Konu: Türk Dili II – Dönem Sonu Notları

[Ders Hocası]

– Açık mektup: Bir konuda kamuoyunun da desteğini almak maksadıyla etki artırmak amaçlı yazılan mektup türü. – Mektup: özel yazışma türlerindendir. – Telefonla konuşma: Hazırlıksız konuşma türlerinden biri. – Dram: İnsanı doğal ve toplumsal çevresinden soyutlamadan, yaşamın acıklı yanlarıyla gülünç yanlarını bir arada yansıtan tiyatro türüdür. Asıl çıkışı 19.yy Fransız edebiyatından Victor Hugo ile gerçekleşmiştir. Schiller ve Goethe bu türünün gelişiminde etkili olmuş isimdir. Konusu günlük hayattan ve kahramanları her sınıftan insan olabilir. Üç birlik kuralı ve beş perdeden oluşma zorunluluğu yoktur. – Dolaylı aktarım: Metinde yer verilecek kaynaktaki bilgiler yazarın kendi anlatımı ile ifade edilir. – Telefon hattı: Ünsüz türemesi vardır -19.yy Türk edebiyatındaki batılı hikayeciliğin temsilcileri 1. Halit Ziya Uşaklıgil 2. Ömer Seyfettin 3. Sami Paşazade Sezai 4. Mehmet Rauf – Karşılaştırma: Kişilerin nesnelerin olayların ve olguların benzer veya ayrı yanlarını incelemek için kıyaslama şeklinde yapılan anlatım biçimi. – Durak: Özellikle vurgulanan bir yargının, mesajın, yüksek tonlu ifadenin veya bir sorunun ardından gelen kısa süreli sesizliğe verilen ad. – MLA: Edebiyat sanat yazın dil ve tarih bilimlerindeki bilimsel yazıların hazırlanmasında tercih edilen bir yazım stili. – Bilgi birikimi: Dinlenme sürecinin etkileyen kaynak temelli faktörlerden biri. – Dinleyenin kelime dağarcığı: Dinlenme sürecini etkileyen alıcı faktörlerden biri. – Yaratıcı dinleme: Dinleyicinin dinlediklerine anlam yükledikten sonra zihinde yorumlayıp analiz-sentez yaptığı dinleme türü. – Gallia savaşı: Julius sezar’ın kendine savunmak düşüncesiyle yazdığı anı türündeki eser. – Sözlü iletişim ortamında bireyin uyması gereken ortak kurallar: 1. Sorulan sorularda ceya sorulan sorulara verilen cevaplarda içten olunması 2. Baskıcı söz ve davranışlardan kaşınılması 3. Gereğinden fazla konuşulmaması 4. Tepkilerde abartılı olunmaması – Murat Belge: “Başka kentler, başka denizler” adlı gezi kitabının yazarı. – Ziyafet Üslubu: Konuşmada eğlenceli, nazik ve orijinal özellikler taşımaya dayalı üsluba verilen ad. – Pasif dinleme ilgili: 1. Dinleyici sözlü tepkide bulunmaz 2. Konuşmacıya söylediklerinin kabul edildiği duygusunu verir 3. Dinleyicinin konuşanları, anlayıp anlamadığı konusunda net bir bilgi yoktur 4. Konuşmacıyı duygu ve düşüncelerini daha çok dile getirme konusunda cesaretlendirir – Esneklik: Ses hacminin değişikliğine bağlı olan ses tonunu ya da perde değişikliğini ifade etmektedir. – Didaktik Şiir Örneği: “Güzel dil Türkçe bize başka dil gece bize İstanbul konuşması en saf en ince bize yeni sözler gerekse bundan da uy herkese halkın söz yaratmada yollarını benimse” (Ziya Gökalp’e ait) – Tahmin ederek Okuma: Metne başlamadan önce metnin görsellerinden başlığıdan yola çıkılarak metin hakkında yorumların yapılması şeklinde gerçekleşen okuma türüne verilen ad. – İlginçlik: Sözlü anlatım sırasında konuyla bağlantılı eğlenceli veya düşündürücü ifadelere yer vermek güzel ve etkili konuşmanın ilkesi. – Ayraç parantez: Bir metinde olayları yaşandığı eserlerin yazıldığı basıldığı tarih veya yeri gösterirken kullanılan noktalama işareti. Boccabio: Öykü Avrupa’da 14.yy’ın ilk yarısında Boccabio’nun eserinde ortaya çıkmıştır. – Epik Şiirin özellikleri: – Konusunu tarihten alır. – Olaylar ve duygular kahramanlar olağanüstüdür – Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın ‘’üç şehitler destanı’’ bu türe örnektir. Tanımlama: Paragrafta bir kavramı niteliklerinin eksiksiz olarak belirtilmesi ve açıklamsı anlamına gelen anlatım biçimi. – iki nokta (:) işaretinin kullanımı: 1. Cümleyle iligili verilecek örneklerden önce kullanılır. 2. Karşılıklı konuşma bölümlerinde konuşucuyu bildiren kelimenin sonunda kullanılır. 3. Matematikte bölme işlemi işareti olarak kullanılır. 4. Cümleden sonra ilgili yapılacak açıklamadan önce kullanılır. – Kaynak gösteriminde dikkat edilmesi gereken hususlar: 1. Yazarın görüşlerine atıflardan daha fazla yer verilmesi. 