Alm. Tempel (m), Fr. Temple (m), İng. Temple.
Bir inanca bağlı olanların, belirli zamanlarda topluca veya tek başına ibâdet ettikleri, özel olarak yapılan binâlar.
[img width=598 height=400]http://www.uyanangenclik.com/gallery/1_02_02_14_8_15_41.jpeg[/img]
The Shah Faisal Mosque, Guiness Rekorlar kitabına girebilmis dunyanın en buyuk camisidir. Pakistan'in baskenti Islamabad'da bulunuyor.
Tapınak, ibadethâne ya da mâbet; yüce bir varlığa tapınılan ve bazı diğer dinî ritüellerin gerçekleştirildiği kutsal yapı. Öztürkçe sözcüğü tapmak kökünden gelir. ibadethâne sözcüğü Farsça ve mabet sözcüğü Arapça kökenlidir.
İbâdet yapmak için toplanılan yerlere “Mâbed” veya “İbâdethâne” denir. Yahûdîlerin mâbedlerine Sinagog ve Havra, Hıristiyanlarınkine; “Kilise” ve “Bî’a” veya “Savme’a”, Müslümanların mâbedine “Mescid” ve “Câmi” denir.
Mâbedlerde; ibâdet yapılır. Dînin emir ve yasakları öğretilir. Zamânımızda mâbedlerde konuşan vazîfeliler iki şey üzerinde durmaktadırlar.
1- Parlak, yaldızlı sözlerle, acıklı hikâyelerle, kahramanlık destanları ile, nağmeli, hazîn okumalarla, hattâ çalgı ve hoparlörlerle, dinleyicileri rikkate, heyecana getirmek, kalbleri, gönülleri alarak, onların teslim olmalarını, bir gâyeye sürüklenmelerini sağlamak.
2- Dînin îcaplarını, emirlerini, yasaklarını öğretmek ve bunlara uyulmasını sağlamak.
Bugün Hıristiyanların kiliselerinde ve Yahûdîlerin havralarında, yalnız birinci iş yapılmakta, kalblerin, rûhların değil de, nefislerin, düşüncelerin birleştirilmesine çalışılmaktadır. Dînî vecîbeler olarak da eski din adamlarının koydukları ve her zaman, her yerde başka olan şeyler öğretilmektedir. Bunun için, kiliseler, havralar; bir mâbed değil, insanları belli düşüncelerin esiri hâline getiren bir politika, bir konferans yeri gibidir. Câmi ve mescidlerde ikinci husus üzerinde titizlikle duranlar, insanlığa hizmette bulunarak onlara din ve dünyâ rahatlığı için lüzumlu bilgileri öğretmektedirler. İslâm dîninde câmi veya mescid denilen binâların mîmârî tarz ve üslûblarından, tezyinâtından ve şekle âit diğer özelliklerinden ziyâde, oralarda yapılan işlerin İslâmiyete tam uygun olması mühimdir. İslâmiyete uymayan işlerin yapıldığı ibâdete, çalgı, müzik vs. ile vaaz ve nasîhatlere, dîne uymayan söz ve davranışların karıştırıldığı yerler, câmi ve mescid hükmünden çıkar.
Antik Roma'da yerli tanrılara adanan templum isimli tapınaklar bulunurdu. Çoğu Batı dilinde tapınak anlamına gelen sözcükler bu templum sözcüğü kökenlidir (örneğin İngilizce temple). Yabancı tanrılara adanan denk yapılara ise fanum denmekteydi.
Hıristiyanlık'ta tapınaklara sıklıkla kilise dense de zaman zaman sadece tapınak olarak da anılırlar. Ayrıca Hristiyan inancına göre Tanrı kilisede (yani tapınakta) değil, her yerde mevcuttur. Zaten 1 Korintliler Bölüm 6, 19. ayette Hıristiyanların bedenlerinin (kendilerinin) Tanrı'nın tapınağı olduğu belirtilmiştir.
Batı Hıristiyanlığında bazı "özel" tapınaklar şapel olarak anılırken, çoğu kamuya açık büyük tapınaklara Hıristiyanlıktaki durumlarına (statülerine) ilişkin isimler verilmiştir: katedral veya bazilika gibi.
Ortodoks Hıristiyanlığında tapınaklar Yunan haçına benzer bir temele sahip kiliselerdir. Daha fazla bilgi için: Ortodoks tapınağı.
Fransa'da erken modern dönemde ortaya çıkan Protestan mezhepler "kilise" yerine "tapınak" sözcüğünü kullanır; daha yakın zamanlarda ortaya çıkmış bazı Hristiyan mezhepleri ise "kilise" sözcüğünü kullanır.
Mormon Kilisesi (resmi adıyla: Church of Jesus Christ of Latter-day Saints) hem "kilise" hem de "tapınak" sözcüklerini, farklı tipteki tapınakları tanımlamakta kullanırlar. Normal ibadet hizmetleri ve benzeri adet ve uygulamalar kiliseler de yapılırken Mormon tapınakları daha özel düzenlemeler için ayrılmışlardır.
Bir Jain tapınağı derasar olarak anılır.
Bir Hindu tapınağı çeşitli şekillerde anılır; mandir (Hindi-Hintçe-), Kovil (Tamil) ve gudi/devalayam/kovela (Telugu).
Antik Musevi dinin merkezi ve en kutsal mekânı Kudüs'te bulunan Kudüs Tapınağı idi. İlk Tapınak MÖ 10. yüzyıl dolaylarında Kral Süleyman tarafından yaptırılmış, daha sonra MÖ 586'da Nebukadnezzar yönetimindeki Babilliler tarafından yıkılmıştır. İkinci Tapınak ise Babil sürgünü sonrasında, MÖ 536-515 yılları arasında yapılmıştır. Herod Tapınağı İkinci Tapınak'ın MÖ 19'da başlayan yoğun geliştirilme ve genişletilmesinden sonra ortaya çıkan yapıdır. Bu tapınak da Titus kumandasındaki Romalı birlikler tarafından MS 70'te, İlk Yahudi-Roma Savaşı'nda Kudüs'ün kuşatılması sırasında yıkılmış, sadece Batı Duvarı kurtulabilmiştir. Bazı sinagoglar, özellikle de Reform sinagogları, tapınak olarak anılır (örneğin Emanu-El Tapınağı, Beth-El Tapınağı gibi); fakat Ortodoks Musevilik bu kullanımı yersiz bulur zira onlar sinagogları Kudüs Tapınağı'nın yerine getirilmiş bir yapı (tapınak) olarak ele almazlar.
Kamboçya'daki Hindu tapınağı Angkor Wat yeryüzündeki en büyük tapınaktır.
Bir Sih tapınağına gurdwara denir.
Zerdüştlük dininin tapınağına ateşgede denir.
Kamboçya ve Tayland'da hem Hindu hem de Budist tapınaklarına wat denir.
Bahá'í tapınaklarının ismi Meşrükul Azkardır.
Şintoist tapınaklara jinja denir.
mandean ya da sabii tapınaklarına menda denir
Çeşitli Uzak Doğu tapınaklarına Batı dillerinde pagoda denir.
Dinlerin verdikleri özel isimlerin yanı sıra, belirli bir dinin belirli bir tapınak tipinin dahi ismi farklı kültür ve bölgelerde farklı olabilir.
[img width=400 height=129]http://www.uyanangenclik.com/gallery/1_02_02_14_8_11_41.jpeg[/img]
Cennet Tapınağı, Beijing, Çin
|
0 Yanıt
2497 Gösterim