Konu: Resim ve Heykel

[Ders Hocası]

Heykel şeklinde olmayan, kâğıt, sergi, örtü, duvar gibi yerlere yapılan resimler hakkındaki yasaklayıcı hadisler, bunun mutlak olarak haram veya helal olduğunu göstermez; resmin konusuna, ressam veya resmi kullananın maksadına ve kullanıldığı yere göre çeşitli hükümler getirir. Bu hükümleri, şöylece belirtebiliriz: a) Tevhid İnancına ve İslâm Ahlâkına Aykırı Resimler: Mukaddes sayılan, tapınılan, ulûhiyyet (tanrılık) izafe edilen şeylerin resimlerini yapmak ve kullanmak haramdır. İslâmî hükümlere ve ahlâka aykırı olan çıplak insan vb. resimlerini yapmak veya kullanmak da haramdır. b) Canlı Resimleri: Hadislerden bir kısmı Peygamberimizin (s.a.v) canlılara ait resimleri tasvib etmediğini, diğer kısmı ise bilhassa çiğnenen sergide, yaslanılan yastıkta, oturulan minderde vb. olduğu zaman câiz gördüğünü ifade etmektedir. Bunlardan çıkan sonuç, böyle resimlerin dinî bir kutsama ve ululamaya götürmedikçe câiz olduğudur. Titizlik gösterilen nokta, tevhid inancının korunmasıdır. c) Canlılara Ait Olmayan Resimler: Bunların dışında kalan resimlerden canlılara ait olmayanları yapmak ve kullanmak serbesttir. Heykele gelince, “İçinde heykeller bulunan eve melekler girmez” (Buhârî, “Bed’u’l-halk”, 7; “Megâzî”, 12; Müslim, “Libâs”, 87); “Kıyamet günü azâbı en şiddetli olacaklardan biri de, bu sûretleri yapanlardır” (Buharî, “Edeb”, 75; Müslim, “Libâs”, 96) gibi sahih hadisler Müslümanın evinde heykel bulundurmasına ve heykel yapmasına engeldir.