Konu: İlk milli eğitim bakanımız kimdir?

[busegül]

A) Ali Topuz B) Dr. Rıza Nur C) Hasan Ali Yücel D) Hüseyin Rahmi Gürpınar CEVAP: [b]Dr. Rıza Nur[/b] Rıza Nur (d. 30 Ağustos 1879, Sinop - ö. 8 Eylül 1942, İstanbul), Türk siyasetçi, devlet adamı, yazar, Türkolog-tarihçi ve hekim. II. Meşrutiyet'in ilanı ile açılan Osmanlı Meclisi Mebusan'ının ilk döneminde ve |1. ve 2. Dönem TBMM'de Sinop milletvekilliği yaptı, TBMM tarafından seçilen I. İcra Vekilleri Heyeti içinde Türkiye'nin ilk Maarif Vekili (Eğitim Bakanı) oldu, Moskova Antlaşması ve Lozan Antlaşması müzakerelerine katıldı. Rıza Nur'dan Lozan Antlaşması “Lozan, Türk zaferinin bedeli değildir. Eksiktir, noksandır, kusurludur. Oluk gibi akan Türk kanı ve zafere bağlanan Türk ümidinin karşılığı olmamıştır. İsmet'e beş on defa söyledim: "Bu muahedeyi yaptık. Bunda türlü gayeler vardır. Muahedenin tatbikatının bu gayelere doğru fiilen yürütülebilmesi için "muahedenin tatbikatı komisyonu" diye bir komisyon yap. Bir de bu gayeleri gizli olarak yazalım, bu komisyona ver. Başvekil idi, yapardı, yapmadı. Halbuki bir yıl sonra Yunanistan buna benzer bir heyet yaptı.” Rıza Nur eserlerinde ayrıca, Lozan'daki heyetle birlikte iken Atatürk ve İsmet İnönü arasında -kendisi de heyette olduğu halde içeriğini bilmediği- çok gizli telgraf yazışmaları olduğunu bunların Lozan'daki bazı önemli kayıplarımızı ve Lozan'ın gizli kalmış yönlerini de açıklayabileceğini öne sürmüştür. Fakat ispatlamamıştır. Yapıtları     Yeni Usulü Hitan (sünnet) ve Yeni Kıskaç (1909)     Fenni Cerrahi Ortopedi (1910)     Gurbet Dağarcığı (1919)     Cemiyet-i Hafiye     Türkiye’nin Tarik-i Selameti     Türklük Duası     Hürriyet ve İtilaf nasıl doğdu nasıl öldü? (1919, Kitabevi Yayınları)     Türk Tarihi (1924-1926, 14 cilt, Toker Yayınları)     Cemiyet-i Hafiye (İşaret Yayınları)     Moskova - Sakarya Hatıraları (Boğaziçi Yayınları)     Lozan Hatıraları (Boğaziçi Yayınları)     Oğuzname destan denemesi (1928)     Namık Kemal(1936)     Hücumlara cevaplar (polemik)     Türk Bilik (dergi)     Tanrıdağ (dergi)     Hayat ve Hatıratım (1968, Altındağ Yayınları - Kadir Mısıroğlu Tarafından Yayımlanmıştır.)     Hayat ve Hatıratım (1982, Frankurt - Tam Metin)