2. Alıntının sıklıkla yapılması 3. Uzun aktarımlar olması 4. Benzer ifadelere yer verilmesi – Eleştirel Dinleme: Konuşmacının amacının, konuşulanların gücelliği ve geçerliliği konuşmanın sunuluş biçimi sunulan alternatif çözüm önerilerinin bilimselliği ve tutarlılığnı göz önünde bulunduran dinleme türü. Direktör Ali Bey: Tanzimat’la birlikte edebiyatımıza giren günlüğün ilk örneği olan “seyahat jurnali” (1897) adlı eserin yazarı. – Dramatik Şiirin Özellikleri: 1. Eski Yunan’daki tragedyalar ile başlayıp günümüzde manzum tiyatrolarla varlığını sürdürmektedir. 2. Türk edebiyatında güçlü bir geleneği yoktur. 3. Namık Kemal, Ahmet Hamdi Tanpınar, Faruk Nafiz en önemli temsilcilerindendir. – Seçici dinleme: Bilinçli ve amaç odaklı bir dinleme türü. Panel: Önceden belirlenen bir konu o konuda uzman bir grup kişi tarafından tartışarak ele amacı süresi ve mekanı bakımından açık oturuma benzer. – Okuma ve dinleme: Her ikisinde de ortamın özelliği önemsizdir. – Üç Nokta (…): Konuşma bölümlerinde duraksama veya kekelemeyi göstermek için kullanılan noktalama işareti. – Satirik şiir Örneği barışmadı gönlüm merd ile zenle ne bir iş bilenle ne boş gezenle hicran köşesinde bozuk düzenle neyzene her telden çaldıran felek (Neyzen Tevfik) CONSORT: istatistik, tıp, biyolojik bilimler, psikoloji ve diğer bilimsel yazılar hazırlanırken istatistiksel sonuçların gösteriminde uyulması gereken kuralları içermektedir. – Doğallık: Konuşamacının yapmacık sözlük tercihlerine başvurmadan iletmek istediği mesaj karşısındakilere ulaştırlması güzel ve etkili konuşmanın hangi ilkesidir? – Çenebaz Üslübu: Üslübu belirlemede etkili olan fikirlerin, hazırlığın hatta planın ve daha pek çok şeyin konuşmanın akışına feda edildiği üslüp türü. – Dipnotlu kaynak gösterme yöntemi: Kitap gibi nitelikli hacimli çalışmalarda daha yaygın kullanılmaktadır. – Yeniden Yapılandırma: Metinden elde edilen bilgilerle metnin konusuyla ilgili önceden sahip olunan bilgilerin ilişkilendirilip anlamlandırılmasına verilen ad. – “Başlıyor” kelimesine: ünlü daralması vardır. – Memduh Şevket Esendal: Türk edebiyatında durum öyküsü türünün öncüsüdür. – Münazara: Önceden belirlenen bir konuda karşıt iki görüş, izleyiciler önünde tartışılır. Kura sonucu çektikleri görüşü araştırıp sunum yapan iki grubun her birinde 3-5 konuşması yer alır. Sırayla sunumu yapan konuşmacılar aynı zamanda kendilerine yöneltilen sorulara cevap verirler. Daha önce belirlenen jüri üyelerinin değerlendirmeleri sonucunda bir grubun üstünlüğü ile sona erer. – Ömer’in Çocukluğu: Muallim naci’nin özyaşam öyküsü türünde edebiyatımıza kazandırdığı eser. – Kurultay: Kurum ve kuruluşların amaçları ve beklentileri çerçevesinde belirtilen temel konuları ele almak üzere seçilen uzman kişilerin ve katılımcıların görüşlerini paylaştıkları konuşma türlerinden biri. – Satirik Şiir: Bir kimseyi bir düşünceyi bir durumu açık ya da kapalı biçimde iğneli bir dille eleştirme yönü ağır basan şiir. – Kompozisyonda ‘’başlık’’ konusu: 1. Konu ile başlık arasında bir bağlantı bulunmalıdır 2. Başlıktan başlayarak sonuç cümlesine kadar yazılanlar bir düzen ve bütünlük göstermelidir 3. Kompozisyonun bölümlerinden biri olan başlık yazıda düzen sağlayan ögelerden biridir. 4. Başlık ana düşünce ile çelişmemelidir. Tanıtlama: Bir düşüncenin gerçekliğini yadsınamayacak bir kesinlikle göstermek şeklinde tanımlanan anlatım biçimi. – Dinleyenin kelime dağarcığı: Dinleme sürecini etkileyen alıcı temelli faktörlerden biridir. MLA: Metin içinde yazar ve sayfa numarası bilgisini önermektedir Pastoral Şiir: Doğayı, doğa güzelliklerini ve bunları sevdirmeyi amaçlayan, çobanların yaşamını, aşklarını, üzüntülerini anlatan şiir türü. Sesli okuma: Hem anlayıp hem de anlatmayı kapsamaktadır. – Eleştirel düşünmenin temel özellikleri: 1. Neden-sonuç ilişkisi önemli bir yeri vardır 2. Nesnel bir bakış açısı gerektirir. 3. Ön yargıdan uzak olmalıdır 4. Zihinsel düşünme süreçleri aktif kullanılır. – Eleştirel Dinlemenin özellikleri: 1. Dinlenenler çok yönlü bakış açısıyla tarafsız bir şekilde ele alınır 2. Zihinsel süreçler yoğun olarak kullanılır 3. Dinleyici kendi doğrularını bulmaya çalışır 4. Karşılaştırmalar yapılır.