Konu: Katı maddelerde ısı iletim hızı nelere bağlıdır

[Uyanan Gençlik]

[color=red][b]Katı maddelerde ısı iletim hızı nelere bağlıdır[/b][/color] 1. Yüzey Alanı 3. Sıcaklık Farkı 2. Kalınlık 4. Maddenin Cinsi [color=red][b]Yüzey Alanı[/b][/color] Isı iletiminde nesnenin yüzeyindeki her tanecik, iletim sürecine katılır. Geniş yüzeye sahip nesnelerin yüzeydeki tanecik sayısı fazla olduğu için enerji kaybı hızlı gerçekleşir. Örneğin boyutları dışında bütün özellikleri aynı olan iki pencereden, büyük olanda gerçekleşen ısı kaybı, küçük olana göre daha hızlı olur. Benzer şekilde büyük yüzeyli çatılarda meydana gelen ısı kaybı da küçük yüzeyli çatılara göre daha hızlı olmaktadır. Bu nedenle soğuk bölgelerdeki pencerelerin de boyutları küçüktür. Kutup bölgelerindeki eskimo evlerinin (iglo) pek çoğunda pencere bile bulunmamaktadır. [color=red][b]Kalınlık[/b][/color] Isı iletim hızında ısının iletileceği ortam ya da nesnenin kalınlığı da etkilidir. Çünkü enerji ortam ya da malzeme boyunca hareket etmekte tanecikten taneciğe aktarılmaktadır. Kalınlık arttıkça ısı iletim hızı düşer. Duvarların kalın yapılmasının kışları kalın giysiler giyilmesinin sebebi, ısı kaybını en aza indirmektir. [color=red][b]Sıcaklık Farkı[/b] [/color]Isının sıcaklığı yüksek olan sistemden düşük olan sisteme doğru aktarıldığını öğrenmiştiniz. Isı iletim hızı, sıcaklık farkıyla doğru orantılıdır. Örneğin dışarısı ne kadar soğuksa evlerin içinin sıcaklığını korumak da o kadar güç olur. Evlerin sıcaklığının sabit tutulması için kış ortasında tüketilen enerjinin kış başlangıcında tüketilen enerjiden daha fazla olmasının sebebi budur. [color=red][b]Maddenin Cinsi[/b][/color] Yeteri kadar uzun süre aynı ortamda bulunan nesneler ısıl dengeye ulaşır. Bu nedenle ortamdaki nesnelerin sıcaklıkları birbirine eşittir. Aynı odada bulunan metal bir kupa ve ahşap masaya dokunulduğunda sıcaklıkları aynı algılanmaz. Bunun sebebi metalin ısı iletkenliğinin daha iyi olmasıdır. Benzer bir örnek sokaklardaki banklar için verilebilir. Bankların metal vidaları, ahşap oturma bölümünden daha soğuk algılanır. Bir diğer örnek ise yemek yaparken ahşap ya da silikon malzemeden yapılmış kaşıkların metal kaşıklara oranla daha fazla tercih edilmesidir.