz. Peygamber (s.a..v)’in doğumunu anlatan manzum eserlere ne ad verilir ?
CEVAP: Mevlid

– Kelime olarak “fısıldamak, kulağa söylemek, iki kişi arasında geçen gizli konuşma” anlamlarını taşır. Bir kimsenin ellerini semaya kaldırarak dilediği şeyi Allah’tan gizlice istemesine denilmekle birlikte, edebiyatımızda, bağışlayıcı olan Yüce Allah’tan bir dilekte bulunmak için yazılan manzumelere verilen isimdir.
tanımı yapıan tür hangisidir?
CEVAP: Münacat

– Sözlükte bir kişinin sıfatlarını saymak, bir kişiyi vasıflandırmak anlamına gelen, Hz. Peygamber için Yazılan medih şiirleri aşağıdakilerden hangisidir?
CEVAP: Na’t

XIV. Yüzyılın önde gelen mutasavvıf şairlerinden biridir?
CEVAP: Yunus Emre

– Lamii Çelebi ‘nin (ö.1492) Nefahatül-üns çevirisi hangi tür eserlere bir örnektir
CEVAP: Tezkiretü’l-Necat

– Süleyman Çelebi’nin Mevlid olarak meşhur olan eseri aşağıdakilerden hangisidir?
CEVAP: Vesiletün-Necat

– Türk illerinde, Hoca Ahmet Yesevi’nin tasavvuf anlayışıyla kurumsallaşarak bir tarikat hüviyeti kazanan
CEVAP: yesevilik

– Türk İslam Edebiyatının aşağıdakilerden hangisiyle başladığı kabul edilir?
CEVAP: Kutadgu Bilig

– hhangisi Türkçe ilk manzum Esma-i Hüsna örneklerinden biridir?
CEVAP: İSA SARUHANİ ŞERHÜL ESMA’L HÜSNA

– XVIII. Yüzyıl sairlerindendir?
CEVAP: Nedim

– XX. yüzylda aruz veznini kullanarak geleneğe uygun şiirler kaleme alan ve Divan teşkil eden mutasavvıf (mutasavvıf) şairlerden biri değildir?
CEVAP: FİRUZABADİ

Türklerin Divan şiirine kazandırdığı nazım şekillerden biridir?
CEVAP: TUYUĞ

– Profane (dini- tasavvufi içerikli olmayan) şiirleri ile meşhur değildirr?
CEVAP: AHMET YESEVİ

– Hayattan, talihten şikâyet; felsefi düşünceler, dini, tasavvufi konular ve toplumsal yergilerin işlendiği, en az beş en fazla on bentten oluşan Birimi nazım aşağıdakilerden hangisidir?
CEVAP: TERKİB-İ BEND

– Hoca Ahmed Yesevi’nin halifeleri arasında yer almaz?
CEVAP: Niyazi Mısri

– İbn haldun: “İnsan tabiatı gereği sosyal bir varlıktır.”

– Karl marx: “Din, halkın afyonudur.”

– Radikal terörizm teorisi: Şiddet ve terörü bu eylemlere başvuran kişi, grup ve örgütlerin bakış açısı ile alan ve söz konusu eylemleri haklılaştırma ve meşrulaştırma amacı taşıyan kuramdır.

– Şiddet yanlısı muhaliflerin yaklaşımı: Şiddeti meşrulaştırma amacı taşıyan, şiddet ve terörü suç kategorisinden çıkarmayı hedefleyen yaklaşım.

Devletçi/resmi yaklaşım: Terör konusuna güvenlik ağırlıklı olarak bakmaktadır. Devletlerin terör tanımları, “siyasal amaçlara ulaşmak amacıyla
insanların can ve mal güvenliklerine saldırılması”, “siyasal amaçlı şiddet başvurusu” ve “kamuoyunun tümünü veya bir kısmını korkuya sevk eden eylemler” gibi
unsurları vurgulayan yaklaşım.

Mukaddime: İbn Haldun’un Kitabü’l–İber adlı büyük tarihinin girişi (‘mukaddime’si) ve birinci kitabıdır.

Seyla Benhabib: Kamusal alan modellerinin tasnifi’nin sahibidir.

Weber: “Protestan ahlakı ve kapitalizmin Ruhu” adlı eserin yazarıdır.

