Konu: İlahiyat 1. Sınıf - İlk Dönem İslam Tarihi - Ünite 1 - Konu Anlatımı

[Ders Hocası]

Güney Arabistan'da 3 devlet kurulmuştur - Mainliler - Sebeliler - Himyeriler [color=orange][size=14pt][b]Mainliler:[/b][/size][/color] merkezi Main şehridir.Ticarete önem verirler. [color=orange][size=14pt][b]Sebeliler:[/b][/size][/color] merkezi Merib şehridir. Tarıma önem verirler bu nedenle bazı su bendleri inşa etmiştir, en meşhuru me'rib seddidir. [color=orange][size=14pt][b]Himyerililer:[/b][/size][/color] Arapların kahtaniler koluna mensuptur. Askeri bakımdan en güçlü devletti. Himyerililer yahudileri desteklerken Habeşliler ve Bizanslılar hristiyanları desteklemiştir. Yahudileğe zorlayan son himyeri hükümdarı zû nüvas hristiyanları da yahudiliğe kabul etmeye zorladı ve kabul etmeyen bir çok necranlı hristiyanı [b]"UHDUD"[/b] adı verilen ateş çukurunda diri diri yaktı...Habeşlilere bağlı eryat kumandasında bir ordu yemene girdi ve Himyeri hakimiyetine son verdi. Habeşistanın yemen valisi ebrehe san'a'da büyük bir kilise yaptırdı. Arapların hac için kabe yerine buraya gelmelerini sağlamak istedi ama başarılı olamadı. sonra büyük bir orduyla mekkeye gelip kabe'yi yıkmak istedi fakat fil suresinde anlatıldığı gibi amacına ulaşamadı sonra dağıldı sasaniler ele geçirdiler. Kuzey arabistanda 5 devlet kurulmuşur. - Nabatiler - Tedmürlüler - Gassaniler - Hireliler - Kindeliler [color=blue][size=14pt][b]Nabatiler:[/b][/size][/color] Devletin merkezi petra şehridir. Roma imparatorluğu ile çöl arasında tampon devlet görevi üstlenmiştir. Kuzey ve güney Arabistan arasındaki kervan ticaretini elinde bulunduran bir devlettir. [color=blue][size=14pt][b]Tedmürlüler:[/b][/size][/color] Başkent tedmür uluslararası ticaretin önemli duranlarından biriyid. islam döneminde tedmür HALİD BİN VELİD tarafından sulh yoluyla fethedilmiştir. [color=blue][size=14pt][b]Gassaniler:[/b][/size][/color] Genel itibariyle bizans müttefiki olarak kaldılar. Hz.ömer hakimiyetine son vermiştir. [color=blue][size=14pt][b]Hireliler:[/b][/size][/color] En önemli hükümdarları arasında: İMRUÜL KAYS, III.MÜNZİR VE III.NUMAN B.MÜNEZİR yer almaktadır. 6.yüzyılın sonlarında hire nesturi hristiyanlığının merkezi haline gelmiştir. Tarım ve hayvancılığın yanında uluslar arası ticaretle uğraşırlardı. Hire ve enber şehirlerinde arap dili ve edebiyatı büyük gelişme göstermiştir. Hz.ebubekir döneminde halid bin velid tarafından fethedilmiştir. [color=blue][size=14pt][b]Kindeliler[/b][/size][/color] *Mekke , Medine ve Taif Hicazın en önemli şehirleridir. *Yemenden gelen cürhümlüler mekke çevresine yerleştiler Hz.İsmail onlardan arapça öğrendi ve bu kabileden bir kızla evlendi. *Mekke ve kabenin idaresi Hz.İsmail tarafından yürütülürken Cürhümlülerin eline geçmiştir. Onlarda sonradan bozulmuştur. [color=red][size=14pt][b]Huzâalılar Kabilesi:[/b][/size][/color] [size=14pt][b]Amr Bin Luhay[/b][/size] *Cürhümlülerin mekke hakimiyeti sırasında güney arabistandaki sel felaketi yüzünden kuzeye göç ederek mekke civarına gelen huzaa kabilesi amr b.Luhay liderliğinde cürhümlülerle yaptığı savaşla onları mağlup ederek şehirden çıkardı. *İsmailoğulları sayıları az olduğu için taraf olmadı. Beni Huzaa ile anlaşarak şehirde kalmaya devam etti. * Mekke ve kabe idaresini eline alınca Amr bin Luhay tevhid geleneğini bozup şehirde [b]putperestliğin[/b] başlamasına sebep oldu. * Hübel'i Mekkeye kabenin bulunduğu yere zemzemin üst kısmına koymuştur. * Huzâalılardan sonra Mekke idaresi ve kabe hizmetleri [b]Kureyş kabilesi[/b]nin eline geçti. *Hz.Peygamberin 5.dereceden dedesi [b]Kusay b.Kilab[/b] liderlik vasfıyla kureyş kabilesi arasında seçkin bir yer kazandı. [size=14pt][b]Kusay b.Kilâb'ın yaptıkları:[/b][/size] Kinane ve Hudaa kabilelerinin yardımıyla beni huzaa ile mücadele etti ve kazandı. Dağınık olan kureyş kollarını birleştirerek mekkeye yerleşti. Mekke topraklarını 10 parçaya ayırdı ve her kola 1 parça dağıttı. Kureyşin bazı kollarıda mekke dışına yerleştirildi. [b]Mekkede iskan edilenlere:[/b] Kureyşü'l Bitâh [b]Mekke dışındakilere: [/b]Kureyşü'z Zevahir denir. [size=14pt][b]Daru'n-Nedve :[/b][/size] Kureyş kabilesinin önemli meseleleri görüşüp karara bağladığı toplantı yeriydi. Esas itibariyle bir asiller (mele') meclisiydi. [size=14pt][b]Livâ[/b][/size] Bu görevi yürüten kimse kabileye ait sancağın muhafazasından sorumluydu. [size=14pt][b]Hicabe (Sidane)[/b][/size] kâbe'ye hizmet edene denir. Kusaydan sonra hicabe (sidane) ve livâ görevleriyle dârünnedve yöneticiliği eskisi gibi [b]Abddüdar[/b]'da kaldı. [size=14pt][b]Sikâye[/b][/size] kâbe'yi ziyarete gelen hacılara su temini görevi demektir. [size=14pt][b]Rifâde[/b][/size] Hacıları ağırlama ve yiyecek ihtiyaçlarının karşılanması görevini ifade etmektedir. [size=14pt][b]Kıyâde:[/b][/size] Reislik, önderlik, ve kumandanlık cahiliye döneminde mekke'de ordu kumandanlığı ve kafile başkanlığını ifade etmek için kullanılmaktadır. Sikâye, Rifade ve Kıyade görevleri ise [b]Abdümenaf'a[/b] verildi. Muttalip: Yemen'e Abdüşşems: Habeşistan'a Nevfel'de: İran'a gidip imtiyaz elde etti. [color=red][size=14pt][b]Önemli Putlar: [/b][/size][/color] [b]Hübel: [/b] Kâbe'de bulunan hübel, putların en büyüğü olup kureyş'in en önemli putu idi. [b]İsâf ve Naile:[/b] isaf ve naile adı cürhümlü kadın ve erkeğin kâbe'de gizlice birleştirkleri için taşlaşmış ve biri safaya diğeride merve tepesine dikilmiştir. [b]Lat: [/b]Taifte yaşayan sakif kabilesinin putudur. Beytür-rabbe diye örtü inşa etmişlerdir. [b]Menât:[/b] Müşellel denilen yerde Hüzeyl kabilesine ait siyah bir kayadır. Evs ve Hazrec kabilesi dahil bir çok arap özen göstermiştir. [b]Uzza: [/b]Nahle'de bulunan bu put 3 küme düzenli ağaçtan oluşmakta olup etrafında beytü'l uzza denilen bir ev yapılmıştır. *Mekkede en eski ve en büyük çarşı hazvere çarşısıdır. [color=orange][size=14pt][b]Önemli Panayırlar[/b][/size][/color] [size=12pt][b]Ukaz: [/b][/size]Zilkade ayının başında kurulur ve 20 gün devam eder. [size=12pt][b]Mecenne:[/b][/size] Ukazın ardından Zilkade ayının son on gününde kurulur. [size=12pt][b]Zülmecâz:[/b][/size]Hacular mecenne panayırırının ardından buraya gelip 8 gece kaldıktan sonra buradan ayrılırlar. [size=14pt][b]Hubâşe:[/b][/size] Ticari faaliyetlerinin yanı sıra diğer panayırlardan farklı olarak esirler burada yakınları tarafından fidye ödenerek kurtarılır, haklarında kısas uygulamasına karar verilen katiller burada cezalandırılırdı. [size=14pt][b]Araplar tarihlerine göre ikiye ayrılır ; [/b][/size] 1) Arab-ı baide (zamanla yok olanlar ) 2) Arab-ı bakiye ( soyları devam edenler )     Arab-ı bakiyede kendi içinde ikiye ayrılır ;       a) Arab-ı Aribe (kahtaniler olarak bilinir) 2 'ye ayrılır             - cürhüm             - ya'rub  (Ya'rublarda iki kısma ayrılır. Kehlan ve himyer. )       b) Arab-ı müsta'ribe (sonradan araplaşanlar) Ensab: Soy bilgisi demektir. Eyyamü'l Arab: kabileler arası savaşmaya denir. Arap Toplumu: Hürler, mevâli ve köleler olmak üzere 3 kııımdan oluşur. Mevâli : Azad edilen köleye denilir.