Konu: Kiracı ve ev sahibi arasındaki kira sözleşmesi hangi milk türüne işaret eder?

[Uyanan Gençlik]

A) Milkü'l-ayn bilâ menfaa B) Milku’l-habs ve’l-yed C) Milku’lmenfaa D) Milku’l-ayn ve’l-menfaa E) Milku’l-ayn [b]CEVAP: [/b]Milku’lmenfaa [color=red][b]Ayn-menfaat[/b][/color] ayırımı fıkhın en temel ayırımlarından biridir. Buna göre milk teriminin kısımlarını ayn ve menfaat üzerinde kurulu olmasını da dikkate alarak şöyle belirtebiliriz. [b]1.Mutlak milk:[/b] Kâmil (ya da tam) milk de denilen bu yetki mülkiyet hakkıdır. Bir eşyanın hem ayn’ı hem de menfaati üzerinde kuruludur [color=blue][b](milku’l-ayn ve’l-menfaa)[/b][/color]. Bir eşya üzerinde mümkün olan her türlü yetkiyi içeren ya da başka bir deyişle kapsamı en geniş olan milk türü mülkiyettir. Burada eşyanın hem aynı hem de menfaati yani her türlü kullanma yetkisi milk’e konu olduğundan eşya üzerindeki hakimiyet en geniş kapsamına ulaşmaktadır. [b]2. Sınırlı (nâkıs) milk:[/b] Mülkiyette bulunan yetkilerden birini veya bir kaçını verdiği için kapsamı mülkiyete göre daha dar olan milk türüdür. Sınırlı milk birden çok farklı hak türünü içine alır. Kendi içinde şu gruplara ayrılır: - Bir eşyanın sadece menfaatlerini içerin milk [color=blue][b](milku'lmenfaa bilâ ayn)[/b][/color]. Mülkiyet hakkından sonra milk’in en yaygın kısmı olan bu hak türünde hak sahibi, başkasına ait bir eşyayı kullanma ve ondan istifade etme hakkına sahiptir. Eşyanın ayn’ı başkasına ait olduğu için ayn üzerinde bir yetki söz konusu değildir. Menfaatler, bir eşyanın ayn’ından müstakil olarak hak konusu olarak düşünülmektedir. Özellikle irtifak hakları bu grupta yer alır. - Sadece ayn üzerinde kurulu olup menfaatleri içermeyen milk [color=blue][b](milkü'l-ayn bilâ menfaa)[/b][/color]. Buna çıplak mülkiyet de denilir. Bir eşyanın tüm menfaatleri bir başkasına ait ise, mal sahibinin bu eşya üzerindeki mülkiyeti böyledir. - Bir eşyanın aynını elinde tutma ve zilyetliğinde (yed) bulundurma konusundaki milk [color=blue][b](milku’l-habs ve’l-yed)[/b][/color]. Hanefîlere göre rehin hakkı bu tür bir aynî haktır.