– Kültürleşme: Birdem çok kültür grubunun sürekli ilişki ve etkileşim sonucunda birbirlerinden etkilenmeleri ve sonuçta yeni bir kültür bileşiminin ortaya çıkma süreci.

– Yehova Şahitleri: Bir Adventist harekettir. Kurucusu Charles Taze Russel 1852-1916) olup, 1881’de resmi bir dernek olarak faaliyetleri sürdürmeye başlamıştır.

– Fundamentalizm: Köken itibariyle 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başı Amerikan Protestanlığına ilişkin bir kavramdır. Presbiteryen, Baptist ve Evanjelist grupların püriten yorumunu ifade eden ve İncil’in muhtevasının lâfzen hakikat ve doğruluğuna inancı vurgulayan yaklaşımdır.

– Joachim Wach: ilk Sistematik din sosyolojisi eserinin yazarıdır.

– Agonistik kamusal alan: ahlâkî ve siyasal büyüklüğün, kahramanlığın ve seçkinliğin açığa çıktığı, gösterildiği ve diğerleriyle paylaşıldığı bir görünümler alanıdır.

– Süleyman Çelebi: Vesiletü’n-Necat (mevlid) yazarıdır.

– Ahmed Cevdet Paşa: Türkiye’de tarihi sosyolojik açıdan ele alan ilk tarihçidir.

– Farabi: Arau Ehli’l–Medineti’l–Fadıla (Erdemli Şehir Halkının Görüşleri) isimli eserlerin yazarı.

Eflatun: Din sosyolojisi için çok önemli bir kaynak olan “kanunlar” isimli eserin yazarı.

– Anayasada resmi bir devlet dini veya mezhebinin benimsendiği ve dinin kısmen
veya tamamen yasama kaynağı olduğu model: Vatikan, israil, Suudi Arabistan, İran.

– Anayasada bir devlet dininin benimsendiği ama uygulamada laik model: İngiltere, Danimarka, Finlandiya, Norveç ve Yunanistan.

– Glokalleşme: Küreselleşmeyi glokal ve lokalin etkileşimi olarak alan teori.

– Terör kavramının tanımı ve açıklaması ile ilgili genel olarak dört ana söylem:
1- Akademik/bilimsel yaklaşım
2- Devletçi/resmi yaklaşım
3- Medyatik yaklaşım
4- Şiddet yanlısı muhaliflerin yaklaşımı

– Çeşitli dinlerde din insanlarının evlenmesinin yasaklanmasının nedeni: Kişisel gelişimlerini sağlamak

– Modern zamanlardaki kamusal alan düzenlemeleri ya da tasarımları ile din arasındaki ilişki: Dinin kamusal alandan uzaklaştırılması temel tezi üzerine kurulmuştur.

– Yaralanmış ben: Çocukluk ve erken gençlik dönemlerinde psikolojik sorunlar yaşayan ve “ben” duygusu bir türlü sağlıklı biçimde oluşmayan bireylerde narsistik yaralar oluştuğu görülmektedir. Bu psikolojik durumu yaşayan kişlerdir.

– Sanayileşme ve Kapitalist toplum yapısı: Geleneksel aile fonksiyonlarını aileden kopardığı söylenebilir.

– Dünyadan Kaçış: Ortaçağ hıristiyan dünyasında hakim dini eğilim.

– Moonculuk: Kurucusu Kuzey Kore doğumlu (1920) Sun Myung Moon ve resmi isimleri Birleşik Kilise olan dini akım.

– Transandantal Meditasyom: Dünyayı tasdik eden dini hareketler dünya ile gündelik bağlarını koparmadan zihinsel, psikolojik ve fiziksel problemleriyle baş etme, daha huzurlu bir hayat peşindedirler. İnanç, ibadet hayatı ve cemaat oluşturma konusunda rahat bir görüntü sergilerler.

– Monografi: Sınırları belirlenmiş, tek bir konunun, küçük grupların ya da örnek bir olayın tüm değişkenleriyle dar boyutlu ve derinlemesine incelenmesine dayanan araştırma tekniğidir.

Max Weber: Rickert ve Dilthey’den yararlanarak “Anlayıcı Sosyoloji “ geleneğini olgunlaştırmış, öteki sosyal olaylar gibi din olaylarını da, nedenleri ve etkileri açısından “anlayış” yöntemiyle yorumlamıştır.